Γραμμή άμυνας στην «επίθεση» που αναμένεται να δεχθούν τα εισοδήματά τους από το νέο έτος, μέσω της μεγάλης αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών αλλά και της υπερφορολόγησης ετοιμάζουν επαγγελματίες κυρίως οι έχοντες μεσαία και υψηλά εισοδήματα.
Της Μαρίας Βουργάνα
Στις εφορίες έχουν αρχίσει ήδη να σχηματίζονται ουρές από ελεύθερους επαγγελματίες αλλά και μισθωτούς που αμείβονται με «μπλοκάκι», οι οποίοι έχουν αποφασίσει να κλείσουν τα βιβλία τους για να γλιτώσουν από τις επιβαρύνσεις που φέρνει ο νόμος Κατρούγκαλου, που αλλάζει τον τρόπο υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών.
Υπό το νέο ασφυκτικό περιβάλλον που δημιουργούν φόροι και ασφαλιστικές εισφορές, ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και εργαζόμενοι με «μπλοκάκι» κάνουν τους υπολογισμούς τους και σχεδιάζουν τις επόμενες οικονομικές – στρατηγικές κινήσεις τους ζητώντας συμβουλές και λύσεις από λογιστές – φοροτεχνικούς, με στόχο να περιορίσουν τις επιβαρύνσεις στα εισοδήματά τους.
Τέσσερις λύσεις
Μεταξύ των λύσεων που εξετάζουν περιλαμβάνονται:
Κλείσιμο βιβλίων: Δεν θα είναι λίγοι αυτοί που θα αποφασίσουν να κλείσουν τα βιβλία τους διακόπτοντας την επιχειρηματική τους δραστηριότητα. Οι λογιστές δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο στα τέλη του έτους να συμβεί κάτι αντίστοιχο με αυτό που συμβαίνει κάθε χρόνο με τους ιδιοκτήτες αυτοκινήτων που περιμένουν στις ουρές των εφοριών να καταθέσουν τις πινακίδες των αυτοκινήτων είτε γιατί αδυνατούν να πληρώσουν τα τέλη κυκλοφορίας, είτε γιατί θέλουν να απαλλαγούν από το τεκμήριο διαβίωσης και τον φόρο πολυτελούς διαβίωσης. Ελεύθεροι επαγγελματίες και εργαζόμενοι με «μπλοκάκι» θα αποφασίσουν να προχωρήσουν σε λήξη των εργασιών τους, αναζητώντας άλλους τρόπους να αμείβονται ενδεχομένως και με «κούρεμα» των αποδοχών τους ή επιλέγοντας να «κρύβουν» τα πραγματικά τους εισοδήματα μέσω της μη έκδοσης αποδείξεων παροχής υπηρεσιών.
Σύσταση εταιρείας: Αρκετοί θα επιλέξουν να ελιχθούν μέσα στο νέο πλαίσιο αλλάζοντας τη νομική μορφή της εταιρείας τους ή προχωρώντας στη σύσταση Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρίας (ΙΚΕ), δηλαδή της εταιρείας του ενός ευρώ που συγκεντρώνει το ενδιαφέρον των νέων επιχειρηματικών προσπαθειών. Για παράδειγμα, δεν έχει νόημα ο ιδιοκτήτης ομόρρυθμης εταιρείας να τηρεί διπλογραφικά βιβλία, να επιβαρύνεται με ασφαλιστικές εισφορές, και να καταβάλει φόρο μερισμάτων σαν να είχε ανώνυμη εταιρεία, ΙΚΕ, ή ΕΠΕ. Για μικρά κέρδη της τάξεως των 5.000 – 30.000 ευρώ, όπως λένε λογιστές, μια οικονομική λύση είναι μάλλον η ατομική επιχείρηση.
Σε άλλες περιπτώσεις η ΙΚΕ θεωρείται πιο «φθηνή» λύση, καθώς οι μέτοχοι δεν επιβαρύνονται με ασφαλιστικές εισφορές αφού με το ισχύον καθεστώς στις ΙΚΕ ασφαλίζεται ο διαχειριστής χωρίς κατ΄ ανάγκη να είναι μέτοχος. Οι μέτοχοι, εφόσον είναι περισσότεροι του εντός, δεν έχουν υποχρέωση ασφάλισης. Η ΙΚΕ φορολογείται με συντελεστή 29% επί των κερδών της, ενώ επιβάλλεται και πρόσθετος φόρος 15% επί των μερισμάτων.
«Φυγή» στο εξωτερικό. Η σύσταση εταιρειών σε Βουλγαρία ή Κύπρο ακούγεται αρκετά το τελευταίο διάστημα, λόγω των χαμηλών φορολογικών συντελεστή. Ωστόσο δεν είναι η λύση που προτείνουν μεγάλα λογιστικά γραφεία τα οποία κάνουν συστάσεις για διαφορετικούς προορισμούς. Μάλιστα, οι ελληνικές φορολογικές αρχές σχεδιάζουν να προχωρήσουν σε ελέγχους στις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες που έχουν μεταφέρει την έδρα τους στη Βουλγαρία ή την Κύπρο ή έχουν συστήσει εικονικές εταιρείες στις συγκεκριμένες χώρες.
