Δεν ξέρω πως τα φερνε η τύχη, αλλά σε όποια πόλη έχω ζήσει, πάντα κοντά στο σπίτι μου βρισκόταν εκκλησία των Αγίων Αναργύρων. Με χαρά γιορτάζαμε κάθε χρόνο αυτή τη μέρα. Πλέον, με εκλιπόντα πατέρα Δαμιανό, γιατρό και ανάργυρο, στη σημερινή γιορταστική μέρα έρχεται να προστεθεί η συναισθηματική φόρτιση και η συγκίνηση.
1η του Νοέμβρη του 2017 στην Καστοριά, νωρίς το πρωί και με θερμοκρασία ελάχιστα πάνω από το μηδέν, ξεκινώ για τον ιερό ναό των Αγίων Αναργύρων, πάνω από το Απόζαρι. Ο κόσμος λιγοστός ακόμη, η ώρα δύσκολη και το κρύο τσουχτερό. Ο βυζαντινός ναός όμως στέκεται απτόητος και περιμένει. Η θεία λειτουργία ξεκινά. Ξάφνου νιώθεις ότι μεταφέρεσαι σε άλλο χώρο και χρόνο. Αυτή η ηρεμία του χειμωνιάτικου πρωινού, το αχνό φως των κεριών που τρεμοπαίζει, οι ήχοι των βυζαντινών ύμνων μέσα στο μικρό ναό του 10ου αιώνα, οι τοιχογραφίες που διατηρούνται ακόμη ζωντανές και οι Άγιοι Ανάργυροι που αμυδρά διακρίνονται στην παλιά ξύλινη εορταστική εικόνα, συνθέτουν μια ατμόσφαιρα μαγευτική. Οι προσκυνητές ολοένα πληθαίνουν και καθώς η λειτουργία πλησιάζει προς το τέλος, ο ναός έχει ήδη γεμίσει αθόρυβα και ταπεινά από τους πιστούς. Και κάπως έτσι, μέσα σε κλίμα μυσταγωγίας και με συναίσθημα κατάνυξης γιορτάσαμε και φέτος τη μνήμη των Αγίων Αναργύρων, προσδοκώντας ίσως ο καθένας μας ένα «θαύμα».
«Άγιοι Ανάργυροι και θαυματουργοί, επισκέψασθε τας ασθενείας ημών, δωρεάν ελάβετε, δωρεάν δότε ημίν».
Πώς ορίζεται όμως το θαύμα; Στις δύσκολες στιγμές νιώθει κανείς την ανάγκη να ανατρέξει κάπου για βοήθεια, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις σοβαρής ασθένειας. Πάντα στα δύσκολα ο άνθρωπος αναζητά έναν συμπαραστάτη, που πολλές φορές είναι στο πρόσωπο του Χριστού ή κάποιου αγίου. «Άγιε, επίσκεψαι και ίασαι τας ασθενείας ημών, ένεκεν του ονόματος σου», διαβάζουμε στην ακολουθία του αγίου ευχελαίου. Στην δυστυχία και την απελπισία του ο άνθρωπος πιστεύει σε ένα θαύμα, δηλαδή στο να επιτευχθεί το αδύνατο.
Αυτό που ουσιαστικά αποζητά κάποιος είναι να τονώσει την πίστη του ότι θα υπερβεί μια αντιξοότητα, να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση του ότι θα τα καταφέρει και να βρει τη δύναμη να ξεπεράσει τη δυσκολία που συνάντησε. «Το θαύμα δεν είναι πουθενά, παρά κυκλοφορεί μέσα στις φλέβες του ανθρώπου» αναφέρει ο Γιώργος Σεφέρης. Ίσως κάτι παρόμοιο να θέλουν να μας πουν και οι γραφές όταν αποδίδουν στα λόγια του Χριστού τη φράση «η πίστη σου σε έσωσε». Το κάθε εμπόδιο στη ζωή, ακόμα και ο πόνος, μπορεί να είναι ένα μέσο για την προσωπική μας ολοκλήρωση, αν προχωρήσουμε στις κατάλληλες ενέργειες και πιστέψουμε ότι μπορούμε να θέσουμε σε εφαρμογή κάποιες αλλαγές. Ο σωματικός πόνος, ενδεχομένως να υποδηλώνει ότι δεν φροντίζουμε όσο πρέπει το σώμα μας και χρειαζόμαστε κάποιες υγιεινοδιαιτητικές τροποποιήσεις. Ο ψυχικός πόνος πιθανόν να μας δείχνει ότι χρειάζεται να αναθεωρήσουμε τον τρόπο ζωής μας, τις προτεραιότητες μας, τη στάση μας απέναντι σε μας αλλά και τους άλλους. Τελικά το θαύμα μπορεί να είναι η προσωπική μας αναγέννηση, αρκεί να πιστέψουμε και να αγωνιστούμε για αυτήν.
«Πώς να πιστέψουν οι άπιστοι τι θάματα μπορεί να γεννήσει η πίστη;» γράφει ο Καζαντζάκης στον Καπετάν Μιχάλη. «Τρομάζεις όταν, ύστερα από πικρές δοκιμασίες, καταλαβαίνεις πως μέσα μας υπάρχει μια δύναμη που μπορεί να ξεπεράσει τη δύναμη του ανθρώπου, και ντρέπεσαι τότε να γελάς, ντρέπεσαι να περγελάς αν μια φλεγόμενη ψυχή ζητάει το αδύνατο, και να ‘ναι σίγουρος πως θα το φτάσει, γιατί ξέρει πως αν δε λιποψυχήσει, κι εξακολουθεί με πίστη, με πείσμα να κυνηγάει το αδύνατο, τότε το αδύνατο γίνεται δυνατό, τότε γίνεται το θάμα»
Χρόνια μας πολλά!
