Τα τραγούδια για τα Χριστούγεννα έχουν συνδεθεί με τη μουσική υπόκρουση που ακούς αμυδρά καθώς ανεβοκατεβαίνεις τις κυλιόμενες σκάλες και τα ασανσέρ πολυκαταστημάτων για τις εορταστικές αγορές. Δεκάδες άλλα τραγούδια όμως γράφτηκαν για τα Χριστούγεννα χωρίς ίχνος θεϊκής ή έστω καταναλωτική κατάνυξης.
Από εκείνες τις ημέρες οι επόμενες γενιές θα συγκρατήσουν μόνο το ομότιτλο τραγούδι Happy Xmas (War Is Over), το οποίο έκτοτε αποτελεί όρο εκ των ουκ άνευ των αγοραστικών εξορμήσεων των Χριστουγέννων.
Το τραγούδι έχει τη δική του βασανισμένη ιστορία αφού ουσιαστικά «διαψεύστηκε» ένα χρόνο μετά την κυκλοφορία του από το Αμερικανικό Πεντάγωνο. Ο πόλεμος δεν θα τελείωνε, όπως υποσχόταν ο Λένον, εάν δεν μεσολαβούσαν οι διαβόητοι «χριστουγεννιάτικοι βομβαρδισμοί» του 1972 στο Βιετνάμ. Η πολεμική μηχανή των ΗΠΑ πραγματοποίησε τότε τη σφοδρότερη επίθεση από την εποχή του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, καθώς οι επιτελείς του Πενταγώνου αλλά και ο Λευκός Οίκος διαισθάνονται την επερχόμενη ταπεινωτική ήττα και επιχειρούσαν να επηρεάσουν τις ισορροπίες στο έδαφος πριν από τις συνομιλίες για τον τερματισμό των εχθροπραξιών.
Εντελώς εκτός εορταστικού κλίματος ήταν κι ένα από τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια που έγραψε ο Σερ Έλτον Τζον, για την θεατρική μεταφορά της ταινίας Μπίλι Έλιοτ: «Ευτυχισμένα Χριστούγεννα Μάγκι Θάτσερ, σήμερα όλοι γιορτάζουμε γιατί βρισκόμαστε μια ημέρα πιο κοντά στο θάνατό σου» τραγουδούσαν οι ηθοποιοί που υποδύονταν τους ανθρακωρύχους από τις μεγάλες απεργιακές κινητοποιήσεις της δεκαετίας του ’80.
Η χριστουγεννιάτικη «ευχή» του τραγουδιού έγινε πραγματικότητα μερικά χρόνια αργότερα και σίγουρα ανάμεσα στους χιλιάδες Βρετανούς που βγήκαν στους δρόμους να γιορτάσουν το θάνατο της σιδηράς κυρίας θα βρίσκονταν και ανθρακωρύχοι που είχαν περάσει τα Χριστούγεννα και την πρωτοχρονιά του 1984 σε οδοφράγματα και στα γραφεία των συνδικάτων τους. Πέρυσι μάλιστα, καθώς συμπληρώνονταν 30 χρόνια από την ιστορική απεργία, που δεν κατάφερε να σταματήσει τη νεοφιλελεύθερη επέλαση της Θάτσερ, οι πρώην απεργοί συγκέντρωσαν φωτογραφίες αλλά και στολίδια που είχαν φτιάξει εκείνες τις ημέρες – ανάμεσά τους το περίφημο σύνθημα Coal not Dole (Κάρβουνο όχι επιδόματα ανεργίας) στολισμένο με χριστουγεννιάτικες γιρλάντες.
Δουλεύαμε όλοι για τον Άι Βασίλη
Αλλά θα παραιτηθούμε
Γιατί εμείς βγάζουμε τη βρομοδουλειά
Κι αυτός το παίζει ντίβα στο χιόνι.Ho Ho Fucking Ho – Monty Python
Ανάμεσα στα συγκροτήματα που θα πραγματοποιήσουν χριστουγεννιάτικα πάρτι για την ενίσχυση των απεργών του 1984 ήταν και οι Clash, που κατάφεραν να γεμίσουν το Brixton Academy στο Λονδίνο.
Η Βρετανία θα αφήσει πολλούς ακόμη εργαζομένους να κάνουν Χριστούγεννα και πρωτοχρονιά σε απεργιακά οδοφράγματα και κατειλημμένα κτίρια στα ταραγμένα χρόνια των δεκαετιών του ’70 και του ’80. Και ανάμεσα στους καλλιτέχνες που αποφασίζουν να περάσουν τις γιορτές μαζί τους είναι και ορισμένα από τα γνωστότερα συγκροτήματα της πανκ και ροκ σκηνής του 20ου αιώνα.
Το 1977 οι Sex Pistols πάσχιζαν να δώσουν χριστουγεννιάτικο ρυθμό στα τραγούδια τους καθώς είχαν προσκληθεί στο πάρτι για τα παιδιά των απεργών πυροσβεστών στο Χάντερσφιλντ – μια πόλη ξεχασμένη από το θεό κάπου στο δυτικό Γιόρκσάιρ της Αγγλίας.
Αν και απέτυχαν στο στόχο τους και κατέληξαν να τραγουδούν το γνωστό Anarchy In The U.K., εκείνο το χριστουγεννιάτικο πάρτυ (το οποίο λέγεται ότι κατέληξε σε τουρτοπόλεμο) έμεινε στην ιστορία ως μια από τι πιο σουρεαλιστικές αλλά και θρυλικές συναυλίες της καριέρας τους. Μερικές δεκαετίες αργότερα μάλιστα έγινε ντοκιμαντέρ από το BBC, το οποίο αναζήτησε και βρήκε αρκετά από τα παιδιά των πυροσβεστών που είχαν παρακολουθήσει τη συναυλία.
Απεργοί πυροσβέστες της Βρετανίας είχαν την ευκαιρία να ζήσουν πανκ Χριστούγεννα και το 2002 όταν ο Τζο Στράμερ των Clash έδωσε μια συναυλία για τα συνδικάτα που μάχονταν τον Τόνι Μπλερ. Ανάμεσα στα πολλά (άσχετα) τραγούδια που ακούστηκαν εκείνη τη βραδιά ήταν και το περίφημο Armagideon Time και οι στίχοι «Για πολλούς ανθρώπους δεν υπάρχει δείπνο απόψε. Δεν είναι πια Χριστούγεννα, είναι η εποχή του Αρμαγεδώνος».
Άρης Χατζηστεφάνου
Εφημερίδα των Συντακτών 24/12/2015