Ο λόγος που αρκετές επιχειρήσεις αποφάσισαν να μεταφέρουν την έδρα τους στη γειτονική χώρα έγκειται στο ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς, καθώς ο φόρος επί των κερδών ανέρχεται μόλις στο 10%, από 29% που εφαρμόζεται στην Ελλάδα. Μάλιστα, τον τελευταίο χρόνο περισσότερες από 5.000 επιχειρήσεις αποφάσισαν να ανοίξουν ΑΦΜ στη Βουλγαρία προκειμένου να έχουν τραπεζικούς λογαριασμούς. Tα capital controls ήταν ο κύριος λόγος των εταιρειών αυτών, χωρίς ωστόσο, όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, να έχουν επιχειρηματική δραστηριότητα.
«Προσαρμογή» κερδών: Είναι μια λύση που κινείται έξω από τα όρια της νομιμότητας, αλλά δεν είναι λίγοι αυτοί που θα επιδοθούν στο… σπορ της φοροδιαφυγής μέσω της μη έκδοσης αποδείξεων για να περιορίσουν τα φορολογητέα κέρδη τους.
Παράδειγμα εισφορών
Οι μηνιαίες εισφορές που αναλογούν σε «μισθό» από μπλοκάκι 700 ευρώ φθάνουν τα 238,70 ευρώ
Αν επιμεριστούν με τον εργοδότη, το «βάρος» μοιράζεται ως εξής:
- Για τη σύνταξη θα καταβάλλονται 140 ευρώ, 46,69 ευρώ από τον ασφαλισμένο και 93,31 ευρώ από τον εργοδότη.
- Για την ασθένεια αναλογούν 49,7 ευρώ, από τα οποία ο ασφαλισμένος θα καταβάλλει 17,85 ευρώ και ο εργοδότης 31,85 ευρώ.
- Για την επικουρική ασφάλιση αναλογούν 49 ευρώ, 24,5 ευρώ από τον ασφαλισμένο και 24,5 ευρώ από τον εργοδότη
Οι «γκρίζες ζώνες» στην παρακράτηση εισφορών
Τι έρχεται για εργαζόμενους με «μπλοκάκι» και ελεύθερους επαγγελματίες
Πολλές «γκρίζες ζώνες» υπάρχουν για τον τρόπο βεβαίωσης και παρακράτησης των εισφορών από εργαζόμενους με «μπλοκάκι» και ελεύθερους επαγγελματίες το 2017, με βάση το νόμο Κατρούγκαλου.
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες το σχέδιο που πρώτη αποκάλυψε η «Ημερησία» και επιβεβαίωσε η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας είναι ο υπολογισμός των εισφορών για το α’ εξάμηνου του 2017 να γίνει με βάση τα εισοδήματα που δηλώθηκαν το 2015 και το β’ εξάμηνο του 2017 να γίνει συμψηφισμός με βάση τα εισοδήματα που δηλώθηκαν το 2016, όπως αυτά προέκυψαν μετά την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων.
Για τις εισφορές των αμειβομένων με «μπλοκάκια» το άρθρο 39 παράγραφος 9 του νόμου Κατρούγκαλου προβλέπει ότι «στους ασφαλισμένους οι οποίοι αμείβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών και για τους οποίους προκύπτει ότι το εισόδημά τους προέρχεται από την απασχόληση σε ένα ή και δύο πρόσωπα (φυσικά και νομικά) εφαρμόζονται αναλογικά ως προς το ύψος, τον τρόπο υπολογισμού και τον υπόχρεο καταβολής της εισφοράς οι διατάξεις του άρθρου 38. Δηλαδή θα γίνεται επιμερισμός της εισφοράς για σύνταξη (20%) με τον εργοδότη οπότε ο εργαζόμενος θα καταβάλει το 6,67% για την απασχόλησή του, αφού αυτή δηλωθεί, στον κάθε εργοδότη και ο εργοδότης το 13,33%.
Οπως εξηγεί στην «Ημερησία» ο δικηγόρος και εκδότης του περιοδικού «Νομοθεσία ΙΚΑ» Δημ. Μπούρλος, ζητήματα θα προκύπτουν αν μέσα στο χρόνο ο εργαζόμενος αναλάβει εργασία και σε τρίτο εργοδότη, ενώ αν τεθούν κριτήρια και ισχύσει ο επιμερισμός για την εισφορά του κλάδου της σύνταξης, αντίστοιχος επιμερισμός θα πρέπει να γίνει και για την εισφορά ασθενείας η οποία θα είναι 7,10%, οπότε ο εργαζόμενος θα καταβάλει το 2,55% και ο εργοδότης το 4,55%.
«Ανοικτό» παραμένει, ωστόσο, να επιβληθεί και η εισφορά για την επικουρική ασφάλιση 7% (3,5% ο εργαζόμενος και 3,5% ο εργοδότης) αφού η σχετική «κάλυψη» είναι υποχρεωτική για τους «μισθωτούς» με βάση τον νόμο σε αντίθεση με την παροχή του εφάπαξ για το οποίο η εισφορά έχει οριστεί σε 4%.
Ο κίνδυνος μετακύλισης στον εργαζόμενο ολόκληρου του βάρους της ασφάλισης (34,10% επί των αποδοχών) μέσω… περικοπής του «μισθού» είναι, τέλος, υπαρκτός με δεδομένες τις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά εργασίας αλλά και την αποφυγή πρόσθετων υποχρεώσεων (καταβολή δώρων, επιδόματος αδείας κ.ά.) από τον εργοδότη.
Γιώργος Γάτος