Συνεχίζοντας την περιγραφή της λίμνης της Καστοριάς, της γύρω περιοχής και της χλωρίδας και της πανίδας που την περιβάλλει, θα αναφερθούμε σε μια σπηλιά και ένα προϊστορικό οικισμό με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, προσθέτοντας ένα βίντεο με κάποια από τα 200 είδη πουλιών που υπάρχουν στην λίμνη της Καστοριάς.
Στη βόρεια πλευρά της Καστοριάς λίγο πριν από την Μονή της Παναγιάς Μαυριώτισσας και σε απόσταση 2 χλμ από την πόλη, βρίσκεται ένα εκπληκτικό σπήλαιο με σταλακτίτες και σταλαγμίτες, μόλις 20 μέτρα από τις όχθες της λίμνης που ανακαλύφτηκε το 1940. Περιλαμβάνει 7 υπόγειες λίμνες,10 αίθουσες, πέντε 5 διαδρόμους – σήραγγες με μεγάλα χερσαία και λιμναία τμήματα. Γύρω από αυτό το Σπήλαιο, οι Καστοριανοί κυκλοφορήσαν διάφορες ιστορίες για την ύπαρξη χρυσού και δράκου που τον φύλαγε στην αρχαιότητα, μέχρι που τον σκότωσε ένας νέος με εντολή του Κάστορα, ενός από τους δυο Διόσκουρους, που ήταν και ο ιδρυτής της πόλεως. Στο βίντεο, που θα ακολουθήσει, γίνεται αναφορά σε αυτές τις ιστορίες.
Και βέβαια ο πιο αξιόλογος είναι ο προϊστορικός λιμναίος οικισμός της Μέσης και Νεότερης Νεολιθικής του Δισπηλιού, που μετρά 8000 χρόνια και έχει γίνει αναπαράσταση του, με βάση τα ευρήματα από το πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και τον καθηγητή Χουρμουζιάδη. Η ανακάλυψη του οικισμού έγινε το το 1932, στη θέση Νησί, στη νότια όχθη της λίμνης της Καστοριάς από τον Μλατσιώτη καθηγητή Αντώνιο Κεραμόπουλο, όταν η στάθμη της λίμνης κατέβηκε, και στο σημείο που χώριζε το Nησί από την όχθη της λίμνης φάνηκαν υπολείμματα ξύλινων πασσάλων Ο οικισμός στην λίμνη της Καστοριάς χρονολογείται ανάμεσα στο 5600 π. Χ. και 4000 π. Χ.
Υπάρχει η εκτίμηση ότι ο πληθυσμός της πόλης ήταν πάνω από 3000 άτομα. Είχε οργανωμένη ζωή ,με εξαιρετικές για την εποχή κατοικίες ,πολλά σκεύη καθημερινής χρήσεως ,εργαλεία για την γεωργία ,κτηνοτροφία,κυνήγι, ψάρεμα, ένω είχαν ακόμη και γνώση της γραφής και της μουσικής. Έφτιαχναν, κυκλικές και ορθογώνιες κατοικίες που τις στήριζαν πάνω σε πασσαλόπηκτες πλατφόρμες. Βρέθηκαν πολυάριθμα οστέινα αγκίστρια και τα ίχνη μιας βάρκας, παρόμοιας με αυτές που χρησιμοποιούν, ακόμα και στις μέρες μας οι ψαράδες της Καστοριάς! Κατασκεύαζαν φλογέρες από κόκαλα πουλιών και από τα παλαιότερα μουσικά όργανα που έχουν ανακαλυφθεί στην Ευρώπη. Γνώριζαν γραφή από τότε, τη στιγμή που πρώτη, γενικά αποδεκτή, καταγεγραμμένη γραφή ήταν η σφηνοειδής γραφή των Σουμέριων, στη Μεσοποταμία, που χρονολογείται περίπου στα μέσα της 3ης π. Χ. Χιλιετίας.
ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ
Έχουν παρατηρηθεί περισσότερα από 200 είδη πουλιών στη λίμνη της Καστοριάς.
1. Κάποια είναι από τα σπανιότερα και τα περισσότερο απειλούμενα στην Ευρώπη αλλά και παγκόσμια [ 45 είδη είναι προστατευόμενα με βάση την Οδηγία 79/409/ΕΟΚ, ενώ 33 είδη κατατάσσονται στις κατηγορίες του Κόκκινου Βιβλίου των Σπονδυλόζωων της Ελλάδας.]
2. Κάποια διαμένουν μόνιμα στην περιοχή και αναπαράγονται καθιστώντας την, ως το σημαντικότερο τόπο αναπαραγωγής , [ 90 τουλάχιστον αναπαράγονται στη λίμνη και στο παραλίμνιο δάσος.]
3. Κάποια παρυδάτια πουλιά, χρησιμοποιούν τα υγρολίβαδα στις όχθες της λίμνης για τροφοληψία.οταν μετανάστευουν , Πολλά πάρα πολλά πουλιά από τα ορεινά της περιοχής, όπως χρυσαετός, -αετογερακίνα,- κουκουβάγια , δρυοκολάπτης αλλά και την παραλίμνια περιοχή πολλά υδρόβια πτηνά, όπως Αργυροπελεκάνοι – Λαγγόνες – βουβόκυκνοι . αγριόπαπιες – Γκισάρια -πρασινοκέφαλες και μαυροκέφαλες πάπιες – κιρκίρια- αλλά και οι σπάνιοι νυχτοκόρακες και κορμοράνοι και όχι μόνον.
*Θα γίνουν συνολικά 6 παρουσιάσεις με βίντεο(χλωρίδος και πανίδος και αναφορές στην περιοχή της Καστοριάς του Άργους Ορεστικού και του Γράμμου και βέβαια στις δρακολίμνες της περιοχής).
