Ποιους συμφέρει να επιλέξουν πρόωρη συνταξιοδότηση (παραδείγματα)

Ανώτατο «πέναλτι» 115,2 ευρώ θα έχουν 400.000 ασφαλισμένοι που μπορούν να αποχωρήσουν με μειωμένη σύνταξη την επόμενη 5ετία.

Οπως ξεκαθαρίστηκε με τις εγκυκλίους για τις νέες συντάξεις, το πρόστιμο για όσους φεύγουν με μειωμένη δεν μπορεί να ξεπερνά το 30% (για άνω της 5ετίας απόσταση από το όριο πλήρους συνταξιοδότησης) και εφαρμόζεται μόνο στην εθνική σύνταξη. Αυτό σημαίνει πως η βάση υπολογισμού για όσους επιλέγουν να αποχωρήσουν στα 62 με 15ετία είναι 241,92 ευρώ, αρκεί να μετρούν 40 έτη διαμονής στην Ελλάδα από την ηλικία των 15 μέχρι την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης.

Επί των 241,92 ευρώ «χτίζουν» τη νέα τους σύνταξη με βάση την ανταποδοτική, η οποία εξαρτάται από τα έτη ασφάλισης και τις συντάξιμες αποδοχές. Προσοχή, η ανταποδοτική σύνταξη χορηγείται πλήρης ακόμη και στις περιπτώσεις της συνταξιοδότησης με μειωμένη. Η ερμηνεία των διατάξεων του νόμου επεφύλασσε άλλη μια έκπληξη: Καταργήθηκε για τις μειωμένες που αφορούν αιτήσεις από 13/5/2016 και μετά η επιπλέον ποινή μείωσης 10% που είχε επιβληθεί με το τρίτο Μνημόνιο το καλοκαίρι του 2015. «Οι νέες μειωμένες συντάξεις υπολογίζονται με τρία κλειδιά», επισημαίνει στο ΕΘΝΟΣ ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος, ειδικός σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης, κι εξηγεί:

1 Το ποσοστό μείωσης επιβάλλεται μόνο στην εθνική σύνταξη, το πλήρες ποσό της οποίας είναι 384 ευρώ για 20ετία και πάνω και 345,60 ευρώ για 15ετία. Η ανταποδοτική καταβάλλεται πλήρης. Συνεπώς το ανώτατο όριο μείωσης σύνταξης είναι 115,2 ευρώ.

2 Καταργείται για τις νέες συντάξεις (από 13/5/2016) η επιπλέον ποινή 10% που ψηφίστηκε με τον νόμο 4336/2015, ίσχυσε για αιτήσεις μέχρι και 12/5/2016 και απαλείφεται όταν συμπληρωθεί το νέο όριο ηλικίας πλήρους σύνταξης.

3 Ορίζεται ανώτατο πλαφόν μείωσης 30% για όλους τους ασφαλισμένους ακόμη και στο Δημόσιο, όπου το ποσοστό της μείωσης άγγιζε κατά περιπτώσεις και το 50%, καθώς ήταν πολύ μεγάλη η αύξηση του ορίου ηλικίας για πλήρη σύνταξη.

Η μείωση

Ειδικότερα, το ποσό της εθνικής σύνταξης μειώνεται κατά 1/200 (0,5%) για κάθε μήνα (ή 6% κατ’ έτος) που υπολείπεται του ορίου ηλικίας για πλήρη σύνταξη. Η μέγιστη μείωση ορίζεται στους 60 μήνες (30%). Προσοχή, για να αποφύγει ο συνταξιούχος πρόσθετη μείωση πρέπει να μετρά 40 χρόνια μόνιμης διαμονής στην Ελλάδα μεταξύ του 15ου έτους της ηλικίας του και τη στιγμή της αίτησης συνταξιοδότησης. Διαφορετικά θα έχει και δεύτερη πρόσθετη μείωση (κατά 1/40 για κάθε χρόνο που υπολείπεται).

Με τα νέα δεδομένα και επειδή τα όρια ηλικίας για πλήρη σύνταξη έχουν απομακρυνθεί πλέον αρκετά, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις στις οποίες συμφέρει η αποχώρηση με μειωμένη αντί της παραμονής στην εργασία με χαμηλό μισθό ή και στην ανεργία.

