Γράφει ο Μπάτζιος Φώτιος, Αντιπρόεδρος της Ένωσης Στρατιωτικών Περιφερειακής Ενότητας Καστοριάς
Σήμερα ενώπιον μιας σύγχρονης διοίκησης ο πολίτης απολαμβάνει ένα πλέγμα προστασίας των δικαιωμάτων του, τα οποία όχι μόνο βρίσκονται υπό την αιγίδα του θεσμού της Δικαιοσύνης, αλλά πλέον προστατεύονται από ανεξάρτητες διοικητικές αρχές, και από υπερεθνικά δικαστήρια, όπως το Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Στον αντίποδα όμως, τα δικαιώματα του στρατιωτικού, τα οποία δεν παύουν να είναι συνταγματικώς κατοχυρωμένα, υπόκεινται στην ιεραρχική εντολή, ενώ η πρόσβαση σε μηχανισμούς απονομής δικαιοσύνης είναι δύσκολη.
Στα πλαίσια εκσυγχρονισμού των ενόπλων δυνάμεων, είναι καιρός στην Ελλάδα να υιοθετηθούν πολιτικές που θα εξισορροπήσουν στην πράξη τα δικαιώματα του στρατιωτικού στον χώρο εργασίας του με αυτά του πολίτη εργαζόμενου. Στην κατεύθυνση αυτή, θα ήταν χρήσιμο να φέρουμε στον δημόσιο διάλογο την πρόταση για τη θεσμοθέτηση μιας ανεξάρτητης διοικητικής αρχής για την προστασία των εργαζομένων στις ένοπλες δυνάμεις, στα πρότυπα του Συνηγόρου του Πολίτη.
Η καθιέρωση ενός καινοτόμου και ανεξάρτητου θεσμού, όπως ο Συνήγορος του Στρατιωτικού (ombudsman), που αποτελεί πραγματικότητα και παράδοση ετών στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες (Γερμανία, Ιρλανδία, Καναδά, Αυστραλία κ.α) . Τα οφέλη θα ήταν πολλαπλά. Καταρχάς, με θεσμικό τρόπο θα επιλύονται τα προβλήματα που ανακύπτουν κατά τη διάρκεια της εργασίας του στρατιωτικού, ενώ ταυτόχρονα θα περιοριστεί η ανασφάλεια και η δυσαρέσκεια τους.
O ανεξάρτητος από την στρατιωτική δομή και ιεραρχία θεσμός, θα παρεμβαίνει στον τομέα της άμυνας εφαρμόζοντας τις αρχές και την πρακτική της καλής διακυβέρνησης. Ο θεσμός αυτός θα προλαμβάνει την καταχρηστική συμπεριφορά στις Ε.Δ και θα αποτελεί σύμβουλο προς την ηγεσία τους. Ο θεσμός αυτός δεν θα παρεμβαίνει στην άσκηση της αμυντικής πολιτικής και σε επιχειρησιακά θέματα.
Ο θεσμός του συνηγόρου του στρατιωτικού είναι απαραίτητος για τους εξής λόγους:
Α. άσκηση δημοκρατικού ελέγχου πάνω στον τομέα της άμυνας
Β. εξασφάλιση του σεβασμού της νομοθεσίας και των στρατιωτικών κανονισμών
Γ. προώθηση των νόμιμων αιτημάτων του προσωπικού
Δ. εστίαση της προσοχής στα προβλήματα του στρατιωτικού προσωπικού με την ανάληψη δράσεων
Ε. επαύξηση της αποτελεσματικότητας του αμυντικού τομέα σε καθημερινή βάση
Στ. ενδυνάμωση του συναισθήματος ότι ο στρατιωτικός αποτελεί ένα κομμάτι της κοινωνίας από την οποία δεν πρέπει να είναι αποκομμένος
Ο θεσμός του συνηγόρου του στρατιωτικού προκειμένου να καταστεί λειτουργικός πρέπει να έχει το νομικό δικαίωμα διερεύνησης οποιουδήποτε κομματιού των Ε.Δ αφορά το προσωπικό, να έχει την συνεργασία της στρατιωτικής ιεραρχίας, να μπορεί να έχει πρόσβαση σε οποιαδήποτε πληροφορία απαιτείται χωρίς να προσκρούει σε αναχώματα, να μπορεί να διατηρεί την εμπιστευτικότητα στον χειρισμό των υποθέσεων του, να μπορεί να παρουσιάσει τις εκθέσεις του στο κοινοβούλιο ή ακόμα και δημόσια.
