1957 Η εκκλησία των Αγίων Θεολόγων, ήταν πανέτοιμη να δεχθεί τους πιστούς για την καθιερωμένη γιορτή του Προφήτη Ηλία, Προστάτη των γουνοποιών. Ως φαίνεται, ο Μητροπολίτης Νικηφόρος Παπασιδέρης, λειτούργησε για τελευταία φορά, στη ξεχωριστή καλοκαιρινή γιορτή. Ακολούθησε αρτοκλασία, από τους γείτονες της περιοχής «Πετσιά», κι όσοι είχαν στο σπίτι τους Ηλία εκείνη την ημέρα, είχαν την τιμητική τους.
Ακολούθησε ομιλία του εκδότη – δ/ντή της εφημερίδας «ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ» κ. Περικλή Ηλιάδη, ο οποίος αναφέρθηκε εκτενώς στους γουναράδες και τον Αγιο Προστάτη τους, ενώ λίγο μετά ακολούθησε δεξίωση στην Λέσχη.
Ευτυχώς η βλάβη στο δίκτυο του ηλεκτροφωτισμού αποκαταστάθηκε πλήρως, έτσι ώστε το εξοχικόν κέντρον «η Ελλη», νάναι εκείνη τη βραδυά, φωταγωγημένη, με πολύχρωμα λαμπιόνια ολόγυρα. Οι υπεύθυνοι της επιτροπής του Συνδέσμου, είχαν φροντίσει να προσκαλέσουνε για τη βραδυά αυτή, το «Τρίο Μπολέρο» και την γλυκόφωνη ερμηνεύτρια Πόπη Λώρη. Εξω από το χώρο, όπου διοργανώνονταν η εκδήλωση, παρέμεναν τα παιδιά, με τα κοντά παντελονάκια, καθισμένα ψηλά στο άλσος του Αθανασίου Κοσμά, απολαμβάνοντας τις μελωδίες του «Τρίο» και την τραγουδίστρια.
1958 Η μέρα του γιορτασμού του Προστάτη των γουναράδων, ξεκίνησε με την πρωϊνή Λειτουργία, στον Ι. Ν. των Αγίων Θεολόγων στη θέση «Πετσιά», την αρτοκλασία που προσέφεραν εορτάζοντες και μή, και την ομιλία του Δικηγόρου κ. Ράλλη Τζίφρα. Το πρώτο εορταστικό κομμάτι έκλεινε με την δεξίωση που προσέφεραν στο κοινό, οι γουνοποιοί μας.
Το ίδιο βράδυ, υπήρχε ενδιαφέρον πρόγραμμα στην «Ελλη», με πλούσια κλήρωση λαχείου. Στο εξοχικόν κέντρον «Παράδεισος», ο Σύνδεσμος Γουνοποιών είχε προσκαλέσει το «Τρίο Μπελκάντο» και την τραγουδίστρια Δανάη Στρατηγοπούλου με το συγκρότημά της (και κατοπινή μεταφράστρια του ΚΑΝΤΟ ΧΕΝΕΡΑΛ του Χιλιανού ποιητή Πάμπλο Νερούντα).
Το πλούσιο ρεπερτόριο της ερμηνεύτριας συγκίνησε το κοινό, που σιγοτραγουδούσε μαζί της το «Tango Notturno», «Ας αλλάξουμε ομιλία», «Της μιάς δραχμής τα γιασεμιά»… «Τα καημένα τα νιάτα»…
Η βραδυά έκλεινε με την κλήρωση λαχείων…με βαρύτιμα δώρα…
Εμείς μικρά παιδιά…λίγες μέρες μετά, βρεθήκαμε στο εν λόγω κέντρο, μπορεί να μήν δίναμε προσοχή διόλου, στην ευγενική κυρία και τα τραγούδια της, αλλά μαζεύαμε τα καπάκια της μπύρας και της γκαζόζας με την μικρή της κόρη τη Λήδα και σχεδόν συνομίλική μας. Ολος ο κήπος ήταν δικός μας κι ανάμεσα στο λευκό χαλίκι, έλαμπαν τα πώματα από τα ποτά που μαζεύαμε με τόσο ενθουσιασμό…
Εκείνο το καλοκαίρι, στο «μαχαλά» στην αρχή της οδού Χριστοπούλου, γίνονταν προβολές ταινιών, όπως και στην πλατεία Βαν Φλήτ, από την Αμερικανική υπηρεσία πληροφοριών. Είσοδος δωρεάν…κι όλα τα μικρά που μέναμε στα πάρκα – κοντά στα ψαράδικα – είμασταν εκεί, παρακολουθώντας τις επισκέψεις των κορυφαίων στελεχών των Η.Π.Α., στην υφήλιο.
