Συμπληρώνονται εφέτος 20 χρόνια από τότε που ο Ανδρέας Παπανδρέου έφυγε από κοντά μας και 42 χρόνια από την ημέρα που ίδρυε το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα και έδινε στη δημοσιότητα την Διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη!
• Όσο περνάει ο καιρός γίνεται περισσότερο εμφανής η σημασία των πολιτικών που εφάρμοσε ο μεγάλος αυτός πολιτικός, που έβαλε έντονη τη σφραγίδα του στη πρόσφατη ιστορία της χώρας μας.
• Ο Ανδρέας καταγράφεται, σύμφωνα και με σφυγμομετρήσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, ως ο Πρωθυπουργός που συγκεντρώνει τις περισσότερες θετικές κρίσεις των πολιτών μεταξύ των Πρωθυπουργών της Μεταπολίτευσης.
• Στην συλλογική συνείδηση και στην μνήμη του ελληνικού λαού έχει καταγραφεί ότι ο Ανδρέας και το Κίνημα που ίδρυσε άλλαξαν την Ελλάδα εφαρμόζοντας το πιο ευρύ και ριζοσπαστικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που γνώρισε η χώρα μας μετά τον πόλεμο.
• Με πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική και πρωτοβουλίες για διεθνή θέματα που αναβάθμιζαν τη θέση της χώρας μας στη διεθνή κοινότητα.
• Με ριζοσπαστικές θεσμικές πράξεις, που εξάλειψαν τις διαχωριστικές γραμμές που δίχαζαν και διαιρούσαν τον λαό (αναγνώριση Εθνικής Αντίστασης, επιστροφή των πολιτικών προσφύγων, καταστροφή των φακέλων φρονημάτων των πολιτών).
• Με δημιουργία πλέγματος προστασίας των δικαιωμάτων των εργαζομένων, τη θεμελίωση του κοινωνικού κράτους, την ανάπτυξη του συνεταιριστικού κινήματος.
• Με την επανάσταση που έφερε στην προστασία της υγείας των πολιτών το Εθνικό Σύστημα Υγείας.
• Με τις βαθιές αλλαγές που έγιναν στο εκπαιδευτικό σύστημα και την διεύρυνση της προσφοράς παιδείας για όλους.
• Με την αποκέντρωση και την οικοδόμηση σύγχρονης Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
• Με τον ριζικό θεσμικό εκσυγχρονισμό που θεμελίωσε την προστασία των δικαιωμάτων της γυναίκας και της ισότητας των δύο φύλλων.
• Ταυτόχρονα ωστόσο διαπιστώνεται ότι, ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα, καταβάλλεται έντονη προσπάθεια να απαξιωθεί ο Ανδρέας και το έργο των Κυβερνήσεων του.
• Ανιστόρητοι ισχυρισμοί, εσκεμμένη παρερμηνεία γεγονότων, διαστρέβλωση στοιχείων, εμπαθείς επιθέσεις από κάποιους πολιτικούς και δημοσιογράφους στοχεύουν στην μείωση της προσφοράς του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ και της πορείας του Κινήματος.
• Η προσπάθεια απαξίωσης όμως δεν αφορά μόνο τον μεγάλο αυτό πολιτικό ηγέτη, αφορά και την πορεία και τους αγώνες του ίδιου του ελληνικού λαού που συμπορεύθηκε και αγωνίσθηκε μαζί του για να αλλάξει την Ελλάδα.
• «Για όλα έφταιξε ο Ανδρέας και το ΠΑΣΟΚ» είναι το μότο.
• Ακόμη και για την κρίση στην οποία βυθίζεται η χώρα, που μόλις και μετά βίας διέφυγε τον κίνδυνο της άτακτης χρεωκοπίας που χτυπούσε την πόρτα της Ελλάδας στο τέλος του 2009, διάφοροι εμπαθείς και φανατικοί τύποι ισχυρίζονται ότι φταίει ο Ανδρέας Παπανδρέου και οι πολιτικές που εφάρμοσε!!
• Ας δούμε όμως νηφάλια τα στοιχεία και το αποτέλεσμα των πολιτικών που εφάρμοσε στην οικονομία ο Ανδρέας Παπανδρέου στην περίοδο 1981- 1988 ως Πρωθυπουργός.
