Έκτακτο σχέδιο βοήθειας στους Έλληνες αγρότες με τρία χρηματοδοτικά εργαλεία θέτει σε εφαρμογή η κυβέρνηση για την αποκατάσταση των ζημιών που υπέστησαν οι αγροτικές καλλιέργειες και οι κτηνοτροφικές μονάδες σε ολόκληρη τη χώρα από την επέλαση του χιονιά.
Με δεδομένες τις παρούσες συνθήκες και δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο ΕΛΓΑ στη λειτουργία του, το υπάρχον γεωτεχνικό προσωπικό δεν επαρκεί και για τους λόγους αυτούς ενεργοποιείται το άρθρο 20 του νόμου 2190/94 για την άμεση πρόσληψη 170 γεωπόνων και 30 κτηνιάτρων με συμβάσεις 8 μηνών και κριτήρια αντίστοιχα με αυτά του ΑΣΕΠ, ώστε οι τελευταίες ζημιές να εκτιμηθούν και να πληρωθούν άμεσα και να συνεχιστεί η εκτίμηση ζημιών του 2016 με την γρήγορη αποπληρωμή τους.
Δεδομένου όμως ότι τα προγράμματα κρατικών ενισχύσεων ΠΣΕΑ έχουν «οροφή» τα 16 εκατ. ευρώ και τα προγράμματα κάλυψης ζημιών που είναι σε αναμονή καλύπτουν ήδη αυτά τα ποσά, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης σε συνεργασία με τον ΕΛΓΑ προχωρά άμεσα στον σχεδιασμό νέου προγράμματος «ad hoc» που θα καλύψει τις πρόσφατες ζημιές από τις χιονοπτώσεις, τον παγετό, με πόρους από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Ένα πρόγραμμα για την υλοποίηση βέβαια του οποίου θα απαιτηθεί να ανάψει το πράσινο φως από τις αρμόδιες κοινοτικές Αρχές.
Τα άλλα δύο «όπλα» που έχει στα χέρια της η ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης είναι οι αποζημιώσεις ήσσονος σημασίας, οι «de minimis», που θα αφορούν αποκλειστικά τους κτηνοτρόφους και η ενεργοποίησή τους θα εξαρτηθεί από το εύρος των ζημιών σε ζωικό κεφάλαιο, καθώς και το μέτρο που εντάσσεται στο πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης για αποζημιώσεις των αγροτών που επλήγησαν φέτος από τα έντονα καιρικά φαινόμενα.
Το πρόγραμμα αφορά στη στήριξη για την αποκατάσταση των ζημιών με σκοπό οι ενισχύσεις-αποζημιώσεις να διασφαλίσουν τη δυνατότητα των γεωργών και των κτηνοτρόφων που επλήγησαν, να ανασυστήσουν τις εκμεταλλεύσεις τους και να παραμείνουν στις αγροτικές περιοχές της χώρας.
Η ενίσχυση χορηγείται απευθείας στον δικαιούχο γεωργό ή σε ομάδα ή οργάνωση παραγωγών της οποίας είναι μέλος. Λαμβάνοντας υπόψη τη δυσκολία άμεσης και ταχείας αναπροσαρμογής της γεωργικής εκμετάλλευσης από τις ζημιές, το ποσοστό στήριξης ανέρχεται στο 100% του ποσού των επιλέξιμων δαπανών για πράξεις αποκατάστασης του παραγωγικού δυναμικού, που έχει πληγεί από φυσικές καταστροφές, αντίξοες κλιματικές συνθήκες και καταστροφικά συμβάντα.
Ως προς τις δαπάνες που μπορούν να θεωρηθούν επιλέξιμες, η αποκατάσταση των ζημιών αναφέρεται σε κάλυψη δαπανών με στόχο την υποβοήθηση των παραγωγών για την ανασύσταση του ζημιωμένου κεφαλαίου (φυτικό, ζωικό, πάγιο) και στον εξοπλισμό των γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεών τους, εφόσον έχουν άμεση σχέση με το παραγωγικό δυναμικό.
Συγκεκριμένα μπορούν να δικαιολογηθούν οι εξής δαπάνες:
– Αποκατάσταση των υποδομών για τη διατήρηση του παραγωγικού δυναμικού.
– Αποκατάσταση κτιριακών εγκαταστάσεων και μηχανημάτων που έχουν υποστεί ζημιές από φυσικές καταστροφές ή την αγορά μηχανημάτων.
Οι βασικές αρχές των κριτηρίων επιλογής αφορούν σε:
– Επιπτώσεις στην ευρύτερη οικονομία τη περιοχής, με προτεραιότητα σε ζημιές σε προϊόντα που αφορούν τομείς που επηρεάζουν την ευρύτερη οικονομία της περιοχής (μονοκαλλιέργεια – μαστίχα Χίου).
