Συντάκτης: Κώστας Ζαφειρόπουλος
Η Ελληνική Λέσχη Αυτοκινήτου και Περιηγήσεων (ΕΛΠΑ) έγινε γνωστή ως μία από τις μεγαλύτερες ιδιωτικές εταιρείες -με τη νομική μορφή του σωματείου- παρέχοντας επί δεκαετίες υπηρεσίες οδικής βοήθειας οχημάτων.
Σύμφωνα με στοιχεία που προκύπτουν από τη δημοσιογραφική έρευνα της «Εφ.Συν.», την τελευταία δεκαετία η ΕΛΠΑ έχει μετατραπεί σε θύλακα οικονομικών σκανδάλων.
Παράλληλα, απλήρωτοι παραμένουν εκατοντάδες εργαζόμενοι του ομίλου, ορισμένοι εκ των οποίων εξαιρετικά «επιτήδειοι» εκμεταλλεύονται την εγκληματική αδράνεια ελεγκτικών μηχανισμών και τη διαχρονική απροθυμία των κυβερνήσεων, αποκομίζοντας προσωπικό κέρδος.
Τα πραγματικά θύματα αυτής της κατάστασης απόλυτης ανομίας δεν είναι άλλοι από τους πολίτες-συνδρομητές, που πριν από το 2013 ήταν πάνω από 250.000 ενώ σταδιακά μειώνονται.
Η περίπτωση της ΕΛΠΑ δεν αναδεικνύει μόνο το modus operandi επιχειρηματιών, όπως ο Βασίλης Δεσποτόπουλος, ανώτατο διευθυντικό στέλεχος της ΕΛΠΑ επί χρόνια, αλλά προκαλεί ερωτήματα για την αναιμική στάση των αρμόδιων υπηρεσιών και θεσμών (ΙΚΑ, εφορίες, υπουργεία Μεταφορών και Εργασίας, εισαγγελείς κατά της διαφθοράς, Οικονομική Αστυνομία, Αρχή καταπολέμησης μαύρου χρήματος, Περιφέρεια Αττικής).
Παράλληλα διαφαίνεται ότι η παράξενη σιωπή των ανταγωνιστριών -υγιέστερων υποτίθεται οικονομικά- εταιρειών σχετικά με τα κακώς κείμενα μιας επιχείρησης που αμαυρώνει τον κλάδο μόνο τυχαία δεν είναι.
Το σωματείο ΕΛΠΑ ιδρύθηκε το 1924 από ελάχιστους τότε φίλους του αυτοκινήτου, με κύριο σκοπό την πρόοδο του μηχανοκίνητου τουρισμού και αθλητισμού. Σήμερα (υποτίθεται ότι) παρέχει υπηρεσίες οδικής ασφάλειας έχοντας 18 υποκαταστήματα σε όλη τη χώρα.
Πριν από μερικά χρόνια ο αριθμός των εργαζομένων ξεπερνούσε τους 350, το 2014 ήταν 221, ενώ σήμερα τυπικά αρκετοί παραμένουν αλλά ελάχιστοι συνεχίζουν να εργάζονται.
Το συνολικό ύψος των μη καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών προς το ΙΚΑ από 1/7/2006 έως 31/8/2015 ξεπερνά τα 33 εκατομμύρια ευρώ. Το ΙΚΑ είναι και η βασική υπηρεσία που μέχρι σήμερα έχει κινηθεί κατά του «Σωματείου» και των πρωταγωνιστών της απάτης.
Πρόεδρος του Δ.Σ. του σωματείου της ΕΛΠΑ διατέλεσε από το 2000 έως τον Μάιο του 2012 ο Βασίλης Δεσποτόπουλος. Επί 15 χρόνια κατείχε τη θέση του εκπροσώπου της μεγαλύτερης λέσχης αυτοκινήτου στην Ελλάδα, του Ράλι Ακρόπολις.
Σύζυγος της Γιάννας Δεσποτοπούλου, προέδρου των Special Olympics και υποψήφιας στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας της Ν.Δ. στις εκλογές του 2004.
ICONPRESS/ ΤΖΑΜΑΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣΟ Βασίλης Δεσποτόπουλος (δεξιά) επί 12 χρόνια κατείχε τη θέση του προέδρου της ΕΛΠΑ και του Ράλι Ακρόπολις. Η σύζυγός του, Γιάννα Δεσποτοπούλου, πρόεδρος επί σειρά ετών των Special Olympics και υποψήφια στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας της Ν.Δ. στις εκλογές του 2004
Το ζεύγος Δεσποτόπουλου αλλά και ο γιος τους Ηλίας Δεσποτόπουλος αντιμετώπισαν από τις αρχές της δεκαετίας του 2010 σειρά καταγγελιών σχετικά με τα συσσωρευμένα χρέη της ΕΛΠΑ σε πιστωτές και ΙΚΑ, για απευθείας αναθέσεις από τη Γιάννα Δεσποτοπούλου σε εταιρεία του γιου τους με την ονομασία EDVDI αλλά και για υπέρογκα έξοδα του σωματείου της ΕΛΠΑ.
Τα οικονομικά προβλήματα είχαν ξεκινήσει νωρίτερα. Το σωματείο προέβη κατά τα έτη 2007, 2009, 2010, 2011 και 2012 σε ρυθμίσεις οφειλών, τις οποίες απώλεσε γιατί κάθε φορά κατέβαλλε έναν μικρό αριθμό δόσεων.
Τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ σε βάρος της ΕΛΠΑ δεν απέφεραν σημαντικά αποτελέσματα, δεδομένου ότι δεν βρέθηκαν σημαντικά περιουσιακά στοιχεία στο σωματείο και στους υπευθύνους. Από το 2012 και έπειτα προκύπτουν συνεχώς νέες οφειλές και επιβάλλονται νέες προσαυξήσεις με συνέπεια να διογκώνεται το οφειλόμενο ποσό.
Την 22/04/2010 κατασχέθηκε κατοικία του Β. Δεσποτόπουλου, στο Χαλάνδρι, αξίας 900.000 ευρώ. Τέσσερα χρόνια αργότερα, άγνωστο πώς και γιατί, έγινε άρση της κατάσχεσης με δικαστική απόφαση. Την 19/11/2015 έγινε εκ νέου κατάσχεση του ίδιου ακινήτου με εκτιμώμενη αξία μόλις 300.000 ευρώ.
Ανώνυμες εταιρείες
Κι ενώ η ΕΛΠΑ χρόνο με τον χρόνο παρουσιάζει οικονομικά ελλείμματα, ιδρύονται από τους ιδιοκτήτες της τρεις ανώνυμες εταιρείες με τις οποίες το σωματείο συνδέεται άμεσα.
Είναι η εποχή που καταρρέει οριστικά η ανταγωνίστρια Εxpress Service του Γιάννη Ραυτόπουλου, φεσώνοντας Δημόσιο και ΙΚΑ με δεκάδες εκατομμύρια ευρώ.
Στις 16 Ιουλίου 2010 στη διεύθυνση των κεντρικών γραφείων της ΕΛΠΑ (Μεσογείων 395) δημιουργείται η εταιρεία «ΕΛΠΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Α.Ε. (HELPA SERVICES)» με δραστηριότητες αντασφάλισης έναντι ατυχημάτων.
Σύμφωνα με το πρακτικό της ετήσιας γενικής συνέλευσης το 2012, το μετοχικό της κεφάλαιο ανήκει κατά 65% στην ΕΛΠΑ και κατά 35% στην ανώνυμη εταιρεία Αγωνιστική Αυτοκινητοδρομία Α.Ε., η οποία ανήκει στη Novalon Ltd, με έδρα την Κύπρο.
Στις 16 Νοεμβρίου 2001 ιδρύεται στην ίδια πάλι διεύθυνση η «ΕΛΠΑ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΑΚΤΟΡΕΥΣΕΩΝ», η οποία απασχόλησε μικρό αριθμό εργαζομένων. Συνιδρυτής της παραπάνω εταιρείας με ποσοστό 50% και πάλι το σωματείο της ΕΛΠΑ.