• Σημειωτέον ότι τα στοιχεία που παραθέτουμε δεν τα πήραμε από ελληνικά Υπουργεία ή Υπηρεσίες. Ανατρέξαμε στα στοιχεία για την ελληνική οικονομία εκείνης της εποχής, όπως τα καταγράφει ο ΟΟΣΑ και η Eurostat :
• Όταν ανέλαβε ο Ανδρέας το 1981 η οικονομία ήταν τελματωμένη, με μηδενική αύξηση ΑΕΠ και τερατώδη πληθωρισμό που έτρεχε με ετήσιο ρυθμό αύξησης 25% !
• Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών με το εξωτερικό έφθανε τα 2,5 δις δολάρια το 1981.
• Η βιομηχανική παραγωγή είχε μείωση 2 % το 1981.
• Ο Ανδρέας Παπανδρέου ανέλαβε το 1981 την εξουσία εξαγγέλλοντας πλήθος αλλαγών που είχε ανάγκη η κοινωνία και η χώρα.
• Το φλέγον ζήτημα φυσικά ήταν η τελματωμένη οικονομία με τους αρνητικούς δείκτες στα βασικά μεγέθη.
• Παρόλα τα προβλήματα ο Ανδρέας προχώρησε θαρραλέα και τελικά πέτυχε :
• Να μειωθεί σημαντικά ο πληθωρισμός, έως το 1988 στο 13% .
• Να περάσει σε θετικούς ρυθμούς η βιομηχανική παραγωγή, που το 1988 παρουσίαζε αύξηση 5%.
• Να μειωθεί σημαντικά το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών με το εξωτερικό, που το 1988 έφθανε στο 1 δις δολλ. .
• Να αυξηθεί το ΑΕΠ, που το 1988 έφθασε σε αύξηση της τάξης του 4,5% !
• Να ενισχύσει σημαντικά τις επενδύσεις, για τις οποίες την περίοδο 1981-1988 διατέθηκαν περί τα 76,1 δις. δρχ. , έναντι μόλις 4,2 δις.δρχ. που είχαν διατεθεί την περίοδο 1974-1981.
• Να μειωθεί σημαντικά η ανεργία, που το 1988 ήταν πλέον μόνο 6,8 %, όταν την ίδια περίοδο ο μέσος όρος στην ΕΟΚ των 12 ήταν 9,5% !
• Ιδιαίτερα σημαντικό όμως είναι ότι το Δημόσιο Χρέος την περίοδο εκείνη δεν είχε αυξηθεί σε επικίνδυνα για τη χώρα επίπεδα.
• Ο Ανδρέας Παπανδρέου άλλωστε ως οικονομολόγος-ακαδημαϊκός με διεθνή αναγνώριση γνώριζε πολύ καλά τις συνέπειες ενός υπερδανεισμού.
• Το 1983 μιλώντας στην 9η Σύνοδο της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ σημείωνε τα εξής « Η Ελλάδα θα πρέπει να στηριχθεί αρκετά στον εξωτερικό δανεισμό, όχι περισσότερο από πριν, αλλά τουλάχιστον όσο πριν. Και εδώ είναι το κλειδί της ιστορίας. Εάν η οικονομία σου δεν κριθεί φερέγγυα, με κάποια έννοια του νοικοκύρη, θα αναγκαστείς να πας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και να χτυπήσεις την πόρτα του. Και αυτοί θα σου δώσουν. Αλλά υπό τον όρο πλέον ότι αυτοί θα επιβάλουν – εκείνοι σε σένα- την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης σου».
• Το 1988 το Δημόσιο Χρέος της Ελλάδας ανήρχετο στο 65,9 % του ΑΕΠ.
• Στα χρόνια που ακολούθησαν και ιδιαίτερα στο διάστημα 1989-1993 (Αριστεροδεξιά Κυβέρνηση Τζανετάκη, Οικουμενική Ζολώτα, Κυβέρνηση Μητσοτάκη) το Δημόσιο Χρέος αυξάνεται και το 1993 φθάνει στο 98,3 του ΑΕΠ!
• Ο Ανδρέας, που το 1993 επανεξελέγη πάλι Πρωθυπουργός υπογραμμίζει στο Υπουργικό Συμβούλιο στις 2 Δεκέμβρη του 1993 ότι :
«ή το Έθνος θα εξαφανίσει την υπερχρέωση της χώρας ή η υπερχρέωση της χώρας θα αφανίσει το Έθνος».
