Η «Αρχόντισσα» της Δυτικής Μακεδονίας, είναι χτισμένη πάνω σε χερσόνησο που αγκαλιάζεται από τη λίμνη «Ορεστιάδα», δεσπόζοντας σ’ ένα υψόμετρο 630μ..
Συνορεύει βόρεια με το νομό Φλώρινας, ανατολικά με το νομό Γρεβενών, νοτιοανατολικά με το νομό Κοζάνης, νοτιοδυτικά με το νομό Ιωαννίνων και δυτικά με την Αλβανία. Η Καστοριά αποτελεί ένα σύγχρονο ανεπτυγμένο κέντρο που έχει ήδη κερδίσει τους Θεσσαλονικείς- σύμφωνα με τους αρμόδιους φορείς- ενώ εδώ και χρόνια αποτελούσε πόλο έλξεις για τους Ρώσους, εξαιτίας της γουνοποιίας. Όπως λέει στην Karfitsa ο δήμαρχος Καστοριάς Ανέστης Αγγελής, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μεγάλη άνοδος όσο αφορά στον εναλλακτικό τουρισμό. «Η πόλη έχει όλα εκείνα τα στοιχεία που απαιτούνται για να “ανθίσουν” εναλλακτικές μορφές τουρισμού», επισημαίνει.
Ο κ. Αγγελής αναφέρει πως η ολοκλήρωση του άξονα της Εγνατίας οδού καθιστά πλέον την πρόσβαση προς την Καστοριά πολύ εύκολη (από τη Θεσσαλονίκη απέχει μόλις 190 χλμ.), με αποτέλεσμα η περιοχή να ενισχύεται σημαντικά από τον εσωτερικό τουρισμό. «Η άμεση πρόσβαση στην Καστοριά, ευνοεί την έλευση τουριστών από τα μεγάλα αστικά κέντρα, κυρίως τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα. Φιλοδοξούμε πως με την ολοκλήρωση του Ε65, που καθυστερεί συμβατικά, ο εσωτερικός τουρισμός θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο. Ενδεικτικά, το 12ήμερο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς κόπηκαν περισσότερα από 15.000 εισιτήρια για τα αξιοθέατα του νομού», λέει ο κ. Αγγελής. Και εξηγεί: «μιλάμε για τον λιμναίο οικισμό, τη σπηλιά του δράκου, το περίφημο ενυδρείο αλλά και όλα τα υπόλοιπα αξιοθέατα φύσης και πολιτισμού που έχει η Καστοριά.
Ο νομός μπορεί να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στον τουριστικό χάρτη και σαφέστατα εμφανίζει ανοδική πορεία. Είναι ενδεικτικό πως ιδίως τις περιόδους που γίνονται για παράδειγμα οι καρναβαλικές εκδηλώσεις, η πληρότητα στα καταλύματα φτάνει στο 100%». Αξιοποιώντας στο έπακρο το φυσικό τοπίο και την ιστορία της περιοχής, η Καστοριά θα μπορούσε να αποτελέσει «κέντρο» του αθλητικού και θρησκευτικού τουρισμού, σύμφωνα με τους αρμόδιους φορείς.
Όπως αναφέρει ο αντιδήμαρχος τουρισμού, αθλητισμού, επιχειρηματικότητας και παραδοσιακών πολιτιστικών εκδηλώσεων της Καστοριάς Δημήτρης Πετρόπουλος, ήδη γίνονται σημαντικές προσπάθειες προκειμένου η πόλη να γίνει πόλος έλξης… γαμήλιων τελετών! «Ο θρησκευτικός τουρισμός, είναι ένα κομμάτι που αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς, καθότι υπάρχουν 72 βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες, ενώ γίνονται προσπάθειες να αναπτυχθεί το κομμάτι των γάμων, όπου κάνουμε διάφορες προωθητικές ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση. Ήδη είχαμε στην Καστοριά τον πρώτο γάμο μεταξύ Ρώσων», λέει ο κ. Πετρόπουλος. Ο ίδιος τονίζει πως η Καστοριά είναι ένας τουριστικός προορισμός που ελκύει επισκέπτες όλο το χρόνο. «Πέρα από τον εσωτερικό τουρισμό, έχουμε πολλούς ξένους επισκέπτες από τη Ρωσία, την Ιταλία, τη Γερμανία, το Ισραήλ και τις Σκανδιναβικές χώρες».
