Το νταλιάνι είναι ένας παραδοσιακός -και μάλλον ασυνήθιστος- τρόπος ψαρέματος των Πρεβεζιάνων στον Αμβρακικό κόλπο, που σύμφωνα με τον
Τάσο Ντέτσικα, βγάζει κυρίως κέφαλους και μπάφες.
Στην Αγία Σωτήρα στο Λακκί, λίγο έξω από την πόλη της Πρέβεζας ο Τάσος Ντέτσικας από το πρωί στις 8 έως και αργά το απόγευμα, παλεύει στο «νταλιάνι», για το μεροκάματο. Μεγαλωμένος σε οικογένεια ψαράδων, έμαθε αυτό τον ιδιαίτερο τρόπο ψαρέματος από παιδί και την περίοδο που επιτρέπεται η υιοθέτησή του, βρίσκεται καθημερινά στο «πόστο» του.
Το «νταλιάνι» είναι μια μεγάλη παγίδα για τα ψάρια. Πρόκειται για έναν παραδοσιακό -και ομολογουμένως «θεαματικό»- τρόπο ψαρέματος των Πρεβεζιάνων στον Αμβρακικό κόλπο, κοντά στην ακτογραμμή, στην Αγία Σωτήρα και στη χερσόνησο της Λασκάρας. Πολλοί υποστηρίζουν, ότι αυτή η ασυνήθιστη τεχνική «ήρθε» από τη Μ. Ασία το 1922 με τους πρόσφυγες. Η ονομασία της έχει τουρκική προέλευση, καθώς η λέξη daylan, σημαίνει το ειδικό δίχτυ για το συγκεκριμένο είδος ψαρέματος.
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ντέτσικας περιέγραψε την τεχνική. Πρόκειται για μία εγκατάσταση, που αποτελείται από δίχτυα και δύο ξύλινους πύργους. Το αλιευτικό αυτό σύστημα στήνεται κοντά στην ακτή, στα περάσματα ψαριών. Τα δίκτυα, όπως εξηγεί ο έμπειρος ψαράς, στήνονται σε σχήμα ενός μεγάλου τετράγωνου, με πλευρές μήκους 30 μέτρων. Οι δύο παράλληλες πλευρές, που βρίσκονται πάνω στο πέρασμα, μέχρι να εμφανιστεί το κοπάδι ψαριών, είναι κατεβασμένες. Στις δύο γωνίες του τετραγώνου είναι στημένοι οι δυο ξύλινοι πύργοι ύψους 8-10 μέτρων. Στον έναν, βρίσκεται ο παρατηρητής, δηλαδή εκείνος που που παρακολουθεί το νερό και βλέπει εάν έρχονται ψάρια. Στον απέναντι πύργο, στέκεται ο ψαράς, που τραβάει ένα σχοινί σηκώνοντας τις κατεβασμένες πλευρές και «σφραγίζοντας» το τετράγωνο δίκχυ, όταν τον ειδοποιήσει ο παρατηρητής. Έτσι το κοπάδι με τα ψάρια εγκλωβίζεται μέσα. Η επιτυχία της μεθόδου προϋποθέτει συγχρονισμό και εξαρτάται εν πολλοίς από το μάτι του παρατηρητή.
Κέφαλοι και μπάφες, από τις οποίες βγάζουν το αυγοτάραχο, είναι τα ψάρια που αλιεύονται κυρίως με νταλιάνι, σύμφωνα με τον κ. Ντέτσικα, αλλά κάποιες φορές στα δίχτυα παγιδεύονται επίσης μουρμούρια και τσιπούρες.
Σήμερα, πάντως «δεν υπάρχουν ψάρια όπως παλιά στον Αμβρακικό, γιατί λιγόστεψαν, λόγω των ιχθυοκαλλιεργειών», λέει ο τοπικός ψαράς. Άλλωστε, όπως επισημαίνει, οι ψαράδες αποφεύγουν να μπαίνουν με καΐκια στον κόλπο, γιατί υπάρχουν πολλά δελφίνια και θαλάσσιες χελώνες. Για να ψαρέψεις με νταλιάνι, όπως εξηγεί, απαιτείται ειδική άδεια και μίσθωση θαλάσσιας περιοχής από την Περιφέρεια και η περίοδος που επιτρέπεται είναι από τον Ιούνιο ως τον Οκτώβριο.
ΑΠΕ