Σήμερα το ποσοστό της ανέρχεται για προφανείς λόγους μόλις στο 1%. Μέλος του Δ.Σ. της συγκεκριμένης εταιρείας αποτέλεσε ο Γιώργος Γκουρτσούλης, ο οποίος διαδέχτηκε το 2012 στην ΕΛΠΑ στη θέση του προέδρου τον Β. Δεσποτόπουλο.
Η εν λόγω εταιρεία, όπως προκύπτει από τους δημοσιευμένους ισολογισμούς της (2011-2013), εμφανίζει μεγάλο κύκλο εργασιών σε σχέση με το απασχολούμενο προσωπικό και κυρίως παρουσιάζει μεγάλο ποσό κερδών.
Η τρίτη εταιρεία, σχετιζόμενη άμεσα με την ΕΛΠΑ (ίδια διεύθυνση, ίδια πρόσωπα), ήταν η «ELPA-ALTIS ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» με δραστηριότητα υπηρεσίες διοργάνωσης οργανωμένων περιηγήσεων.
Τον Φεβρουάριο του 2013 συλλαμβάνεται για χρέη προς το ΙΚΑ ο Βασίλης Δεσποτόπουλος. Αφού αφέθηκε ελεύθερος ισχυρίστηκε ότι η συμμετοχή του στη διοίκηση της ΕΛΠΑ δεν ήταν έμμισθη αλλά «απλά έκανε το χόμπι του» και απέδωσε τα χρέη του σωματείου στην προσπάθεια της ΕΛΠΑ να μην απολύσει κανέναν από τους 350 μόνιμους υπαλλήλους.
Φυσικά μόνο χαμηλοί δεν ήταν οι μισθοί στα υψηλά κλιμάκια. Ενδεικτικά αναφέρουμε την περίπτωση του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της «θυγατρικής» HELPA SERVICES την περίοδο 2010-2012, Τσόκα Σεραφείμ, ο οποίος αμειβόταν με 6.200 ευρώ μηνιαίως ενώ ταυτόχρονα ήταν και διευθυντής στην ΕΛΠΑ.
Την 1/8/2013 τοποθετείται νέος πρόεδρος στην ΕΛΠΑ ο Θόδωρος Κόκκινος. Ενα χρόνο μετά και ενώ τα χρέη αυξάνονται κατάσχεται οικόπεδο του Θ. Κόκκινου στη Λυκόβρυση, εκτιμώμενης αξίας 1 εκατομμυρίου ευρώ.
Τον Σεπτέμβριο του 2015 παραιτούνται διαδοχικώς τα 8 μέλη του τελευταίου Δ.Σ. του σωματείου. Είχε προηγηθεί τριμερής συνάντηση στο υπουργείο Εργασίας, στην οποία αποφασίστηκε η ΕΛΠΑ να καταβάλλει στο τέλος κάθε εβδομάδας στους εργαζόμενους ποσό ίσο με το 70% των διαθέσιμων εσόδων του σωματείου – θα το μοίραζε ισόποσα.
Σήμερα, ένα χρόνο μετά, αποδεικνύεται πως τα ποσά όχι μόνο δεν μοιράζονται ισόποσα, αλλά ο καθένας προσπαθεί να βάλει στην τσέπη του ό,τι και όπως μπορεί κι ενώ παράλληλα πόλεμος έχει ξεσπάσει ανάμεσα στα ίδια τα μέλη που εκπροσωπούν το σωματείο των εργαζομένων στην τριμερή επιτροπή.
Μέσα σε όλα αυτά, σύμφωνα με πληροφορίες της «Εφ.Συν.», ανάμεσα στα διοικητικά στελέχη του σωματείου βρίσκονται και δηλωμένοι χρυσαυγίτες.
