Γράφει ο Γουγούσης Κ. Αναστάσιος, MD FEBU Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος
Ο προστάτης είναι ένα όργανο το οποίο βρίσκεται μπροστά από την ουροδόχο κύστη (προΐστατο της κύστης) γι’ αυτό ονομάζεται προστάτης, περίπου 10 – 20 γραμμάρια με μορφή κάστανου.
Αποτελείται από αδενίδια και ινομυώδες στρώμα, τρείς ζώνες κεντρική, μεταβατική, η οποία περιβάλλει την ουρήθρα και την περιφερική. Μετά την ηλικία των 40 ετών, αρχίζει να αυξάνεται η μεταβατική ζώνη, με αποτέλεσμα, την αύξηση του όγκου του αδένα (υπερπλασία). Στην ηλικία των 40, το 40% εμφανίζει συμπτώματα υπερπλασίας, στα 60 το 70%, στα 70 το 90%. Παρατηρείται συχνότερα σε άνδρες με μεταβολικό σύνδρομο, παχυσαρκία, καθιστική ζωή, λιγότερο σε όσους έχουν έλλειψη τεστοστερόνης.
ΕΜΦΑΝΙΖΩΝΤΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΤΩΝ ΟΥΡΩΝ
ΣΥΧΝΟΥΡΙΑ. Τακτική ούρηση μικρών ποσοτήτων.
ΝΥΚΤΟΥΡΙΑ. Οταν ξυπνά τη νύχτα να ουρήσει.
ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ ΟΥΡΗΣΗ. Δεν μπορεί να αναβάλλει την ούρηση.
ΑΚΡΑΤΕΙΑ ΑΠΟ ΕΠΕΙΞΗ. Δεν προλαβαίνει και του φεύγουν ούρα.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ
ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΒΟΛΗ ΤΩΝ ΟΥΡΩΝ
ΜΕΙΩΣΗ ΡΟΗΣ ΤΩΝ ΟΥΡΩΝ (Δεν ουρεί με δύναμη)
ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΤΗΣ ΟΥΡΗΣΗΣ
ΔΙΑΚΟΠΤΟΜΕΝΗ ΟΥΡΗΣΗ
ΕΠΙΣΧΕΣΗ (Πλήρης αδυναμία ούρησης)
Πόνος κατά την ούρηση, αιματουρία, είναι συμπτώματα που μπορεί να συνυπάρχουν.
Αποτέλεσμα των συμπτωμάτων, είναι οι επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής.
Περιορισμός, τόσο της κοινωνικής, όσο και της επαγγελματικής ζωής (δεν παραβρίσκεται σε εκδηλώσεις, δεν ταξιδεύει). Διαταραχή ύπνου (δεν κοιμάται, είναι πάντα κουρασμένος). Παρουσιάζουν στυτική δυσλειτουργία.
Το μέγεθος του προστάτη, μπορεί να μήν παίζει και τόσο σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση των συμπτωμάτων. Ετσι, ένας μικρός προστάτης των 20 γραμμαρίων, μπορεί να εκδηλώσει συμπτώματα, όπως και ο προστάτης των 40 γραμμαρίων (μέσου μεγέθους) ή και των 80 γραμμαρίων (μεγάλου μεγέθους).
Η διάγνωση ξεκινά με την επίσκεψη στον ουρολόγο και τη λήψη ιστορικού, τον τύπο, την διάρκεια, τον χρόνο εμφάνισης και την σοβαρότητα των σμπτωμάτων. Πολλές φορές ακολουθεί η συμπλήρωση ενός ερωτηματολογίου από τον ασθενή. Ακολουθεί η κλινική εξέταση, η οποία περιλαμβάνει και τη δακτυλική εξέταση του προστάτη από το ορθό. Είναι πάρα πολύ σημαντική και βασική εξέταση, γιατί παίρνουμε πληροφορίες για το μέγεθος, τη σύσταση, την ύπαρξη κάποιας σκληρίας που μπορεί να είναι ύποπτη για την ύπαρξη καρκίνου. Βασική εξέταση είναι και η ουρο – ροομετρία, όπου μετρούμε την ροή των ούρων, ουρώντας σε ειδικό μηχάνημα και μέτρηση με υπέρηχο των ούρων που μένουν στην ουροδόχο κύστη. Τέλος, γίνεται και υπερηχογράφημα νεφρών. Υπάρχει επίσης και η εξέταση του προστάτη με ειδική κεφαλή υπερήχων από το ορθό, διορθική εξέταση για λεπτομερή στοιχεία. Δίδεται έλεγχος PSA, κρεατινίνης, ουρίας ορού και γενική εξέταση, καλλιέργεια ούρων. Μπορεί να χρειαστεί να γίνει ενδοσκοπικός έλεγχος και αξονική τομογραφία.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ενεργητική παρακολούθηση σε ασθενείς με ήπια συμπτώματα όταν δεν επηρεάζεται πολύ η καθημερινότητά τους. Προτείνουμε τακτικές επισκέψεις στον ουρολόγο και αλλαγές σε κάποιες συνήθειες, όπως να μη πίνει υγρά πριν τον ύπνο, να αποφεύγει τον καφέ, τσάϊ, αλκοόλ, καυτερά.
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
ΠΡΩΤΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ. Είναι οι αποκλειστές των α – Ανρενεργικών υποδοχέων που σκοπό έχουν να χαλαρώνουν την περιοχή του τριγώνου της ουροδόχου κύστης και της ουρήθρας, με αποτέλεσμα καλύτερη ούρηση.
ΔΕΥΤΕΡΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ. Είναι αναστολείς της 5 – Αναγωγάσης για προστάτες άνω των 40 γραμμαρίων και μπορούν να μειώσουν τον όγκο του προστάτη μέχρι 25%. Παρουσιάζεται μείωση του PSA 50%.
ΤΡΙΤΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ. Ο συνδυασμός των πάραπάνω.
ΤΕΤΑΡΤΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ. Αυτά που περιορίζουν τη δραστηριότητα της ουροδόχου κύστης. Αντιχολινεργικά, εκλεκτικοί αγωνιστές των β3 ανδρενεργικών υποδοχέων.
ΠΕΜΠΤΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ. Φυτικά σκευάσματα που περιέχουν SERENOA REPENS, PYGMEUM AFRICANUM.
Τέλος, αναστολείς της φωσφοδιεστεράσης5, τα οποία χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας.
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Αν και όλοι θα θέλαμε να αποφύγουμε το χειρουργείο, πολλές φορές είναι απαραίτητο. Να τονιστεί, ότι η βελτίωση των συμπτωμάτων μετά την επέμβαση, είναι ταχύτερη και μεγαλύτερη.
ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ
- Διουρηθρική εξάχνωση του προστάτη με διπολική τεχνολογία TURIS. Είναι αναίμακτη δια μέσου της ουρήθρας, μιά μέρα νοσηλεία.
- Διουρηθρική εκτωμή δια μέσου της ουρήθρας, μιά μέρα νοσηλεία, αφαίρεση καθετήρα σε 2 – 4 ημέρες.
- Διουρηθρική εκτωμή με LASER, αναίμακτη, μιά μέρα νοσηλεία.
- Ανοιχτή προστατεκτομή (με τομή).
Διακυστική, οπισθοηβική τομή, 4 μέρες νοσηλεία, σχετικά αιματηρή, αφαίρεση καθετήρα σε 5 – 7 μέρες.
