Αρχικά να σημειώσω πως θεωρώ την συνέπεια σπουδαίο προσόν μα και δυσεύρετο. Τώρα θα μου πει κανείς τι σημαίνει συνέπεια στην ποίηση. Θα απαντήσω, μια ατελείωτη περιπλάνηση προς πάσα κατεύθυνση , υπό την καθοδήγηση όμως μιας αυστηρής εσωτερικής πειθαρχίας. Αφετηρία , μια έμμονη – δε μπορεί να είναι αλλιώς – ιδέα , πνευματικό ορμητήριο του κάθε γραφιά . Έτσι και εδώ ο Νίκος Δόικος με μια γλώσσα γαρνιρισμένη με απανωτά στρώματα παιδείας , καταθέτει το νέο του σχέδιο σαν συνέχεια των προηγούμενων :
Μια ομιλώσα ζωγραφική για την ανέφικτη άνοιξη , τις ερωτογενείς ζώνες της μνήμης , το νεανικό αγωνιστικό παρελθόν , το εφηβικό ρίγος και τον θλιβερό μετασχηματισμό του , την αγωνία για την πνευματική μας προίκα και τα πανταχού παρόντα , ως κεντρομόλα γρανάζια της συλλογής , ‘’αντιδυτικά’’ shots που σκίζουν σαν πρόκες τον τρυφερό κορμό σχεδόν κάθε ποιήματος. Όχι η ποίηση αυτή δεν ζεύεται σε ιδεολογικά άρματα απλά ο ποιητής ως κοσμοπολίτης , γνωρίζει πολύ καλά πως οικουμενική κουλτούρα χωρίς εθνικά πόδια δε μπορεί να σταθεί. Γι αυτό και αγωνιά για την αποποίηση της κληρονομιάς μας μέσα από την θλιβερή παραδοχή της συλλογικής μας αχαριστίας στο ‘’ Συλλήβδην’’.
Ο τόνος δίνεται από την αρχή . ‘’ Μήπως μας διέφυγε κάποιο αστέρι στις συναλλαγές ανάμεσα ‘’. Το προσωπικό του όραμα για μια απόδραση από τα δεσμά των αργυραμοιβών ξετυλίγεται με σολωμική διαύγεια , σαν περγαμηνή φωτός, στον υπερρεαλιστικό πίνακα πατριδογνωσίας ‘’ Στον λεμονόκηπο των αστεριών ‘’. Και παρακάτω , το σπαρακτικό ‘’ πώς να στεριώσουν προστάγματα , θέσμια και νόμοι / στη γη που απ το κάλος μεθούν και λικνίζονται οι δρόμοι ‘’.
Πολλές φορές αισθάνθηκα ότι η γλώσσα στα ποιήματα διασπαθίζει το μέσα της. Πως παρελαύνουν μπροστά μου περήφανα τα σχήματα λόγου. Μα ωστόσο όχι χωρίς αιτία. Η γλώσσα του εκδικείται και περιπλέκει ριζικά την αλήθεια του λαού μας-όπως η γλώσσα κάθε λαού- ενάντια σε οποιαδήποτε μορφή ολοκληρωτισμού.
Η αυτοαναφορικότητα από την άλλη σε κάποια ποιήματα σχετικά με το ρόλο του ποιητή , μαρτυρά την αντιπλατωνική-αριστοτελική θέση του . Να αναλάβουν οι ποιητές . ‘’Άξιοι όλοι τους οι λογοτέχνες .Μα θαρρώ πως οι ποιητές ξεχωρίζουν’’.
‘’Μισό κογχύλι που πλαγιάζει στο Κυνόρτιο ‘’ γράφει για το θέατρο της Επιδαύρου. Μόνο ένας αρχιτέκτονας θα ‘γραφε έτσι.
Και όπως εύστοχα σημείωνε ο Μιχάλης Γκανάς ‘’ για να γράψεις πρόζα πρέπει να στρώσεις τον κώλο σου , για να γράψεις ποίηση πρέπει να καβαλήσεις τον Πήγασο ‘’. Εδώ κλείνω τη σύντομη αυτή αναφορά μου αφήνοντας αφώτιστες αρκετές πτυχές της συλλογής , μιας και δε διεκδικώ ρόλο κριτικού. Τελειώνω ωστόσο με το εξής :
Η ποίηση είναι μια υπόθεση ανοιχτή. Είναι μια περιπλάνηση. Ποιητής θαρρώ, ο νοσταλγός των στίχων. Έλληνας ο νοσταλγός της Ελλάδας και Ευρωπαίος –όπως άλλωστε σημειώνει ο Κούντερα- ο νοσταλγός της Ευρώπης. Ο Νίκος Δόικος ανήκει στα παραπάνω.
