35 «αρχοντικά» και κτίσματα συνοδείας, 80 εκκλησιές, από τις οποίες οι 46 μεταξύ 9ου και 15ου αιώνα και μια σημαντικότατη συλλογή φορητών εικόνων συναποτελούν το πολιτισμικό απόθεμα αυτού του ξεχωριστού ευρωπαϊκού μνημειακού οικιστικού συνόλου
Νομός και πόλη της Καστοριάς χρειάζονται επειγόντως νέους τομείς ανάπτυξης που θαδιαχέεται στο κοινωνικό σώμα .
Πέραν του Πρωτογενούς Τομέα για τούτο προσφέρονται το Ιστορικό Κέντρο (ΙΚ) Καστοριάς μαζί και οι ορεινοί ιστορικοί οικισμοί, ήτοι τα αστικά και εκκλησιαστικά μνημεία, η μοναδικού κάλλους λίμνη και η ορεινή περίμετρος.
Τριακόσια πενήντα «αρχοντικά» και κτίσματα συνοδείας, ογδόντα εκκλησιές, από τις οποίες οι σαράντα έξη μεταξύ 9ου και 15ου αιώνα και μια σημαντικότατη συλλογή φορητών εικόνων συναποτελούν το πολιτισμικό απόθεμα αυτού του ξεχωριστού Ευρωπαϊκού μνημειακού οικιστικού συνόλου. Τη δική μας Κληρονομιά.
Στο Δήμο Καστοριάς έχει κατατεθεί από το Δεκέμβρη του 2000 Αρχιτεκτονική και Χωροταξική Μελέτη η οποία ψηφιοποίησε το σύνολο του ιστορικού-πολεοδομικού ιστού, οριοθέτησε πρωτεύοντες και δευτερεύοντες πυρήνες καθόρισε άξονες περιδιάβασης του ιστορικού κέντρου, χάραξε γραμμές της λιμναίας και εσωτερικής συγκοινωνίας, πρότεινε μορφολογία και υλικά για τις βοηθητικές κατασκευές, πρότεινε Φορέα Διαχείρισης του ΙΚ όπως και τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά προγράμματα.
Η Μελέτη εστιάστηκε και στην αποκατάσταση-ανάδειξη ενός πιλοτικού πυρήνα, αυτού των Αγίων Αποστόλων, αποτελούμενου από ένα εκκλησιαστικό μνημείο και τέσσαρα αστικά (αρχοντικά), ακριβώς για να καταδειχθεί η μεθοδολογία της συνολικής ανάπλασης του Ιστορικού Κέντρου.
Το έργο του πυρήνα ολοκληρώθηκε το 2008 και έκτοτε κοσμεί την περιοχή περί την Πλατεία των Αδελφών Εμμανουήλ, προδιαγράφοντας τις μορφολογικές και αισθητικές συνιστώσες μιας συνολικής ανάπλασης.
Για την ιστορία του θέματος, στη γενική μελέτη ανάπλασης του Ιστορικού Κέντρου συμμετείχαν συμβουλευτικά ο μεγάλος δάσκαλος της αρχιτεκτονικής παράδοσης ακαδημαϊκός Νικόλαος Μουτσόπουλος, ο Καθηγητής Πολεοδόμος Ιωάννης Δράγκος, πολυμελής ομάδα επιστημόνων και ο γράφων.
Η Δημοτική Αρχή ενημερώθηκε ήδη από τις πρώτες μέρες της εκλογής της (και σε αρκετές ακόμη περιστάσεις) για την ύπαρξη του συγκεκριμένου μελετητικού υπόβαθρου το οποίο εξοφλήθηκε από τους φορολογούμενους πολίτες και συνιστά χρηματοδοτική ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ του Δήμου Καστοριάς. Κοντολογίς, αρκεί για την έγκριση χρηματοδότησης.
Γεννιούνται λοιπόν τα ακόλουθα ερωτήματα :
1) Βρίσκεται το σύνολο της μελέτης στα αρχεία του Δήμου ; Ας το ψάξουν.
2) Γιατί δεν αξιοποιείται ,χρόνια τώρα, η ετοιμότητα με μιαν οργανωμένη επίσκεψη στις αρμόδιες Διευθύνσεις περιφερειακών προγραμμάτων στις Βρυξέλλες ;
3) Διάβασα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την σχετική με το θέμα ανάρτηση στην έγκριτη «ΟΔΟ» της εκλεκτής φίλης Χρυσούλας Πατρώνου – Παπατέρπου και την αγωνία της για τις εξελίξεις μιας άλλης πρωτοβουλίας. Νομίζω πως η εμπλοκή οιασδήποτε άλλης οργάνωσης, ομάδας, ιδρύματος κ.ο.κ εκτός Καστοριάς ,όσο και αν είναι καλοδεχούμενη , θα σηματοδοτούσε την αρχή μιας νέας περιόδου περιηγήσεων, ημερίδων, συνεδρίων και νέων μελετών. Υπό αυτό το πρίσμα μόνον ως παραπληρωματική της υφιστάμενης ετοιμότητας θαέπρεπε, κατά τη γνώμη μου, να αντιμετωπιστεί.
Για όλους τους παραπάνω λόγους προτείνω :
Ο Δήμαρχος με μιαν ομάδα της επιλογής του και ανά χείρας το μελετητικό υπόβαθρο , το κατατοπιστικό λεκτικό της μελέτης , σε μεταφρασμένη περίληψη, το corpus των Καστοριανών Μνημείων , τα εξαιρετικά drone–videos συμπολιτών μας και οτιδήποτε άλλο κριθεί ότι θα συνέδραμε στην καλύτερη παρουσίαση, να επισκεφθεί με τους ενήμερους Ευρωβουλευτές τις Διευθύνσεις και να ζητήσει την έγκριση – διάθεση ενός Πόρου ( fund ) για την συνολική ανάπλαση του Ευρωπαϊκού μνημειακού μας Ι.Κ.
Το πέτυχαν άλλες πόλεις. Μπορούμε και εμείς , έστω και καθυστερημένα .
Χρειαζόμαστε άμεσες λύσεις .
Οφείλουμε να ξαναζωντανέψουμε την «νεκρή πόλη» με δράσεις άμεσης απόδοσης κι όχι ευχολόγια.
Διαθέτουμε το απαραίτητο για έγκριση χρηματοδότησης μελετητικό υπόβαθρο ώστε το έργο να αρχίσει το συντομότερο δυνατό και η περιοχή να εισέλθει σε έναν καινούργιο ,εναλλακτικό και εξόχως αποδοτικό τομέα ανάπτυξης, όπου εκτός των αμιγώς επιχειρηματικών δράσεων ,εκ των πραγμάτων συμμετέχουν πανεπιστημιακές σχολές σχετικές με το ακαδημαϊκό απόθεμα του Ιστορικού Κέντρου (ιστορικοί, αρχιτέκτονες, αρχαιολόγοι, συντηρητές κ.αλ) γεγονός που θα λειτουργήσει ως υπερ-τροφοδότης της πολιτισμικής κίνησης της ευρύτερης περιοχής.
Αν και η επικοινωνία μου αυτή έχει ,προς το παρόν, προσωπικό χαρακτήρα είμαι βέβαιος ότι προσυπογράφεται και ενισχύεται από τη σύμφωνη γνώμη χιλιάδων συνδημοτών.