– Ύψος ζημιάς, με προτεραιότητα το μεγαλύτερο ποσοστό ζημιάς βάσει εκτιμήσεων.
– Αξία του γεωργικού δυναμικού με προτεραιότητα στις ζημιές παγίου κεφαλαίου και εξοπλισμού επαγγελματία αγρότη, όπως αυτός ορίζεται από την εθνική νομοθεσία.
Οι καταστροφές ανά την Ελλάδα
Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα καταγεγραμμένα στοιχεία που έχει στα χέρια του ο ΕΛΓΑ από το σύνολο των υποκαταστημάτων στη χώρα, η κατάσταση έχει ως εξής:
Θράκη: Υπάρχει αυξημένος αριθμός αναγγελιών για ζημιές στο ζωικό κεφάλαιο, καθώς και για ζημιές σε χειμερινά κηπευτικά, που χρήζουν άμεσης εκτίμησης. Σε ό,τι αφορά πιθανές ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο πολυετών καλλιεργειών (κυρίως ακτινίδια) είναι πολύ νωρίς για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.
Ανατολική Μακεδονία: Ζημιές σε καλλιέργειες ελαιοκράμβης και κηπευτικά. Αυξημένος αριθμός αναγγελιών ζωικού. Λόγω των παρατεταμένων και εξαιρετικά χαμηλών θερμοκρασιών που επικράτησαν θα παρακολουθηθεί η καλλιέργεια της ελιάς, ακτινιδιάς και αμπέλου για πιθανές ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο.
Κεντρική Μακεδονία: Ζημιές σε καλλιέργειες ελαιοκράμβης και κηπευτικά. Αυξημένος αριθμός αναγγελιών ζωικού, καθώς και αναγγελιών για ζημιές στο πάγιο κεφάλαιο (θερμοκήπια). Λόγω των παρατεταμένων και πολύ χαμηλών θερμοκρασιών που επικράτησαν θα παρακολουθηθούν οι δενδρώδεις καλλιέργειες για πιθανές ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο.
Ανατολική Μακεδονία: Ζημιές σε σιτηρά, ελαιοκράμβες και κηπευτικά. Αυξημένος αριθμός αναγγελιών για ζημιές στο ζωικό κεφάλαιο.
Ηπειρος: Ζημιές από παγετό στους Νομούς Ιωαννίνων, Αρτας, Θεσπρωτίας, Πρέβεζας και Κέρκυρας σε εσπεριδοειδή (όψιμα μανταρίνια, πορτοκάλια και κουμ-κουάτ) και ελιές. Αυξημένος αριθμός αναγγελιών για ζημιές στο πάγιο κεφάλαιο (κυρίως θερμοκήπια).
Δυτική Ελλάδα: Ισχυρές χιονοπτώσεις και παγετοί σχεδόν σε όλες τις ΠΕ. Ζημιές σε κηπευτικά, εσπεριδοειδή και ελιές. Αυξημένος αριθμός αναγγελιών για ζημιές στο πάγιο κεφάλαιο (κυρίως θερμοκήπια).
Θεσσαλία: Ζημιές σε όλους τους νομούς της περιφέρειας σε κηπευτικά και ελιές. Αυξημένος αριθμός αναγγελιών για ζημιές στο ζωικό κεφάλαιο, καθώς και στο πάγιο κεφάλαιο (στάβλοι, σταβλοϋπόστεγα, κτηνοτροφικές μονάδες, θερμοκήπια). Λόγω των παρατεταμένων και πολύ χαμηλών θερμοκρασιών που επικράτησαν θα παρακολουθηθούν οι καλλιέργειες για ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο.
Κηπευτικά
Στερεά Ελλάδα: Ζημιές σε κηπευτικά, εσπεριδοειδή και ελιές. Αυξημένος αριθμός αναγγελιών για ζημιές στο ζωικό κεφάλαιο, καθώς και στο πάγιο κεφάλαιο (στάβλοι, σταβλοϋπόστεγα, κτηνοτροφικές μονάδες, θερμοκήπια).
Βόρειο Αιγαίο: Ζημιές κυρίως σε Λέσβο σε ζωικό και φυτικό κεφάλαιο.
Πελοπόννησος: Ζημιές από παγετό σε κηπευτικά, αγκινάρες, εσπεριδοειδή και ελιές. Δεν αναμένονται ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο.
Κρήτη: Ζημιές σε κηπευτικά, εσπεριδοειδή, αβοκάντο και ελιές. Αυξημένος αριθμός αναγγελιών για ζημιές στο ζωικό κεφάλαιο, καθώς και στο πάγιο κεφάλαιο.
Οπου υπάρχει πρόσβαση γίνονται επισημάνσεις και εκτιμήσεις στο ζωικό κεφάλαιο.