Τι άλλαξε και τι ισχύει μετά τις ανατροπές της τελευταίας στιγμής – Στα 458 ευρώ ο μέσος φόρος για το 2016 – Τουλάχιστον 5 εκατομμύρια ιδιοκτήτες θα πληρώσουν ίδιο ή παραπάνω ΕΝΦΙΑ από πέρυσι – Του χρόνου θα επιβαρυνθούν με επιπλέον φόρο 250 εκατ. όσοι έχουν αγροτεμάχια
Να πληρώνουν για ΕΝΦΙΑ πάνω από 600 εκατ. ευρώ κάθε μήνα από τον Σεπτέμβριο έως και τον Ιανουάριο θα κληθούν από την ερχόμενη εβδομάδα 7,3 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων.
Την ερχόμενη Πέμπτη θα εκδοθούν τα νέα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ και από την επόμενη εβδομάδα θα αναρτηθούν στο Taxisnet (τη Δευτέρα ή Τρίτη πιθανότατα), οπότε κάθε ιδιοκτήτης θα δει «την πάσα αλήθεια» για τον λογαριασμό που καλείται να πληρώσει.
Από μια πρώτη ανάλυση των στοιχείων των ακινήτων, στο υπουργείο Οικονομικών υπολογίζουν ότι φέτος το γενικό σύνολο από τα εκκαθαριστικά θα φτάσει στα 3,344 δισ. ευρώ, ενώ πέρυσι ο λογαριασμός που έφτασε στους ιδιοκτήτες ήταν στα 3,342 δισ. ευρώ. Κι αυτό παρότι μειώθηκαν τον Μάιο οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων κατά 30%.
Ετσι, ο μέσος φόρος ΕΝΦΙΑ που θα κληθούν να πληρώσουν σε 5 δόσεις -και παράλληλα με τους τρέχοντες φόρους εισοδήματος- περίπου 7,3 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων διαμορφώνεται για φέτος στα 458 ευρώ, ποσό ίσο με μια κατώτατη σύνταξη του ΙΚΑ.
Ωστόσο στο υπουργείο Οικονομικών μιλούν για ανακατανομή και όχι αύξηση των βαρών σε σχέση με πέρυσι. Και αυτό επειδή όσοι πλήρωναν λίγα θα πληρώσουν λιγότερα, αλλά όσοι πλήρωναν πολλά θα πληρώσουν ακόμα περισσότερα. Εκτός από τη μεσαία τάξη, το μάρμαρο των μειώσεων των αντικειμενικών αξιών θα πληρώσουν επίσης οι επιχειρήσεις και τα ξενοδοχεία που, ενώ απαλλάσσονταν πέρυσι για τα ακίνητα που χρησιμοποιούν, φέτος για πρώτη φορά καλούνται να πληρώσουν ΕΝΦΙΑ.
Αλλαγές την τελευταία στιγμή
Με μια θεαματική υπαναχώρηση της κυβέρνησης την τελευταία στιγμή, τα αγροτεμάχια εξαιρέθηκαν από τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου. Γλίτωσαν έτσι έξτρα φόρους οι μικροϊδιοκτήτες και υπερήλικες συνταξιούχοι που κατά κύριο λόγο διαθέτουν (από κληρονομιές κ.λπ.) χέρσες ή μη καλλιεργούμενες εκτάσεις στην επαρχία.
Παρότι η έκπτωση αυτή αποτιμάται σε περίπου 250 εκατ. ευρώ από το υπουργείο Οικονομικών, το σύνολο του ΕΝΦΙΑ που θα βεβαιωθεί φέτος δεν μειώθηκε στα 3,1 δισ. ευρώ. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει ότι το σχέδιο να φορολογηθούν τα αγροτεμάχια δεν το απαιτούσε το μνημόνιο που ψηφίστηκε πέρυσι, αλλά μπήκε σαν καπέλο από την κυβέρνηση με σκοπό να φορτώσει φέτος στους ιδιοκτήτες ακινήτων φόρους συνολικά 3,7 δισ. ευρώ (αντί 3,342 δισ. που ήταν στα χαρτιά ο στόχος, όπως και το 2015).
Η πρόβλεψη, πάντως, για συμπληρωματικό φόρο στα αγροτεμάχια δεν καταργήθηκε, αλλά ανεστάλη για το 2017, ενδεχομένως από τον φόβο της αντίδρασης και της κατακραυγής για τα «τρελά» εκκαθαριστικά που θα έβγαιναν. Αρα, αν δεν αλλάξει πάλι κάτι, τα 250 εκατ. ευρώ επιπλέον θα κληθούν να τα πληρώσουν οι ιδιοκτήτες στα εκκαθαριστικά της επόμενης χρονιάς.