Σύμφωνα με τον δικηγόρο Διονύση Ρίζο, η συνταξιοδότηση με μειωμένη συμφέρει κυρίως σε τέσσερις περιπτώσεις:

• Μητέρες ανηλίκων που αποχωρούν με 5.500 ημέρες ασφάλισης. Παρά την αύξηση του ορίου για την πλήρη, ο περιορισμός της ποινής στην εθνική σύνταξη βολεύει κυρίως την εν λόγω κατηγορία.
• Δημοσίους υπαλλήλους που φεύγουν με 25ετία, ειδικά όταν το όριο ηλικίας για πλήρη «πέταξε» πάνω από τα 62.
• Ασφαλισμένους σε ΔΕΚΟ – τράπεζες που φεύγουν στα 62. Η σύνταξη προσαυξάνεται με τον ειδικό συντελεστή 0,075% για κάθε 1% επιπλέον εισφοράς (πλήρωναν παχυλές εισφορές), ενώ η μείωση περιορίζεται στα 115 ευρώ το ανώτατο.
• Οσους εξετάζουν την εξαγορά πλασματικών για συμπλήρωση 40ετίας. Η αύξηση του κόστους των εξαγορών για τα πλασματικά έτη και ο περιορισμός της μείωσης καθιστούν θελκτική την αποχώρηση με μειωμένη σύνταξη στα 62 σε σύγκριση με την εξαγορά πλασματικών για τη συμπλήρωση 40ετίας για αποχώρηση με πλήρη.

Σε Δημόσιο, ΙΚΑ, ΔΕΚΟ, τράπεζες
Οι κατηγορίες που μπορούν να επιλέξουν το «αντίο»

Εννέα κατηγορίες ασφαλισμένων μπορούν να αποχωρήσουν με μειωμένη σύνταξη.

Πρόκειται για «παλαιούς» ασφαλισμένους (πριν από την 1/1/1993) που δεν ανήκουν σε ΟΑΕΕ και ΟΓΑ και «νέους» ασφαλισμένους (μετά την 1/1/1993) από όλα τα Ταμεία πλην ΟΓΑ.

Εντός της επόμενης 5ετίας 400.000 μπορούν να κάνουν χρήση του εν λόγω δικαιώματος. Προσοχή, καθώς η ποινή συνοδεύει διά βίου τον συνταξιούχο και δεν απαλείφεται ακόμη και μετά τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας για πλήρη σύνταξη.

Ειδικότερα, εντός του 2017 και των επόμενων ετών μπορούν να αποχωρήσουν (οι 4 πρώτες κατηγορίες αφορούν το Δημόσιο και οι επόμενες 4 ΙΚΑ, ΔΕΚΟ ή/και τράπεζες):

1. Γυναίκες με 25ετία το 2010 και ηλικία 56 χρόνια και 6 μήνες εντός του 2017.
2. Γυναίκες και άνδρες με 25ετία το 2011 και ηλικία 57 και 5 μήνες εντός του 2017.
3. Γυναίκες και άνδρες με 25ετία το 2012 και ηλικία 59 χρόνια και 2 μήνες εντός του 2017.
4. Γυναίκες και άνδρες με 25ετία από την 1/1/2013 και ηλικία 62 εντός του 2017.
5. Γυναίκες και άνδρες με 4.500 ημέρες ασφάλισης συνολικά, εκ των οποίων 100 ημέρες ανά έτος την τελευταία 5ετία και ηλικία 62 ετών εντός του 2017.
6. Γυναίκες στο ΙΚΑ με 10.000 ημέρες ασφάλισης μέχρι την 31/12/2012 και ηλικία 59 και 7 μήνες εντός του 2017.
7. Μητέρες ανηλίκων σε ΙΚΑ, ΔΕΚΟ, τράπεζες με 5.500 ένσημα και ανηλικότητα τέκνου (κατοχυρωμένο δικαίωμα) μέχρι 31/12/2012 και ηλικία 55 εντός του 2017.
8. Μητέρες ανηλίκων και χήροι πατέρες ΔΕΚΟ, τραπεζών με 25ετία και ανηλικότητα τέκνου έως 31/12/2012 και ηλικία 56 έτη και 9 μήνες εντός του 2017.
9. «Νέοι» ασφαλισμένοι -για πρώτη φορά μετά την 1/1/1993- σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα με 15ετία ασφάλισης και ηλικία 62 εντός του 2017. Για τους νέους ασφαλισμένους ισχύει ειδική προϋπόθεση να έχουν 750 ημέρες ασφάλισης τουλάχιστον την τελευταία 5ετία πριν από την αίτηση.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
Πώς μειώνεται η «αιμορραγία» με τη νέα εγκύκλιο

