Εικόνες του σήμερα: Γιάννης Σιμητόπουλος
Ένα κείμενο εργασίας που ανιχνεύει το θέμα της επίδρασης του αυτοκινητόδρομου της Εγνατίας Οδού ως προς την λειτουργία και ανάπτυξη των χώρων και τόπων πολιτιστικής κληρονομιάς στη ζώνη επιρροής της, δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο που μας πέρασε.
Συγκεκριμένα το Κείμενο Εργασίας παρουσιάζει τα αποτελέσματα μιας πρώτης ανάλυσης της επισκεψιμότητας και των εισπράξεων των μουσείων και των αρχαιολογικών χώρων στη Ζώνη Επιρροής της Εγνατίας Οδού αλλά και στη Περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας. Τα πρωτογενή δεδομένα προέρχονται από την ΕΛ.ΣΤΑΤ. και αφορούν (α) τα εισιτήρια επισκεπτών και τις εισπράξεις σε μουσεία (περίοδος: 2000-2015) και (β) τα εισιτήρια επισκεπτών και τις εισπράξεις σε αρχαιολογικούς χώρους για την περίοδο 2000-2015. Το Κείμενο συνέταξε και επιμελήθηκε η Μαρία Λυκόγιαννη, φοιτήτρια του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ, στο πλαίσιο της 2μηνης πρακτικής της άσκησης στο Παρατηρητήριο της ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε. το διάστημα 01,07-31.08.2016.
Τα περισσότερα εισιτήρια, σε επίπεδο Περιφερειών, κόβονται πάλι στα μουσεία της Κεντρικής Μακεδονίας και ανέρχονται στα 3.548.199 εισιτήρια στο διάστημα 2000-2015 και αντιστοιχούν στο 7,93% του συνόλου της Χώρας και στο 43,39% του συνόλου της Ζώνης IV’. Μεγαλύτερο μερίδιο επισκεψιμότητας στα μουσεία κατέχει ο Νομός Θεσσαλονίκης που συμμετέχει με ποσοστό 32,26% στο σύνολο της Περιφέρειας. Η Στερεά Ελλάδα έρχεται δεύτερη σε σειρά με ποσοστό συμμετοχής στο σύνολο της Χώρας μόλις 0,43% λιγότερο από την Κεντρική Μακεδονία, δηλαδή 7,50% και 41,02% στο σύνολο της Ζώνης. Σε επίπεδο Νομών, ο Νομός Θεσσαλονίκης κατέχει το μεγαλύτερο ποσοστό εισιτηρίων σε μουσεία, συμμετέχοντας με 32,26% στο σύνολο της Ζώνης και με 5,90% στο σύνολο της Χώρας.
Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας παρατηρείται αύξηση των επισκεπτών στα μουσεία την πενταετία 2000-2005 (132%). Στη συνέχεια, το διάστημα 2005-2010 καταγράφεται μείωση (-42%) ενώ την πενταετία 2010-2015 σημειώνεται πολύ μεγάλη αύξηση (314%).
Στον Νομό Θεσσαλονίκης η αύξηση αυτή της επισκεψιμότητας αποδίδεται στην μεγάλη αύξηση του αριθμού των επισκεπτών στο Αρχαιολογικό και Βυζαντινό Μουσείο και στον Λευκό Πύργο, η οποία σημειώθηκε κυρίως την πενταετία 2010-2015, ενώ την προηγούμενη πενταετία και οι τρεις χώροι παρουσίασαν μείωση στους επισκέπτες τους.
Το σύνολο των επισκεπτών τους το διάστημα 2000-2015 τα καθιστά πρώτα σε επίπεδο περιφερειών στη Β. Ελλάδα, ενώ έρχονται αμέσως μετά τους Δελφούς και σε επίπεδο περιφερειών πανελλαδικά:
1.Λευκός Πύργος Ν. Θεσσαλονίκης (1.261.168)
2. Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (924.616)
3. Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Ν. Θεσσαλονίκης (452.677)
Σχετικά με τους αρχαιολογικούς χώρους, η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας συγκεντρώνει για το διάστημα 2000-2015 τους περισσότερους επισκέπτες και εισπράξεις, με το νομό Ημαθίας να έρχεται πρώτος (Βεργίνα), καλύπτοντας σχεδόν το 37% των επισκεπτών και το 53% των εισπράξεων όλης της ζώνης. Συγκεκριμένα οι Βασιλικοί Τάφοι της Βεργίνας είναι αυτοί που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο αριθμό επισκεπτών και εισπράξεων. Να σηειώσουμε ότι την περίοδο 2010-2015 ο νομός Χαλκιδικής σημειώνει κι εκείνος αξιοσημείωτη αύξηση 798,62%.
(Πηγή: http://observatory.egnatia.gr/reports/2016/WP_mouseia_arx.xoroi_2016.pdf)
Να μην ξεχνάμε βέβαια ότι στην αύξηση βοήθησε και το διευρυμένο ωράριο σε 33 αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία στην Ελλάδα που άρχισε να εφαρμόζεται από τον Απρίλιο του 2014 στο πλαίσιο ενός Εθνικού Πιλοτικού Σχεδίου αναβάθμισης, που περιλαμβάνει την επέκταση του ωραρίου, την ανακαίνιση και επαναλειτουργία των πωλητηρίων, τον επανασχεδιασμό της πολιτικής των πωλητέων ειδών και φυσικά προσλήψεις προσωπικού. Ανάμεσα στα 33 Μουσεία-μνημεία ήταν ο Λευκός Πύργος, το Αρχαιολογικό και το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού για την Θεσσαλονίκη. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τα δύο μουσεία της πόλης καταλαμβάνουν την πρώτη θέση σε αύξηση εσόδων μεταξύ των αρχαιολογικών χώρων και μουσείων με διευρυμένο ωράριο στην ηπειρωτική χώρα, με εξαίρεση αυτό των Δελφών. Έτσι από το 2014 το Μουσείο του Λευκού Πύργου λειτουργεί με διευρυμένο ωράριο από την έναρξη της λειτουργίας του το 2008 και τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά αισιόδοξα.
Μουσείο Λευκού Πύργου
Ανακαινίστηκε πλήρως και φιλοξενεί από το 2008 μια νέα μόνιμη συλλογή του Βυζαντινού Μουσείου που παρουσιάζει μια συνοπτική ιστορία της πόλης. Το πρακτικά αδύνατο εγχείρημα παρουσίασης 23 αιώνων ιστορίας σε έναν συνολικό χώρο μόλις 450μ² ήρθε εις πέρας με επιτυχία με τη βοήθεια των νέων τεχνολογιών (βίντεο, ηχητικά ντοκουμέντα, έντυπες συνθέσεις, οθόνες αφής). Το μνημείο, σήμα κατατεθέν της πόλης, μετράει 600 χρόνια ζωής κατά τη διάρκεια των οποίων άλλαξε χρήσεις ονόματα και …χρώμα, ενώ από το 1983 μετατράπηκε σε εκθεσιακό χώρο. Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ονομαζόταν Πύργος του Αίματος, λειτουργούσε σαν φυλακή και πήρε το σημερινό του όνομα όταν ένας βαρυποινήτης τον ασβέστωσε με αντάλλαγμα την ελευθερία του. Τέσσερις όροφοι που υψώνονται 34 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της γης και ένας εξώστης που προσφέρει την ωραιότερη θέα προς την πόλη και το Θερμαϊκό. Είναι κρίμα που το υπέροχο καφέ του Μουσείου στην κορυφή δεν λειτουργεί εδώ και χρόνια.
Παλιές φωτογραφίες