Κερδισμένοι και χαμένοι
Σε σχέση με το 2015, φέτος ο φόρος θα υπολογιστεί με το νέο μειωμένο αφορολόγητο όριο των 200.000 ευρώ (αντί 300.000) και με νέους αυξημένους φορολογικούς συντελεστές. Τα βάρη από την ανακατανομή των φόρων θα πέσουν σε περίπου 2.250.000 φορολογουμένους οι οποίοι, αντί να ελαφρυνθούν, θα πληρώσουν φέτος περισσότερα. Αλλοι 2.558.000 ιδιοκτήτες υπολογίζεται πως θα πληρώσουν ακριβώς τα ίδια με πέρυσι, ενώ 2.478.000 θα πληρώσουν κάτι λιγότερο.
Ποιοι βγαίνουν χαμένοι από τις αλλαγές που τελικώς ίσχυσαν – και αν δεν αλλάξουν εκ των υστέρων πάλι;
■ Ιδιοκτήτες οικοπέδων και μονοκατοικιών που παρά τις μειώσεις των αντικειμενικών αξιών θα βρεθούν περισσότερο χρεωμένοι σε σχέση με πέρυσι.
■ Ιδιοκτήτες ξενοίκιαστων (κενών) και μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων, για τους οποίους δεν θα ισχύσει φέτος η έκπτωση του 20% που εφαρμόστηκε το 2014 και το 2015.
■ Μία στις δύο επιχειρήσεις της χώρας (τουλάχιστον 25.000 υπόχρεοι), που θα πληρώσουν φόρο για τις επαγγελματικές εγκαταστάσεις τις οποίες χρησιμοποιούν, ενώ έως και πέρυσι απαλλάσσονταν.
Οι υπόχρεοι θα έχουν τη δυνατότητα να εξοφλήσουν τον ΕΝΦΙΑ είτε εφάπαξ (στο τέλος Σεπτεμβρίου) είτε σε 5 μηνιαίες δόσεις, με την πρώτη να εκπνέει στις 30 Σεπτεμβρίου και την τελευταία (5η δόση) τον Ιανουάριο του 2017.
Δεν καταργείται, αλλά αυξάνεται!
Το παράδοξο, πάντως, είναι ότι εδώ και τουλάχιστον τρία χρόνια ο άδικος φόρος κατοχής ακινήτων διαρκώς καταργείται, αλλά τελικά μονίμως αυξάνεται. Το 2011 επιβλήθηκε ως Εκτακτο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών (ΕΕΤΗΔΕ) μαζί με τους λογαριασμούς της ΔΕΗ, αλλά αφού οι ιδιοκτήτες το πλήρωσαν και προτού κριθεί αντισυνταγματικό, άλλαξε όνομα και αντικαταστάθηκε από το Εκτακτο Ειδικό Τέλος Ακινήτων (ΕΕΤΑ).
Το 2014 ο φόρος ακινήτων άλλαξε ξανά σε ΕΝΦΙΑ. Η προηγούμενη κυβέρνηση εφάρμοσε μία φορά τον ΕΝΦΙΑ, αλλά χρειάστηκε να κάνει διορθώσεις και μετά την εκκαθάρισή του.
Την επόμενη χρονιά εξελέγη ο ΣΥΡΙΖΑ με σύνθημα την κατάργησή του, αλλά τελικά εισπράχθηκε και το 2015. Για το 2016 προβλεπόταν κατάργηση και αντικατάστασή του από έναν Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας, που θα τον πλήρωναν λίγοι μεγαλοϊδιοκτήτες. Αντ’ αυτού, ο ΕΝΦΙΑ διατηρήθηκε και μέχρι τις 20 Ιουλίου άλλαζε συνεχώς, όχι για να μειωθεί αλλά για να αυξηθεί, με κατάργηση δεκάδων εξαιρέσεων και απαλλαγών! Μόλις προ ημερών η κυβέρνηση υπαναχώρησε και γλίτωσαν -προσωρινά τουλάχιστον- οι βαριά ανάπηροι και οι άνεργοι πολύτεκνοι που θα έχαναν τη φοροαπαλλαγή που ίσχυε από καταβολής ΕΝΦΙΑ για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.
