Το αρχαίο Κέλετρον η βυζαντινή Διοκλητιανούπολη. Στη μακραίωνη ιστορία της γνώρισε πολιορκίες και κατακτήσεις από διάφορους επιδρομείς Βούλγαρους, Νορμανδούς και Τούρκους. Διατήρησε όμως μέχρι και σήμερα ένα σημαντικό αριθμό βυζαντινών εκκλησιών, κειμηλίων και αρχοντικών.
Φύγαμε από την Βέροια για μια μικρή απόδραση στην πόλη της Καστοριάς και των περιχώρων της. Διαδρομή Βέροια -Κοζάνη – Σιάτιστα – Δισπηλιό – Καστοριά.
Φθάσαμε στα περίχωρα της Καστοριάς θαυμάζουμε από μακριά, την πόλη και την λίμνη της. Πρώτη στάση και ξενάγηση στο Δισπηλιό στον λημναίο οικισμό.
Η Καστοριά είναι κτισμένη στη θέση της αρχαίας πόλης Κέλετρον που μνημονεύεται από τον Ρωμαίο ιστορικό Τίτο Λίβιο. Σε γειτονική περιοχή σύμφωνα με τον βυζαντινό ιστορικό Προκόπιο βρισκόταν η Θεσσαλική πόλη Διοκλητιανούπολη. Δυόμισι αιώνες μετά την ίδρυση της η πόλη μεταφέρθηκε από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό (527 – 515) σε ισχυρή θέση στην λίμνη, την οποία λίμνη ονομάζει για πρώτη φορά Καστοριά.
Γνώρισε παροδικούς κατακτητές, Βούλγαροι και Σταυροφόροι, Σέρβοι και Αλβανοί μέχρι και την μακρόχρονη κατάληψη της από τους Τούρκους το 1383. Έμεινε στην κατοχή τους για πέντε περίπου αιώνες.
Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας η περιοχή της Καστοριάς αναδείχθηκε σε κέντρο ελληνισμού διατηρώντας την εθνική συνείδηση τη γλώσσα τη θρησκεία, τα ήθη και τα έθιμα.
Η πόλη κτισμένη αμφιθεατρικά γύρω από την λίμνη μας υποδέχεται ήρεμη και ήσυχη.
Αξιοθέατα μέσα στην πόλη Καστοριάς και της γύρω περιοχής είναι, το μουσείο Μακεδονικού αγώνα. Το μουσείο ενδυματολογίας στο αρχοντικό των αδελφών Εμμανουήλ. Τα υφάσματα και τα κοσμήματα τονίζουν την κοινωνική τάξη όσο και τις επαφές των μέσων του εμπορίου που είχαν οι ντόπιοι με την Ευρώπη. Υπάρχουν εκθέματα από συλλογή κοσμημάτων και νομισμάτων και μεγάλη ποικιλία στολών που οι Καστοριανοί χρησιμοποιούσαν σε απλές και επίσημες στιγμές της ζωής τους.
Το σπήλαιο του δράκου βρίσκεται λίγο πριν την μονή Παναγίας Μαυρώτισσας. Στο σπήλαιο υπάρχουν 7 υπόγειες λίμνες 10 αίθουσες και 5 διάδρομοι – σήραγγες. Εντοπίσθηκαν οστά της σπηλαίας άρκτου ή αρκούδας των σπηλαίων, έζησε πριν 10 χιλιάδες χρόνια. Υπολογίζεται ότι το βάρος των αρσενικών ζώων έφτανε τα 400 – 500 κιλά και των θηλυκών 200- 250 κιλά.
Το μουσείο κέρινων ομοιωμάτων στο Μαυροχώρι της Καστοριάς. Το χωριό βρίσκεται στην ανατολική ακτή της λίμνης Ορεστιάδας. Υπάρχει ήδη από το 1380 μ. Χ.
Το μεσημέρι μας βρίσκει στην ταβέρνα. Το απομεσήμερο πέρασε ευχάριστα με ζωντανή μουσική χορό και τραγούδια. Επτά η ώρα απόγευμα και η επίσκεψη στο μοναστήρι της Παναγίας Μαυρώτισσας μας απαλύνει την ψυχή μας. Ανάψαμε ένα κερί στην χάρη της θαυμάσαμε το καταπράσινο τοπίο και πήραμε το δρόμο της επιστροφής.
Μια ημέρα με εικόνες και χρώματα με ιστορία και μυθολογία με γεύσεις και μουσικά ακούσματα πήρε τέλος με επιτυχία.