Αποσβολωμένοι, έκθαμβοι, συγκινημένοι. Λίγες λέξεις που μπορώ να συγκεντρώσω για να περιγράψω το πώς φτάσαμε στο τελευταίο έργο της Έκθεσης του Φίλιππα Σαμανόπουλου, που με τον τίτλο <Η Ζωή μέσα από τα ερείπια> και με την παράθεση : έκθεση αφιερωμένη στα αρχοντικά της πόλης που έπεσαν εν καιρώ ειρήνης, παρουσιάζεται τούτες τις μέρες στο Αρχοντικό του Βέργουλα.
Ο Φίλιππας περισσότερο από 7 χρόνια τώρα, μάζευε από τα γκρεμίσματα καστοριανών σπιτιών, ό,τι δεν είχε καμία <αξία>, ό,τι θάφτηκε κάτω απ’ τις πεσμένες στέγες τους, ό,τι ανθρώπου άλλου ματιά δεν έπεσε πάνω τους, ό,τι ανθρώπου άλλου επιθυμία δεν στάθηκε αιτία για να διασωθεί. Με μαεστρία τεχνίτη και φαντασία καλλιτέχνη θαυμαστού, πάνω σε <ευτελή> μα ακριβά απομεινάρια των σπιτιών, όπως κομμάτια σαρακοφαγωμένων ξύλων, ανάμεσα σε ξεφτισμένα χρώματα, μη αναγνωρίσιμα, πλέον, κομμάτια χρηστικών καθημερινών αντικειμένων, έβαλε τα σκουριασμένα χειροποίητα γυφτόκαρφα, κι αυτά, στήσαν χορό, γίναν οι <πρωταγωνιστές> που ζωντανεύουν Ιστορίες Ανθρώπων, με τέτοιον τρόπο, που θαρρείς τις ξέρεις, τις έχει δει, τις έχεις ακούσει, ίσως και να ήσουν μέρος τους, ίσως και να ήσουν εκεί.
Αποφασίσαμε ότι <έπρεπε> να την δούμε, οικογενειακά, περισσότερο από περιέργεια. Συμφωνήσαμε ότι ήταν η πιο σοφή απόφαση που πήραμε .
Δεν είναι που καλύψαμε την <περιέργειά> μας. Ηταν που χωθήκαμε στα γκρεμίσματα της Πόλης μας ακολουθώντας τις φωνές των καρφιών. Ηταν που χωθήκαμε στις μυρωδιές των Ανθρώπων που πέρασαν. Στις ματιές που είδαν και προσπέρασαν. Στους χτύπους της καρδιάς τους που σταμάτησαν. Στα αγγίγματά τους που, καθώς έφευγαν, γίνηκαν αέρας που πλανιέται μέσα στην Πόλη και πάνω απ΄ την Λίμνη. Ο αέρας αυτός –φαίνεται- πως μπορεί και γίνεται Ανάσα για κάποιους Ανθρώπους, σαν ετούτο τον Φίλιππα, που δεν του αρκούσε να περνά απ’ την Ζωή σαν θεατής, και κατάφερε να γίνει κραυγή της! Ενας άνθρωπος που μπορεί να καυχηθεί ότι έδωσε πνοή στα σκουριασμένα καρφιά, σε πράγματα που καμία χρηματική αξία δεν είχαν ποτέ τους σαν <μονάδα>, αλλά, συλλογικά, συνεργατικά και συνολικά ήταν δύναμη που συγκρατούσε σπίτια.
Ηταν, που ο Φίλιππας, μιλούσε, μας έδειχνε και μας παράδειχνε και είχε τη λάμψη μέσα του, και, εμείς, νιώσαμε περήφανοι που μας κοινώνησε τη σκέψη του, τη τέχνη του, τη λαχτάρα του για αυτό που έφτιαξε, για αυτό που έφτιαξε για τον Τόπο του με τόση Αγάπη. Για όλα εκείνα που, από Αγάπη, ξέθαψε και γλίτωσε απ’ τον θάνατο της φθοράς και – στην κυριολεξία – τα σκουπίδια.
Νιώθουμε όμορφα και για τη σεμνότητα του συμπολίτη μας, ακόμη ένα σπάνιο ζήτημα των ημερών μας, γεγονός που ανεβάζει το όλο εγχείρημα, πολύ υψηλά.
Πραγματικά, νιώθω ελάχιστες τις λέξεις μου για να περιγράψω τούτο το επίτευγμα.
Επίσης, αισθάνομαι ότι, ούτε η φωτογραφία μπορεί να ανταποκριθεί στο μεγαλείο αυτό.
Σίγουρα, μπορώ να βεβαιώσω ότι πρέπει κάθε καστοριανός να δει αυτήν την Εκθεση. Και κάθε επισκέπτης της Καστοριάς πρέπει να την δει, γι’ αυτό, φροντίστε την παράταση της διάρκειάς της, τουλάχιστον για το ερχόμενο εορταστικό διάστημα.
Και ακόμη πιο σίγουρα, μπορώ να πω, απευθυνόμενη προς κάθε υπεύθυνο της Πόλης μου, ότι ΟΦΕΙΛΕΙ να βρει έναν χώρο για να σταθεί μόνιμα η Εκθεση αυτή. Δεν ξέρω το πώς , ξέρω όμως, ότι θα είναι η μέγιστη ντροπή για τις Αρχές αλλά και τους απλούς συμπολίτες μου (και για μένα φυσικά) , τα υλικά αυτά, ως καλλιτεχνικές υποστάσεις πλέον, να πεθάνουν για άλλη μια φορά, η έκθεση αυτή να αναγκαστεί να παραμείνει στην αφάνεια ή, πολύ χειρότερα, να την <πάρει> κάποιος ξένος τόπος. Γιατί, μα την Αλήθεια, καμία ξένη χώρα δεν θα της αρνιόταν μια θέση στον Πολιτισμό της.
Βιβή Φαρσαλιώτου + Ιατρού
