Σοφία Κωτσοπούλου, ψυχολόγος
Για τον εθελοντικό Οργανισμό για τα παιδιά «Το Χαμόγελο του Παιδιού»
Ο εκφοβισμός στο σχολικό περιβάλλον είναι ένα φαινόμενο που απασχολεί πολύ την εκπαιδευτική κοινότητα τα τελευταία χρόνια. Πολλοί είναι εκείνοι που βιάζονται να ονομάσουν «εκφοβισμό» την κάθε αλληλεπίδραση ανάμεσα σε δύο παιδιά, την ίδια στιγμή που γύρω τους, παιδιά βιώνουν έντονα αρνητικά συναισθήματα στο όνομα της «πλάκας».
Τι ισχύει τελικά; Τι είναι μύθος και τι πραγματικότητα γύρω από το θέμα του σχολικού εκφοβισμού;
Μύθος: «Εκφοβισμός είναι μόνο όταν ένα παιδί κλαίει με αυτά που του κάνει το άλλο παιδί.., αλλιώς είναι πλάκα»
Αλήθεια: Το παιδί που εκφοβίζεται, βιώνει καθημερινά χλευασμό, κοροϊδία, ή και επιθετική συμπεριφορά. Το παιδί που εκφοβίζει έχει επιθυμία να πληγώσει με τη συμπεριφορά του κάποιο άλλο παιδί. Για μερικούς όμως, αυτό το πείραγμα, από τη στιγμή που δε συνοδεύεται με εμφανή αρνητικά συναισθήματα του παιδιού που τα δέχεται, δεν θεωρείται εκφοβισμός. Η αλήθεια είναι πως σύμφωνα με το Rigby (2002) εκφοβισμός είναι κάθε πράξη που δυνητικά ή πραγματικά βλάπτει ένα παιδί μέσα σε μια σχέση ανισορροπίας όπου το ένα παιδί χρησιμοποιεί με άδικο τρόπο τη δύναμη του ως προς το άλλο παιδί και το παιδί που δέχεται αυτή τη συμπεριφορά βιώνει ένα αίσθημα καταπίεσης.
Μύθος: Το παιδί που εκφοβίζει είναι πάντα κακός μαθητής, δυνατός σωματικά και γεμάτος αυτοπεποίθηση.
Αλήθεια: Πολλές φορές, τα παιδιά που εκφοβίζουν, αναζητούν την προσοχή από τους γύρω τους με λάθος τρόπους. Μπορεί κάποιο παιδί να είναι πολύ καλός μαθητής και να εκφοβίζει κάποιον καλύτερο.. Μπορεί να έχει βιώσει παρόμοια συναισθήματα σε κάποιο άλλο πλαίσιο και παρόλο που είναι αδύναμος και ο ίδιος, να πράττει με τέτοιο τρόπο που να φαίνεται γεμάτος αυτοπεποίθηση. Αυτό που γνωρίζουμε από μελέτες για το σχολικό εκφοβισμό είναι ότι τα παιδιά που εκφοβίζουν αναζητούν διαρκώς την προσοχή, έχουν μεγάλη δυσκολία με τους κανόνες και τα όρια και εμφανίζουν χαμηλή ενσυναίσθηση.
Μύθος: «Δεν θα το πω στο δάσκαλο μου. Δεν μπορεί να με βοηθήσει».
Αλήθεια: Η παρέμβαση ενός ενήλικα είναι σίγουρα βοηθητική σε περιστατικά σχολικού εκφοβισμού καθώς με τη δική του παρουσία αποκαθίσταται η ανισορροπία δύναμης των εμπλεκομένων. Με τη δική του βοήθεια, μπορεί ένα παιδί να αναγνωρίσει το τι βιώνει και να το μοιραστεί με κάποιο πρόσωπο εμπιστοσύνης, χωρίς να φοβάται ότι θα το «καρφώσει» στο παιδί που τον εκφοβίζει. Εξάλλου μια τέτοια κατάσταση δεν αποτελεί μυστικό. Δεν υπάρχει κανένα μυστικό που να με κάνει να ντρέπομαι να φοβάμαι και να μην μπορώ να κοιμηθώ τα βράδια.
Τα παιδιά σε όλα τα σχολεία, ενδέχεται να βιώνουν σχολικό εκφοβισμό. Με μοναδικό αλλά πάντα διακριτικό τρόπο οφείλουμε να το διευκολύνουμε να διαχειριστεί αυτό που του ή της συμβαίνει. Για οποιαδήποτε κατεύθυνση μπορείτε να καλέσετε στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056.
Από τη στήλη ΥΠΕΡ ΥΓΕΙΑΣ
Εφημερίδα ΝΕΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