Αναλυτικά παραδείγματα για όλες τις κατηγορίες ασφαλισμένων που μπορούν να αποχωρήσουν με μειωμένη σύνταξη επιμελήθηκε για το «Εθνος-Συντάξεις» ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος:

1 Μητέρα ασφαλισμένη στο ΙΚΑ με κατοχυρωμένο δικαίωμα το 2010 ως μητέρα ανηλίκου έγινε 55 τον Γενάρη του 2017. Μπορεί άμεσα να συνταξιοδοτηθεί με μειωμένη – το όριο της πλήρους είναι στα 59 και 6 μήνες. Η μείωση στην περίπτωση της θα είναι 27%, ενώ η εν λόγω ποινή θα αφορά μόνο την Εθνική Σύνταξη και θα λάβει πλήρη την ανταποδοτική. Με 9.000 ημέρες ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές στα 1.500 ευρώ το ποσό της πλήρους σύνταξής της θα ήταν 854 ευρώ. Με τη μείωση πλέον να επηρεάζει μόνο την Εθνική Σύνταξη το ποσό της σύνταξής της εάν αποχωρήσει το 2017 θα είναι 730 ευρώ. Με τον παλαιό τρόπο υπολογισμού της μείωσης η σύνταξη θα ήταν 623 ευρώ. Η διαφορά είναι 107 ευρώ υπέρ της ασφαλισμένης.

2 Γυναίκα ΠΕ δημόσια υπάλληλος, γεννηθείσα το 1959, συμπλήρωσε 25 έτη ασφάλισης στις 31-12-2010. Κατοχύρωσε έτσι δικαίωμα και μπορεί άμεσα να συνταξιοδοτηθεί με μειωμένη στα 55. Καθώς είναι ήδη 58 ετών μπορεί να λάβει άμεσα πρόωρη/μειωμένη σύνταξη. Με τις ρυθμίσεις του 2015 η ποινή στη σύνταξή της θα ήταν 38,49% μέχρι συμπληρώσεως του νέου ορίου πλήρους σύνταξης. Με την κατάργηση της ποινής του 10% το νέο ποσοστό ποινής θα είναι για την περίπτωσή της 28,49% περιοριζόμενο μόνο στην Εθνική Σύνταξη διά βίου. Με 31 έτη ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές στα 1.500 ευρώ το ποσό της σύνταξής της με τη μείωση πλέον να επηρεάζει μόνο την Εθνική, εάν αποχωρήσει το 2017 θα είναι 798 ευρώ. Με τον παλαιό τρόπο υπολογισμού της μείωσης η σύνταξη θα ήταν 640 ευρώ. Η διαφορά είναι 158 ευρώ υπέρ της ασφαλισμένης.

3 Δημοτικός υπάλληλος ΔΕ, 59 ετών σήμερα, συμπλήρωσε 25 έτη ασφάλισης το 2011 σε δημόσιο και Ιδιωτικό τομέα. Ετσι θεμελίωσε δικαίωμα το 2011 και μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με μειωμένη άμεσα και με πλήρη στα 63,3. Με τις ρυθμίσεις του 2015 η ποινή στη σύνταξή του θα ήταν 36% μέχρι συμπληρώσεως του νέου ορίου πλήρους σύνταξης. Με την κατάργηση της ποινής του 10% το νέο ποσοστό ποινής θα είναι 26%. Με 30 έτη ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές στα 1.000 ευρώ το ποσό της σύνταξης εάν αποχωρήσει το 2017 θα είναι 667 ευρώ. Με τον παλαιό τρόπο υπολογισμού της μείωσης η σύνταξη θα ήταν 490 ευρώ. Η διαφορά είναι 177 ευρώ υπέρ του ασφαλισμένου.

4 Γυναίκα ασφαλισμένη στο Δημόσιο με 25ετία συμπληρωμένη το 2010 και 57 ετών σήμερα μπορεί να υποβάλει αίτημα συνταξιοδότησης για μειωμένη σύνταξη. Η ποινή στη σύνταξή της θα ήταν στο 43% εάν υπέβαλλε αίτημα πριν από την ψήφιση του 4387/2016, ενώ πλέον η ποινή θα είναι 30% (115,2 ευρώ) και θα περιορίζεται μόνο στην Εθνική Σύνταξη.

Πηγή: Έθνος