Οι «εύκολες» του Διαδικτύου

Είναι προφανές ότι η Τιτσιάνα Καντόνε «τα ‘θελε». Αδοξο, ομολογουμένως, το τέλος της 31χρονης Ιταλίδας – που απαγχονίστηκε προ ημερών με ένα φουλάρι στο υπόγειο του σπιτιού της θείας της κοντά στη Νάπολη -, αλλά στην εποχή της «τριπλής επανάστασης» (Internet, smartphones, μέσα κοινωνικής δικτύωσης), δεν παρατάς ένα sex tape σου μέσα στον σεξιστικό πολτό του Διαδικτύου περιμένοντας να συνεχίσεις τη ζωή σου κανονικά. Το βίντεο στο οποίο η Καντόνε καταγράφεται σε σεξουαλικές περιπτύξεις με τον πρώην φίλο της είχε 1 εκατομμύριο προβολές, ενώ η ατάκα που εκστομίζει η ίδια κατά τη διάρκειά του («Τραβάς βίντεο; Μπράβο!») έγινε στάμπα σε μπλουζάκια, θήκες κινητών κ.τ.λ. Τι περίμενε δηλαδή; Η Τιτσιάνα Καντόνε ήταν καταδικασμένη να γίνει μια «femme tondue» του κυβερνοχώρου (όπως αποκαλούνταν μετά την Απελευθέρωση οι κουρεμένες γουλί Γαλλίδες οι οποίες στην Κατοχή είχαν συνευρεθεί πολλαπλώς με τον εχθρό). Η μοίρα της ήταν λίγο-πολύ προδιαγεγραμμένη: διαπόμπευση, λιντσάρισμα και – γιατί όχι; – θάνατος.

Και τα δύο φύλα µπορούν να πιαστούν στις δαγκάνες του Διαδικτύου (σύμφωνα με το Pew Research Center, 4 στους 10 Αμερικανούς έχουν προσβληθεί, ταπεινωθεί, εκδιωχθεί, εκφοβιστεί ή παρενοχληθεί online), αλλά οι ειδικοί συμφωνούν ότι οι γυναίκες παραμένουν το μαλακό υπογάστριο του σεξουαλικά χρωματισμένου cyberbullying. Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ (ήδη από το 2006), οι χρήστριες chat rooms λάμβαναν 25 φορές περισσότερα απειλητικά και σεξουαλικά κακοήθη μηνύματα από ό,τι οι άρρενες χρήστες. Είναι η δύναμη της υπερέκθεσης, της ανωνυμίας, της προσβασιμότητας. Και το πλέον οκνηρό «φαλλοκρατικό γουρούνι» μπορεί να «τσεκάρει» μια γυναίκα, ύστερα να την γκουγκλάρει και μέσα σε δευτερόλεπτα να της στείλει μέσω Twitter ένα απειλητικό ή ανοιχτά σεξουαλικό μήνυμα.

Το «revenge porn» (πορνό της εκδίκησης), όπως αποκαλείται η διαρροή προσωπικών, συνήθως σεξουαλικού περιεχομένου, δεδομένων από χολωμένους πρώην, είναι ένας από τους πλέον αδηφάγους πλόκαμους αυτού του απροκάλυπτου οnline μισογυνισμού. Μιλάμε πλέον για πανδημία. Στη Βρετανία, για παράδειγμα, σε διάστημα μόλις 18 μηνών, έχουν καταγραφεί περισσότερες από 200 τέτοιες υποθέσεις διαρροής. Και όπως γίνεται με όλες τις κατηγορίες adult sites, το «πορνό της εκδίκησης» έχει αρχίσει να υποστηρίζει ένα ολόκληρο οικοσύστημα, π.χ. εξειδικευμένες revenge ιστοσελίδες (οι SeeMyGF ή ΜyEx χρεώνουν 100 δολάρια ετησίως για να εξασφαλίζουν πρόσβαση σε «προσωπικά» δεδομένα απλών θνητών).

Το πορνό της εκδίκησης αιμοδοτείται νυχθημερόν μέσα από το sexting, τις selfies, τα σέξι προφίλ στο Facebook και τα «ερασιτεχνικά βίντεο». Και στην Ελλάδα οι έφηβες οδηγούνται σε αυτό σαν πρόβατα επί σφαγή. Γιατί κανείς δεν τις επιμορφώνει, κανείς δεν τις προειδοποιεί. Ενδεικτική η περίπτωση 14χρονου αγοριού στην Αθήνα, ο οποίος «τράβηξε» τη σεξουαλική συνεύρεση που είχε με 13χρονη και την πούλησε σε ξένο πορνογραφικό site. Το κορίτσι (οι γονείς του οποίου κατέφυγαν στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος στη ΓΑΔΑ) αναγκάστηκε τελικώς να αλλάξει σχολείο, πόλη, μέχρι και επώνυμο (κάτι σύνηθες πλέον με τα θύματα διαδικτυακής στοχοποίησης). Ο εκβιασμός, εξάλλου, είναι από τις αγαπημένες πρακτικές της βιομηχανίας revenge porn.

Η ημετέρα Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος δέχεται συχνά επισκέψεις από ανήλικες που εξαναγκάζονται σε σεξουαλική επαφή (για να μη βγει, π.χ., στον αέρα μια γυμνή φωτογραφία που έστειλαν στο αγόρι τους μέσω Snapchat). Και βέβαια, όλο το φάσμα του revenge porn διαπνέεται από την οικεία mentalité: «Για όλα φταίει το θύμα». Αν είσαι τόσο μικρόνους, τόσο ηθικά χαλαρή, τόσο σεξουαλικά αχαλίνωτη, τόσο αποσυνάγωγη κ.ο.κ. ώστε να βγάζεις γυμνές φωτογραφίες σου ή οικόσιτα soft porn βιντεάκια στη φόρα, αργά ή γρήγορα θα πληρώσεις.

Εως ότου υιοθετηθεί σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης «το δικαίωμα στη λήθη» (ήτοι το δικαίωμα να ζητάς από την Google, το Facebook, το Τwitter κ.ο.κ. να διαγράφουν από τον λογαριασμό σου τα προσωπικά δεδομένα σου και να μην τα παραδίδουν σε τρίτους), οι «εύκολες» θα συνεχίσουν να τιμωρούνται παραδειγματικά. Γιατί κανείς, ούτε σε αυτή ούτε σε καμία άλλη ζωή, δεν μπορεί να νικήσει τη μνήμη του Διαδικτύου. «Δεν ήταν πορνοστάρ, δεν ήταν “συνοδός”…» σπάραζε επί ματαίω η μητέρα της Τιτσιάνα Καντόνε πάνω από το φέρετρό της.

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 2016