Στις 13 Ιουλίου 2016 το ΙΚΑ καταθέτει στο Πρωτοδικείο Αθηνών αίτηση συντηρητικής κατάσχεσης κατά της ΕΛΠΑ, δηλώνοντας πως το σωματείο που χρωστά 32 εκατομμύρια ευρώ δεν λειτουργεί νόμιμα, καθώς ουδέποτε έχει προβεί σε κατάθεση των εγγράφων προς την Περιφέρεια, ουδέποτε έχει καταθέσει πρακτικά για ανάδειξη μελών Δ.Σ., κατάσταση μελών Δ.Σ., οικονομικούς απολογισμούς, φορολογικές δηλώσεις, κατάσταση περιουσιακών στοιχείων κτλ.
Επιπλέον αναφέρεται πως η ΕΛΠΑ παραβιάζει και το ίδιο το καταστατικό της, αφού κατά καιρούς διατελέσαν μέλη του Δ.Σ. άνθρωποι που είχαν συμπληρώσει το 72ο έτος της ηλικίας τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΚΑ, η συνολική αξία των κατασχεθέντων τα τελευταία χρόνια ακινήτων είναι ελάχιστη σε σχέση με την οφειλή της ΕΛΠΑ στο ΙΚΑ. Επιπλέον, οι λογαριασμοί σε όλες τις ελληνικές τράπεζες των τελευταίων προέδρων της ΕΛΠΑ εμφανίζονται με μηδενικό υπόλοιπο!
Παράλληλα επιβλήθηκε κατάσχεση από την Alpha Bank στο κτίριο ιδιοκτησίας της ΕΛΠΑ στο κέντρο της Αθήνας (Αμερικής 7) λόγω ανεξόφλητων οφειλών.
Το ένα τρίτο των εργαζομένων, που έχουν διασπαστεί πλέον σε πολλά κομμάτια, έχει προβεί σε επίσχεση εργασίας, ενώ φαντάζει πιθανή η διάλυση του σωματείου.
Με την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων του ΙΚΑ ζητείται η συντηρητική κατάσχεση των δικαιωμάτων της ΕΛΠΑ επί των εμπορικών σημάτων της, τα οποία αποτελούν «ελεύθερη βαρών περιουσία», έχουν μεγάλη αξία και πιθανή μεταβίβασή τους θα σημάνει οριστική απώλεια εκατομμυρίων για το ΙΚΑ.
Τα σήματα
ICON PRESS/ ΝΤΟΥΝΤΟΥΜΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣΙσως το πιο σημαντικό περιουσιακό στοιχείο της ΕΛΠΑ είναι τα εμπορικά της σήματα (Acropolis Rally, Acropolis Rally of Greece, ΕΛΠΑ κ.ά.). Κάποια από τα σήματα αφορούν το γνωστό Ράλι Ακρόπολις, που ξεκίνησε να διοργανώνει η ΕΛΠΑ από το 1952 και το οποίο απέφερε μεγάλα έσοδα.
Πλέον αυτό ονομάζεται «Seajet Acropolis Rally» με δικαιούχο σήματος την εταιρεία «Seajet II Ναυτική Εταιρεία», ενώ δεν αποκλείεται να υπάρχουν ιδιωτικά συμφωνητικά για παραχώρηση της αποκλειστικής χρήσης της άδειας έναντι υψηλού τιμήματος, κάτι που δεν είναι σε γνώση του ΙΚΑ, της πλειονότητας των εργαζομένων και της Εφορίας.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός πως η Ομοσπονδία Μηχανοκίνητου Αθλητισμού Ελλάδας (ΟΜΑΕ) διεκδικεί από την παραπαίουσα ΕΛΠΑ το αποκαλούμενο pouvoir Sportif, όσον αφορά το θέμα της εκπροσώπησης της Διεθνούς Ομοσπονδίας Αυτοκινήτου (FIA) στη χώρα μας και τη διοργάνωση των σχετικών αγώνων.
