Το 1982 δυο κοινωνιολόγοι/εγκληματολόγοι, ο James Q. Wilson και ο George Kelling παρήγαγαν μία νέα θεωρία σύμφωνα με την οποία τα μεγάλα αστικά εγκλήματα(δολοφονίες/βιασμοί/ληστείες κλπ) δεν προκύπτουν αιφνίδια και αυτόνομα, αλλά ως κατάληξη μία ακολουθίας άλλων μικρότερων εγκλημάτων και μιας μακράς σειράς πολιτικής παραβατικότητας. Η θεωρία περιγραφικά έλεγε το εξής απλό πράγμα. Αν κάποιος πετάξει μία πέτρα και σπάσει ένα παράθυρο σε μια ευνομούμενη και καλοσυνοχημένη κοινωνία ή γειτονιά, αυτό το παράθυρο την επόμενη μέρα θα αλλαχθεί. Η αλλαγή του παραθύρου δείχνει διάφορα πράγματα. Πως στο οίκημα υπάρχει ιδιοκτήτης, πως η καταστροφή έγινε αμέσως αντιληπτή, πως υπάρχει ενδιαφέρον για την προστασία της ιδιοκτησίας από περαιτέρω βλάβες και ούτω καθεξής.
Εάν αντίθετα το παράθυρο έμενε σπασμένο για μεγάλο χρονικό διάστημα, τα μηνύματα προς τον κόσμο που περνούσε και το παρατηρούσε ήταν ακριβώς τα αντίθετα. Ότι το οίκημα μπορεί και να μην είχε ιδιοκτήτη είτε ότι ο ιδιοκτήτης δεν ενδιαφερόταν για την φύλαξη κι αποκατάσταση της περιουσίας του και ΑΥΤΗ η ερμηνεία έδινε λαβή και κίνητρο για περαιτέρω επιθετικές συμπεριφορές εναντίον του κτηρίου. Ένα κτήριο με ένα σπασμένο παράθυρο διαπίστωσαν οι ερευνητές μετά από λίγο καιρό μετατρεπόταν σε κτήριο με ΟΛΑ ΤΟΥ ΤΑ ΠΑΡΑΘΥΡΑ σπασμένα.
Την αξία αυτής της θεωρίας αυτή είχα και προσωπικά την ευκαιρία να την διαπιστώσω στην πόλη μου, την Καστοριά. Κατά μήκος της βόρειας προβλήτας υπάρχουν σειρά από παραδοσιακού τύπου στύλους, φανοστάτες με περίτεχνα φατνία λαμπών. Κάποιο παιδί ή αλήτης κάποιο βράδυ έσπασε ένα τέτοιο φατνίο. Η αρμόδια υπηρεσία του Δήμου δεν ανταποκρίθηκε άμεσα. Σε ελάχιστους μήνες όλα σχεδόν τα γυάλινα φατνία και οι λάμπες των φανοστατών έγιναν κομμάτια.
Η θεωρία αυτή βρίσκει σήμερα εφαρμογή ως προς την κακή της εκτέλεση από το ελληνικό κράτος. Καθώς οι συλλογικότητες δοκίμασαν αρχικά τα όρια ανοχής των δυνάμεων αστυνόμευσης και διαπίστωσαν ότι αυτά είναι εξόχως ελαστικά άρχισαν σταδιακά να επαυξάνουν και να επεκτείνουν ολοένα και περισσότερο την παραβατική δράση τους. Με ύψιστη αναίδεια εισέρχονται σε δημόσια κτήρια, υπηρεσίες και ιδιωτικές επιχειρήσεις και βανδαλίζουν κακοποιούν προπηλακίζουν εργαζόμενους, πολίτες, δημόσιους λειτουργούς και φοιτητές.
Όσο η κατάσταση αυτή μένει δίχως απάντηση, τόσο η παραβατική συμπεριφορά θα ενισχύεται έως φτάσει κάποια στιγμή αναπότρεπτα σε μεγάλου βαθμού εγκλήματα.
ΤΟΤΕ θα είναι αργά
