Στον Γέρμα Καστοριάς λειτουργούσε, κατά τις δεκαετίες 1920 – 1940, 6/τάξιο Δημοτικό Σχολείο, στο οποίο δίδασκαν δύο δάσκαλοι και μία δασκάλα. Δάσκαλοι ήταν, ο Στεργιανός Αγγελής και ο Γεώργιος Κ. Παπαϊωάννου, ενώ δασκάλα ήταν η Κατερίνα Πέλκα. Όλοι οι δάσκαλοι ήταν μόνιμοι κάτοικοι του χωριού μας και κατοικούσαν σ’ αυτό μαζί με τις οικογένειές τους.
Μετά το 1940, δηλαδή στην περίοδο της Κατοχής, οι αναφερόμενοι δάσκαλοι έπαψαν να διδάσκουν, διότι ο Στεργιανός και η Κατερίνα συνταξιοδοτήθηκαν, ενώ ο Γιώργος Παπαϊωάννου έφυγε μαζί με την οικογένειά του στη Θεσσαλονίκη. Το σχολείο λειτουργούσε τότε με δύο άλλους δασκάλους, ο ένας ήταν ο Λάζαρος Χατζηζήσης, συγχωριανός μας, ο οποίος προπολεμικά δίδασκε κάπου έξω απ’ το χωριό μας (στην Κλεισούρα;), ενώ ο άλλος ήταν από τη Νότιο Ελλάδα, πολύ ευγενικός και συμπαθητικός άνθρωπος, που δεν θυμάμαι πως λεγόταν.
 |
| Ο δάσκαλος Στεριανός Αγγελής (+1964) |
Αργότερα, όταν στο χωριό μας εγκαταστάθηκε ένα αντάρτικο τμήμα, το σχολείο έγινε “ξενοδοχείο” για τους άντρες του κι έπαψε να λειτουργεί, το ίδιο και κατά τη διάρκεια του Ανταρτοπολέμου (1946-49).
Οι Γερμανιώτες δάσκαλοι είχαν ελάχιστη περιουσία, αλλά ο μισθός τους ήταν για εκείνα τα χρόνια επαρκής και τους επέτρεπε, όχι μόνο να εξασφαλίσουν μια άνετη ζωή για την οικογένειά τους, αλλά και μπορούσαν να σπουδάσουν τα παιδιά τους.
Γενικά, οι δάσκαλοι είχαν τον σεβασμό όλων των χωριανών μας, συμπεριφέρονταν ευγενικά και δεν είχαν άσχημα ελαττώματα, όπως τα ποτά, τα τσιγάρα και τα χαρτιά.
Σωκράτης Λιάντζης (+ 2006).
Στον δάσκαλο (ποίημα Κωστή Παλαμά)
Σµίλεψε πάλι, δάσκαλε, ψυχές!
Κι ότι σ’ απόµεινε ακόµη στη ζωή σου,
Μην τ’ αρνηθείς! Θυσίασέ το ως τη στερνή πνοή σου!
Χτισ’ το παλάτι, δάσκαλε σοφέ!
Κι αν λίγη δύναµη µεσ’ το κορµί σου µένει,
Μην κουρασθείς. Είν’ η ψυχή σου ατσαλωµένη.
Θέµελα βάλε τώρα πιο βαθειά,
Ο πόλεµος να µη µπορεί να τα γκρεµίσει.
Σκάψε βαθειά. Τι κι’ αν πολλοί σ’ έχουνε λησµονήσει;
Θα θυµηθούνε κάποτε κι αυτοί
Τα βάρη που κρατάς σαν Άτλαντας στην πλάτη,
Υποµονή! Χτίζε, σοφέ, της κοινωνίας το παλάτι …
 |
| Ο δάσκαλος Γεώργιος Κ. Παπαϊωάννου (+) |
 |
| Η αείμνηστη δασκάλα Κατερίνα Πέλκα (+) |
 |
| Ο Γέρμας, το δασκαλοχώρι της Καστοριάς. |
  |
| Εθνική εορτή στο σχολείο του Γέρμα, έτ. 1958. |
 |
| Ο αείμνηστος δάσκαλος Αθ. Δούφλιας. Το σκότωσαν άδικα οι αντάρτες το έτ. 1944. |
 |
| Ο δάσκαλος Αγγελής Στ. Αγγελής ομιλών στην πλατεία του Γέρμα περί το έτος 1955. |
 |
| Ο δάσκαλος Στεριανός Αγγελής με συγχωριανούς του στην Άϊ-Τριάδα περί το έτος 1960. |
 |
| Ο δάσκαλος Γιώργος Κ. Παπαϊωάννου (στο κέντρο) με οικείους και συγγενείς του. |
 |
| Ο δάσκαλος Γιώργος Κ. Παπαϊωάννου με συγγενείς και φίλους στην Παναγιά Κερασόβου. |
 |
| Γυμναστικές επιδείξεις του Σχολείου Γέρμα στην τοποθεσία Καρυδιές, περί το έτος 1962. |
 |
| Το τελευταίο διδακτήριο του Δημ. Σχολείου Γέρμα, κλειστό σήμερα. |