Extreme sports και… γαστρονομία
Σύμφωνα με τον κ. Πετρόπουλο, σημαντική είναι η αύξηση που παρατηρείται στο σχολικό τουρισμό με διάφορες σχολικές εκδρομές που γίνονται στην Καστοριά καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Επίσης σε μεγάλο βαθμό έχει αναπτυχθεί ο αθλητικός και μηχανοκίνητος τουρισμός, με διάφορες εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στην πόλη προσελκύοντας επισκέπτες από όλη την Ευρώπη. «Από πέρυσι έχουμε ξεκινήσει να κάνουμε διάφορες δραστηριότητες extreme sport μέσα στη λίμνη «Ορεστιάδας». Ήδη φιλοξενούμε την εθνική ομάδα κωπηλασίας της Ρωσίας, που κάνουν την προετοιμασία τους για τους Ολυμπιακούς αγώνες στη λίμνη της Καστοριάς», περιγράφει. Όσο για τους… καλοφαγάδες, ο κ. Πετρόπουλος αναφέρει πως τα μήλα και το Καστοριανό φασόλι κατάφεραν να βάλουν την πόλη στον χάρτη του γαστρονομικού τουρισμού, δίνοντας στους επισκέπτες τη δυνατότητα να απολαύσουν το ταξίδι των γεύσεων σε ένα μαγευτικό φυσικό περιβάλλον.
Η τοπική οικονομία της Καστοριάς βασίζεται κατεξοχήν στο εμπόριο της γούνας και τον πρωτογενή τομέα. Το 4% των προϊόντων γούνας που παράγονται σε όλο τον κόσμο ράβονται στην Καστοριά. Παλαιότερα το μερίδιο αγοράς ήταν αρκετά υψηλότερο, ωστόσο ο ανταγωνισμός από την Κίνα μοιάζει να άλλαξε τα δεδομένα. Ο αριθμός των απασχολούμενων στην πόλη της Καστοριάς έχει μειωθεί σημαντικά ενώ η ανεργία στην περιοχή, σύμφωνα με έρευνες, ξεπερνά το 30%. Όπως σημειώνει ο κ. Πετρόπουλος ένας ακόμη λόγος για τον οποίο ο συγκεκριμένος κλάδος περνάει κρίση, είναι διότι η Ρώσικη αγορά- στην οποία και απευθυνόντουσαν οι γουνέμποροι της περιοχής τα τελευταία 20 χρόνια- αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα με την συναλλαγματική ισοτιμία ρουβλίου- δολαρίου να έχει φτάσει στα ύψη. «Λόγω της μεγάλης διαφοράς στην ισοτιμία δολαρίου- ρουβλίου, η αύξηση στην τιμή της γούνας αγγίζει το 100% με αποτέλεσμα να υπάρχει κρίση. Βέβαια γίνονται επενδύσεις και σημαντικές προσπάθειες από τους Καστοριανούς επιχειρηματίες που έχουν δώσει μεγάλη βαρύτητα και στα εκτροφεία», αναφέρει.
Βουτιές στη… λίμνη της Καστοριάς
Παρά το γεγονός ότι στο παρελθόν τα ύδατα της λίμνης «Ορεστιάδας» είχαν κριθεί ως κακής ποιότητας- καθότι τα αστικά και περιαστικά λύματα μέχρι το 1990 κατέληγαν αυτούσια στη λίμνη, δημιουργώντας έτσι σοβαρό πρόβλημα ρύπανσης με συνέπειες την υπέρμετρη ανάπτυξη της υδρόβιας βλάστησης και του φυτοπλαγκτόν- οι τελευταίες μελέτες από το τμήμα Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Καστοριάς έρχονται να αλλάξουν τα δεδομένα! Στον τελευταίο δειγματοληπτικό έλεγχο που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 04 Απριλίου 2016 στη λίμνη «Ορεστιάδα», στο πλαίσιο παρακολούθησης της ποιότητας των νερών της, γνωστοποιήθηκε πως όλα τα δείγματα -ως προς τις εξετασθείσες παραμέτρους- ήταν εντός των επιθυμητών ορίων και υπερκάλυπταν τα οριζόμενα από την ΚΥΑ Η.Π. 8600/416/Ε103/2009 (ΦΕΚ 356/Β΄), όρια για εσωτερικά ύδατα κολύμβησης εξαιρετικής ποιότητας. Να σημειώσουμε ότι τα δείγματα στάλθηκαν για Μικροβιολογική και Φυσικοχημική ανάλυση στο Γενικό Χημείο του Κράτους στα Ιωάννινα. Μάλιστα, σε ορισμένα εκ των δειγμάτων, τα αποτελέσματα των αναλύσεων προσομοίαζαν με σχετικές τιμές δειγμάτων πόσιμου νερού!
