Σε κλίμα συγκίνησης και εθνικής υπερηφάνειας τιμήθηκε η μνήμη του Παύλου Μελά στο χωριό Μελάς της Καστοριάς, εκεί που φονεύθηκε πριν από 113 χρόνια, στις 13 Οκτωβρίου 1904.
Το πρωί τελέσθηκε Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, ιερουργούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ, ενώ ακολούθησε το Ιερό Μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως όλων των τελειωθέντων και σφαγιασθέντων κατά τον Μακεδονικό Αγώνα, με την παρουσία του Αρχηγού του Ελληνικού Στρατού Αντιστρατήγου κ. Αλκιβιάδη Στεφανή, των αρχόντων του τόπου και πλήθους πιστών χριστιανών.
Ο Σεβασμιώτατος στο λόγο του αναφέρθηκε στο ευαγγελικό ανάγνωσμα της Κυριακής και στην περικοπή του σπορέως.
Ο σπόρος αυτός είναι ο λόγος του Χριστού, που αποδίδει μεγάλους πνευματικούς καρπούς. Κι όταν ακούμε τον λόγο του Θεού, κι αυτός ο λόγος έρχεται μέσα στην καρδιά μας, δεχόμαστε τον ίδιο τον Χριστό.
Και πως μπορούμε εμείς να δεχθούμε τον λόγο του Θεού; Μπορούμε να τον δεχθούμε εάν γίνουμε γη αγαθή. Εάν προετοιμάσουμε το εσωτερικό της ψυχής μας και εάν από την ακρόαση φτάσουμε και στην ποίηση, όπως τονίζει ο Άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος. Θα πρέπει από την θεωρία να φτάσουμε στην πράξη. Να μην είμαστε μόνο χριστιανοί των χειλέων ή να εκκλησιαζόμαστε κάποιες φορές τον χρόνο, αλλά να είμαστε πάντοτε έτοιμοι για τη Βασιλεία των Ουρανών.
Και συνέχισε μιλώντας για τον ήρωα της Μακεδονίας Παύλο Μελά, ο οποίος άφησε την άνεση των Αθηνών, τις απολαύσεις, την οικογένειά του και ακολουθώντας τη συνείδησή του έφτασε στην απομακρυσμένη αυτή γη της Ελλάδος για να αγωνισθεί υπέρ πίστεως και πατρίδος.
Έφερε πάντοτε στο στήθος του τον τίμιο σταυρό και όπως έγραφε ο ίδιος, κοινωνούσε των Αχράντων Μυστηρίων και αισθανόταν ζωντανή την παρουσία του Θεού. Και σ’ αυτό το παλληκάρι οφείλει πολλά η πατρίδα μας, αφού ο Παύλος Μελάς και ο ήρωας Μητροπολίτης Καστορίας Γερμανός Καραβαγγέλης άναψαν τη σπίθα για τον Μακεδονικό Αγώνα.
Και κατέληξε ο Μητροπολίτη κ. Σεραφείμ ευχαριστώντας και συγχαίροντας τον Αρχηγό του Στρατού, που τίμησε με την παρουσία του τις εκδηλώσεις μνήμης για τον πρωτομάρτυρα της μακεδονικής ελευθερίας Παύλο Μελά.
Αμέσως μετά, ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση στο ηρώο του Παύλου Μελά, η κατάθεση στεφάνων και ομιλία για την ημέρα μνήμης και τιμής στους ηρωικώς πεσόντες κατά το Μακεδονικό Αγώνα