1959 Στους Αγίους Θεολόγους – περιοχή «Πετσιά» – χοροστάτησε ο νέος Μητροπολίτης κ.κ. Δωρόθεος. Ακολούθησε η καθιερωμένη αρτοκλασία. Ομιλητής της Ημέρας, ήταν ο Δικηγόρος κ. Μιχ. Γυιόκας, ενώ η δεξίωση δόθηκε στην Λέσχη των Γουνοποιών…
Το βράδυ, το εξοχικόν κέντρον, ήταν κατάμεστο από πλήθος κόσμου, που ήλθε να ακούσει την Μάγια Μελάγια, στο «Αδύνατον να κοιμηθώ» και τον Πατρινό Τροβαδούρο Τώνη Μαρούδα…που τραγουδούσε για πολλοστή φορά το «Μένω σε κάποια γειτονιά» και το «Τι είναι αυτό που το λένε αγάπη», επιτυχία που ακούστηκε στην κιν. ταινία «το παιδί και το δελφίνι».
Στην πλατεία Ομονοίας οι γουνεργάτες είχαν προσκαλέσει την ορχήστρα DOMENICO και τον τρυφερό τραγουδιστή Σώτο Παναγόπουλο που συνεπήρε με την ερημεία του τους πάντες…
Ολες αυτές οι μακρυνές αναμνήσεις χρησίμευσαν αργότερα, στις πρώτες ραδιοφωνικές εκπομπές του Δ.Ρ. Καστοριάς και με την βοήθεια του τοπικού τύπου. Σύμφωνα με μιά παλιά παράδοση, ο Προφήτης Ηλίας ήταν ναυτικός, έζησε ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής του, στις θαλασσινές φουρτούνες. Μια μέρα πήρε την μεγάλη απόφαση, να φύγει, να την απαρνηθεί την θάλασσα την πλανεύτρα.
Φορτώθηκε το κουπί της βάρκας του, κι άρχισε να ανηφορίζει κι όποιον έβρισκε τον ρωτούσε: Τί είναι αυτό; Κουπί, του απαντήσανε…
Κάποτε έφθασε σε μέρη απομακρυσμένα από τη θάλασσα και ξαναρώτησε: Τί είναι αυτό; Ξύλο, του είπαν. Τότε κατάλαβε πως είχε φτάσει σε πολύ ψηλά όρη και για να μή κρυώνει, φορούσε στους ώμους του τη μηλωτή.
Ο Ελληνικός κόσμος, μεγαλωμένος με τις παραδόσεις και τα επικά στιχουργήματα που βαστούν από τα χρόνια της Οδύσσειας, βάλαν στα χείλη του Προφήτη, τα ίδια λόγια που κάποτε είπε κι ο μυθικός Οδυσσέας: «που μού πε ο μάντης, σε πολλών θνητών να τρέξω χώρες, κρατώντας καλοσήκωτο κουπί στα δυό μου χέρια, όσο να φτάσω σε λαούς που θάλασσα δεν ξέρουν και τρώνε ανάλατο φαγί και μήτε από καράβια γνωρίζουν κοκκινόπλωρα, μήτε είδανε ποτέ τους τα καλοτράβηχτα κουπιά…πούναι φτερά των πλοίων…».
Ο Προφήτης, εξακολουθεί να λατρεύεται από Χριστιανούς, Εβραίους και Μουσουλμάνους και τους Καστοριανούς γουναράδες, που τους ευχόμαστε ολόκαρδα, να φροντίζουν το ναό του Προφήτη και νάχουν καλή πορεία στην εργασία τους.
Μ. Βέργου Γκαμπέση
