«Εκεί που το Βόιο συναντά το Γράμμο και το Σμόλικα, κι έχει την αρχή της η κοιλάδα του Σαραντάπορου, εκεί που χτυπά η καρδιά της
Πίνδου, μέσα στη γκρίζα αγκαλιά των ψαμμιτών και των σχιστόλιθων, πάνω σ΄ένα παλιό τρίστρατο, φωλιάζει το Επταχώρι, το παλιό Μπουρμπουτσκό…»
Του Αργύρη Παφίλη
Το Επταχώρι είναι χτισμένο σε υψόμετρο 880 μέτρα, ανάμεσα στο Βόιο, το Σμόλικα της Πίνδου και τις Αρένες Γράμμου.
Το χωριό διασχίζεται από την παλιά εθνική οδό Κοζάνης-Ιωαννίνων. Ανήκει διοικητικά στο νομό Καστοριάς, στο δήμο Νεστορίου. Γεωμορφολογικά, ιστορικά και ηθογραφικά ανήκει στην Ήπειρο.
Στη σημερινή του θέση, δημιουργήθηκε στις αρχές του 16ου αιώνα, από τη συνένωση αρκετών μικρών χωριών, των οποίων η ιστορία μαρτυρείται πριν τον 8ο μ.Χ. αιώνα. Η συνένωση προήλθε από την «αδήριτη ανάγκη να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις διαρκείς λεηλασίες από Τουρκαλβανούς επιδρομείς», όπως γράφει ο αείμνηστος Δημήτριος Τσίγκαλος από το Επταχώρι.
Το 1820 το πυρπόλησε ο Αλή-πασάς, το 1830 το πυρπόλησαν Μπέηδες της Κολώνιας και το 1944 οι Γερμανοί. Οι κάτοικοί του, ριζωμένοι στα βράχια τους το ξανάχτιζαν, σε πείσμα τής ιστορίας…
Το Επταχώρι απέχει 100 χιλιόμετρα από την Κοζάνη, 110 από τα Γιάννενα 60 από την Καστοριά και
48 από τα Γρεβενά μέσω Δοτσικού – Καληράχης – Έλατου.
Απέχει επίσης48 χιλιόμετρα από τον κόμβο Μαυραναίων-Κηπουρειού τής Εγνατίας οδού, μέσω Δοτσικού – Αναβρυτών.
Ήταν πρωί και βρέθηκα στου Βόιου τις στράτες
και πήρα τον ανήφορο στον Τάλιαρο να βγω.
Πέρασα ρέματα, πλαγιές, ερειπωμένες στάνες,
σε ξάγναντα σταμάτησα και στάθηκα να ιδώ.
Οι πανύψηλες βουνοκορφές, οι κατάφυτες πλαγιές με πεύκα, έλατα, οξιές και πολλά άλλα φυλλοβόλα, οι απότομες και θεοσκότεινες χαράδρες, τα νερά που κατεβαίνουν, άλλοτε τραγουδιστά και άλλοτε με τη βοή του καταρράχτη, οι λαγκαδιές δίπλα στα ποτάμια, τα μικρολείβαδα στα ξέφωτα και οι μοναδικοί άδενδροι γκρίζοι λόφοι, δίνουν μια ξεχωριστή έμφαση στο τοπίο μας.
Από το βιβλίο του αείμνηστου Δημητρίου Τσίγκαλου
«Επταχώρι, χίλια χρόνια στις εθνικές επάλξεις»
«Επταχώρι, χίλια χρόνια στις εθνικές επάλξεις»
Από το Επταχώρι ήταν ο ζωγράφος Ηλίας που αγιογράφησε διάφορες εκκλησίες, μεταξύ των οποίων και τη μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στο Σπήλαιο Γρεβενών το 1658.
Αληθινό στολίδι το γεφύρι του Επταχωρίου συνδέει το μαχαλά Παπαλίας με το υπόλοιπο χωριό γεφυρώνοντας το Επταχωρίτικο ρέμα.
Βρίσκεται στο κέντρο του οικισμού, όμως καμία παράδοση και κανένα ιστορικό στοιχείο σχετικά με τη χρονολογία κτίσης του δεν έχει σωθεί..
Το γεφύρι του Κουσιουμπλή χτίστηκε στα τέλη 18ου ή αρχές 19ου αιώνα, σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες ενενηντάχρονων Επταχωριτών σε μια έρευνα του 1994. Γεφυρώνοντας το Ζουζουλιώτικο ρέμα συνέδεε τη Ζούζουλη με το Επταχώρι, την Ήπειρο με την Δυτική Μακεδονία.
Οι κάτοικοι του Επταχωρίου συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821. Σημαντικότερος αγωνιστής από το Επταχώρι ήταν ο χιλίαρχος Νικόλαος Γκολέτσης (Μπουρμπουτζιώτης) που πολέμησε στο πλευρό του Γεωργίου Καραϊσκάκη καθ’ όλη τη διάρκεια του αγώνα…
«Αυτό το χωριό κοντεύει να μου στοιχίσει ίσα με το Σούλι» […]
(Αλή πασάς για το Επταχώρι στο 21)
info: http://www.eptahori.gr/
https://el.wikipedia
http://petrinagefiria.com