Παράλληλα η ΟΜΑΕ αιτείται προς το υπουργείο Μεταφορών τόσο το δικαίωμα έκδοσης των διεθνών διπλωμάτων όπως και τη δυνατότητα έκδοσης πινακίδων ειδικού σκοπού για τα ιστορικά και αγωνιστικά δικαιώματα, μια επίσης επικερδή εμπορική δραστηριότητα στην οποία δραστηριοποιούνταν η ΕΛΠΑ.
Η Οδική Βοήθεια
Μεγάλη εμπορική αξία έχουν και τα σήματα που σχετίζονται με τις υπηρεσίες οδικής βοήθειας που παρέχει η ΕΛΠΑ εδώ και δεκαετίες, συνεργαζόμενη τα τελευταία χρόνια με ασφαλιστικές εταιρείες.
Στην πράξη, όμως, η βοήθεια είτε δεν έρχεται ποτέ, όταν ο συνδρομητής τη χρειαστεί, είτε εμφανίζεται μια… άλλη ασφαλιστική εταιρεία (προφανώς με το αζημίωτο) που αναλαμβάνει.
Βάσει του ρεπορτάζ της «Εφ.Συν.», δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις στις οποίες εμφανίζεται συνεργείο εργαζομένων στην ΕΛΠΑ που δηλώνει αναρμόδιο για την επίλυση της βλάβης και κατευθύνει τον πελάτη-θύμα σε φιλικό συνεργείο, πάντα με το αζημίωτο.
Η απάτη με τα διεθνή διπλώματα
Η χρεοκοπημένη ΕΛΠΑ εξακολουθεί να διατηρεί το αδιανόητο προνόμιο της έκδοσης τωνδιεθνών διπλωμάτων οδήγησης. Οποιος θέλει να ταξιδέψει με αυτοκίνητο σε οποιαδήποτε χώρα εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι υποχρεωμένος να εκδώσει το διεθνές δίπλωμα οδήγησης, με παράβολο 105 ευρώ.
Το ευρωπαϊκό δίπλωμα, το οποίο εκδίδεται από το υπουργείο Μεταφορών, κοστίζει αντίστοιχα 30 ευρώ. Πέρα από την αδιανόητη διαφορά στην τιμή, επί χρόνια άγνωστο γιατί το συγκεκριμένο πιστοποιητικό εκδίδεται μόνο από την ΕΛΠΑ, στα κατά τόπους γραφεία (κιόσκια) παραρτήματα της χώρας.
Σύμφωνα με επαναλαμβανόμενες καταγγελίες στην «Εφ.Συν.», οι οποίες το τελευταίο διάστημα γνωστοποιήθηκαν και στο υπουργείο Εργασίας, σε πολλά από τα σημεία έκδοσης των διεθνών διπλωμάτων της ΕΛΠΑ ο υπάλληλος, ενεργώντας αυτοβούλως, εκδίδει μη νόμιμες αποδείξεις για τα χρήματα που καταβάλλουν οι πολίτες, χωρίς σφραγίδα. Τα αθεώρητα μπλοκ αποδείξεων αγοράζονται από κάποιο χαρτοπωλείο.
Πολλές είναι οι περιπτώσεις που ο ενδιαφερόμενος πολίτης ζητά να πληρώσει με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα και ο υπάλληλος αρνείται λέγοντας είτε «μόνο μετρητά δεχόμαστε» είτε «έχει χαλάσει το μηχάνημα» (POS). Τα δε διπλώματα εκδίδονται τάχιστα, με σφραγίδα ΕΛΠΑ, και ούτε γάτα ούτε ζημιά.
Κανείς δεν γνωρίζει πόσα χρήματα εισπράττονται, πώς και ποιοι μοιράζονται τα χρήματα και πόσα χάνει το Ελληνικό Δημόσιο. Αυτό φυσικά αποτελεί κακούργημα, αλλά ποιος ασχολείται;
Απορίας άξιο είναι, βέβαια, γιατί το αρμόδιο υπουργείο Μεταφορών δεν επιχειρεί να θέσει τέλος σ’ αυτήν την κατάσταση, εκδίδοντας τα διεθνή διπλώματα μέσα από τις υπηρεσίες του.