• Στα χρόνια που ακολούθησαν, οι Κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου και του Κώστα Σημίτη συγκρατούν το Δημόσιο Χρέος και μέχρι το 2003 επιτυγχάνεται μάλιστα μια ελαφρά μείωση ως ποσοστό του ΑΕΠ. Το 2003 το Δημόσιο Χρέος ανήρχετο στο 97,4 % του ΑΕΠ.
• Αλλά στην περίοδο που ακολουθεί, 2004-2009, με Πρωθυπουργό τον Κώστα Καραμανλή το Δημόσιο Χρέος αυξάνεται αλματωδώς κατά 130 δις €, και το 2009 φθάνει στο 129 % του ΑΕΠ!!
• Η κατακόρυφη αύξηση του δημοσίου χρέους σε συνδυασμό με τα υπέρογκα ελλείμματα, που το 2009 άγγιζαν το 16 % του ΑΕΠ, έφεραν την χώρα στο κατώφλι της χρεωκοπίας.
• Αυτή είναι η αλήθεια.
• Και οι ευθύνες του Κώστα Καραμανλή και της Κυβέρνησής του την περίοδο 2004-2009 είναι τεράστιες.
• Γι’ αυτό είναι εξωφρενικός και συνάμα κωμικός ο ισχυρισμός που διατυπώνεται από κάποιους κονδυλοφόρους αλλά δυστυχώς και πολιτικούς, ότι δήθεν ο Ανδρέας ευθύνεται για την σημερινή κατάσταση της ελληνικής οικονομίας.
• Αφού έτσι έχουν τα γεγονότα όμως γιατί να διατυπώνονται τέτοιοι ισχυρισμοί ;
• Πιστεύω ότι αυτό γίνεται για τους εξής λόγους :
α. Η Δεξιά και ιδιαίτερα οι Καραμανλικοί προσπαθούν να θολώσουν τα νερά και κρύψουν τις τεράστιες ευθύνες της διακυβέρνησης του Κώστα Καραμανλή την τραγική περίοδο 2004-2009.
β. Να «εκδικηθούν» τον Ανδρέα και ο,τι αυτός αντιπροσωπεύει ως γνήσιος λαϊκός προοδευτικός ηγέτης που «νίκησε» την Δεξιά, την Συντήρηση και έβγαλε από την υστέρηση, απάλλαξε από τον φόβο του κατατρεγμού και έδωσε ευκαιρίες και αυτοπεποίθηση στα στρώματα της κοινωνίας που ως μη δεξιά ήταν στο στόχαστρο των αυταρχικών Κυβερνήσεων της ολιγαρχίας.
γ. Να μειώσουν τις πιθανότητες να ξεπηδήσει και πάλι ένα Κίνημα που θα αγωνιζόταν ξανά για βαθιές μεταρρυθμίσεις που θα έθεταν υπό αμφισβήτηση τα προνόμια, που ξαναχτίζουν για λίγους, Κυβερνήσεις όπως αυτή της Ν.Δ. του Α. Σαμαρά, αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ του Α. Τσίπρα εφαρμόζοντας στην πράξη προχωρημένες δεξιές, νεοφιλελεύθερες πολιτικές, με αποτέλεσμα να μεγαλώνει η απόγνωση για τους απλούς πολίτες, να βυθίζεται όλο και περισσότερο η χώρα στη δίνη της υστέρησης και της ύφεσης και να διευρύνεται και πάλι το χάσμα ανάμεσα σε ισχυρούς και αδύναμους, σε έχοντες και μη έχοντες.
• Η υπεράσπιση του πολιτικού Ανδρέα Παπανδρέου και των επιλογών του δεν αφορά μόνο το πρόσωπο του.
Αφορά κατ’ ουσίαν, και αυτό έχει ακόμη μεγαλύτερη σημασία, την υπεράσπιση της προοπτικής για μια δικαιότερη κοινωνία που με αγώνες μπορεί να οικοδομηθεί έστω και αν είναι ακόμη πιο δύσκολες σήμερα οι συνθήκες και περισσότερες οι συμπληγάδες.