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Καστοριάς επισημαίνει πως: «μία σειρά από δράσεις που έγιναν στο παρελθόν και συνεχίζουν να γίνονται, έχουν καταστήσει τη λίμνη πεντακάθαρη. Καταρχήν μακροσκοπικά φαίνονται τα ψάρια, όμως και μικροσκοπικά μπορεί να δει κανείς σε 4,5 μέτρα βάθος. Το νερό είναι διαυγές». Ο ίδιος τονίζει πως η λίμνη είναι πολιτισμικό στοιχείο στην Καστοριά, «δεν έχει σχέση μόνο το περιβάλλον αλλά «συνδέεται» και με την ψυχοσύνθεση του Καστοριανού. Είναι το στολίδι της «Αρχόντισσας» και έτσι την προστατεύουμε με ήπιες δράσεις εναλλακτικού χαρακτήρα που αναδεικνύουν όλο το οικοσύστημα της πόλης, των παραλίμνιων οικισμών και φυσικά της λίμνης της Καστοριάς».
Ο εντεταλμένος σύμβουλος για θέματα τουρισμού και πολιτισμού στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, Παναγιώτης Κώττας αναφέρει πως τα πρώτα σημαντικά βήματα για την προστασία της λίμνης έγιναν φέτος την άνοιξη με την ίδρυση του φορέα διαχείρισης από το υπουργείο Περιβάλλοντος, το οποίο είναι υπό την επίβλεψη των υπηρεσιακών παραγόντων της περιφέρειας Δ. Μακεδονίας, προκειμένου να παρθούν αποφάσεις για την καθαριότητα της λίμνης. «Έχουμε κάνει τηλεμετρικούς σταθμούς που παρακολουθούνται από την υπηρεσία μας, ώστε να οριοθετηθεί το ύψος του νερού της λίμνης. Επίσης μέσω του φορέα μπορούμε να επέμβουμε για να φέρουμε σε ακόμη καλύτερη κατάσταση τη λίμνη της Καστοριάς. Είναι γεγονός πως αρκετά σημαντικό ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση έπαιξαν και οι καιρικές συνθήκες».
Ο κ. Κώττας λέει χαρακτηριστικά πως έχει κατατεθεί αίτημα στην περιφερειακή ενότητα Καστοριάς, ώστε η λίμνη να κριθεί κατάλληλη για κολύμβηση, με γαλάζια σημαία «καθότι δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο για τις λίμνες. Βέβαια όλοι οι Καστοριανοί έχουν μάθει κολύμπι στη λίμνη, ποτέ δεν έχουν κριθεί ακατάλληλα τα νερά. Στους ελέγχους που έχουν γίνει, δεν έχουν βρεθεί επικίνδυνα μικρόβια», αναφέρει ο κ. Κώττας. Από την πλευρά της η προϊσταμένη στο τμήμα Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας Π.Ε Καστοριάς Ευγενία Αμαρτζάκη εξηγεί πως: «μπαίνουμε στη διαδικασία να παρακολουθήσουμε την ποιότητα κάποιων εκ των επιφανειακών υδάτινων σωμάτων του νομού μας ξεκινώντας φυσικά από τη λίμνη της Καστοριάς, συνεχίζοντας με τη περιοχή του όρους Γράμμος (χώρος αναψυχής River Party στο ποταμό Αλιάκμονα) και καταλήγοντας στη λίμνη του φράγματος του Βράχου. Σκοπός μας είναι αρχικά η ένταξη μας στο δίκτυο παρακολούθησης της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων για ύδατα κολύμβησης αλλά και να διεκδικήσουμε τον εφοδιασμό μας για κάποιες εξ αυτών εάν όχι για όλες με «Γαλάζιες Σημαίες».Τη παρούσα χρονική στιγμή οι συνθήκες σε θεσμικό επίπεδο είναι βέλτιστες καθώς τελεί υπό αναθεώρηση το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο για τα ύδατα κολύμβησης». Καταλήγοντας η κ. Αμαρτζάκη τονίζει: «αποσκοπούμε με μια σειρά έργων και δράσεων να διαμορφώσουμε μια σημαντική φέρουσα ικανότητα για την ανάπτυξη τουριστικού μοντέλου με όρους αειφόρας στη λογική και των οριζόμενων από την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική 2014-2020 στον τομέα του τουρισμού».
Της Έλενας Καραβασίλη
To θέμα δημοσιεύεται στην εφημερίδα KARFITSA
paraskhnio.gr