Wholecow.net: Το σίγουρο είναι ότι ο Παύλος Παυλίδης γνωρίζει από κήπους. Τον δικό του τον καλλιεργεί εδώ και περίπου τρεις μουσικές δεκαετίες, παρέα αρχικά με τα Μωρά στη Φωτιά, έπειτα με τα Ξύλινα Σπαθιά, και πλέον λίγο μόνος και λίγο με τους B-Movies, ταξιδεύοντας από τη Βέροια μέχρι τη Βρέμη και τη Θεσσαλονίκη, και από το Παρίσι μέχρι και την Αθήνα.
Αυτά που ξέρουμε για τον κήπο του, είναι οι μουσικές καταγραφές του. Για παράδειγμα, στον ‘Κηπουρό‘ του, το 2004, τον βρίσκουμε «Μέσα στον κήπο της δικιάς [τ]ου μοναξιάς» όπου «κάτι πουλιά πετούν πάνω απ’ τη στάχτη», ενώ στα ‘Λουλούδια‘ του νέου δίσκου του με τίτλο ‘Μία πυρκαγιά σ’ ένα σπιρτόκουτο’ ακούμε ότι «Κάτι πτώματα που έθαψ[ε]/μες τον κήπο/βαθιά τα βάζ[ει]/τα ‘φερε στο σαλόνι [τ]ου/[τον] κοιτάζουν και τα κοιτάζ[ει]». Αυτό που δεν ξέρουμε, είναι η σύνθεσή του, αλλά και το πώς οι κήποι-όλων μας οι κήποι-γίνονται εύφοροι.
Έτσι, με αφορμή τη συναυλία του Παύλου Παυλίδη στην Καστοριά (περισσότερες πληροφορίεςεδώ), το The Whole Cow αποφάσισε να τον ρωτήσει για όλα όσα συνθέτουν το τωρινό τοπίο του, αλλά και για το πώς πιστεύει ότι μπορούμε να κάνουμε και τα δικά μας τοπία να ανθίσουν.
Ιωάννα Μανέτα: Τι «γέννησε» τον τελευταίο δίσκο σας με τίτλο ‘Μία πυρκαγιά σ’ ένα σπιρτόκουτο’;
Παύλος Παυλίδης: Είναι η πρώτη φορά που έχουν βγει σε έναν χρόνο δύο δουλειές (σ.σ. ο προηγούμενος δίσκος του Παύλου Παυλίδη σε συνεργασία με τους B-Movies κυκλοφόρησε με τίτλο ‘Στον διπλανό ουρανό’ από την Inner ear records τον Μάιο του 2015), γιατί υπήρχε πάρα πολύ υλικό. Το διαχώρισα σε δύο ενότητες και έτσι έχουμε δύο δίσκους που θα μπορούσαν στην ουσία να είναι και δύο πλευρές του ίδιου δίσκου γιατί είναι τραγούδια από την ίδια περίοδο.
Είναι σίγουρο ότι κάνουμε κύκλους· όταν έχεις κάνει ένα δίσκο που είναι πιο ήσυχος θέλεις μετά περισσότερη ένταση, αλλά δεν υπάρχει κάτι δραματικά καινούργιο. Ο τρόπος που έγραφα τραγούδια πριν από 20 χρόνια είναι ο ίδιος και τώρα.
ΙΜ: Τα εσωτερικά και εξωτερικά τοπία των τραγουδιών σας είναι αποτέλεσμα μυθοπλασίας ή απλά ο τρόπος σας να βιώνετε τα πράγματα;
ΠΠ: (γέλιο) Σίγουρα δεν είναι ρεπορτάζ αυτό που κάνουμε, ούτε είναι καθαρή ιστορία, και ίσωςαυτό είναι το ενδιαφέρον κομμάτι, το πώς μπερδεύεται η πραγματικότητα με τη φαντασία μας. Οι ιστορίες γράφονται και λίγο μόνες τους δηλαδή, αν τους το επιτρέψεις.
Είναι πράγματα που ζω, μαζί με πράγματα που θα ήθελα να συμβούν. Ίσως ο τίτλος του προ-προηγούμενου δίσκου να περιγράφει αυτό ακριβώς που κάνω (σ.σ. πρόκειται για τον δίσκο ‘Ιστορίες που ίσως έχουν συμβεί’).
ΙΜ: Αναφορικά με τον τίτλο, ‘Μία πυρκαγιά σ’ένα σπιρτόκουτο’, ήθελα να σας ρωτήσω σε ποιον θα δίνατε ένα αναμμένο σπίρτο;
ΠΠ: (γέλιο) Αυτές οι ερωτήσεις… δεν μπορούν πάντα να απαντηθούν. Θα έδινα ένα κουτί σπίρτα σε κάποιον που θα ήθελε να βάλει φωτιά σε κάτι που αξίζει να καεί.
ΙΜ: Τι πιστεύετε ότι αξίζει να καεί;
ΠΠ: Ό,τι παλιό και σάπιο, που λένε και σε ένα τραγούδι τους οι VIC (σ.σ. αναφέρεται στο τραγούδι των Villagers of Ioannina City με τίτλο ‘Σβάρα’).
ΙΜ: Οπότε σε αυτού του είδους τη φωτιά αναφέρεται και ο τίτλος του δίσκου σας;
ΠΠ: Στην ουσία είναι ένας τίτλος που λέει ότι μέσα σε κάτι ελάχιστο μπορεί να βρίσκεται κάτι τεράστιο. Όπως ένα τεράστιο δέντρο μπορεί να βρίσκεται σε ένα μικρό σπόρο. Αυτή είναι η λογική του.
ΙΜ: Τα ταξίδια στο χρόνο, είτε μέσω της νοσταλγίας, είτε μέσω της ονειροπόλησης, τι ρόλο έχουν στη σύνθεση των τραγουδιών σας;
ΠΠ: Η νοσταλγία είναι κάτι σαν ασθένεια, νομίζω, κατά βάθος· δηλαδή είναι από τα πράγματα τα οποία μπορούν να γίνουν και επικίνδυνα. Η νοσταλγία στήνει και παγίδες, μπορεί να χάσει κάποιος τη ζωή του νοσταλγώντας, οπότε δεν της δίνω και πολύ σημασία.
Τώρα η ονειροπόληση, νομίζω ότι και αυτή μπορεί να αποδειχθεί τραγική αν δεν είναι δημιουργική. Δηλαδή, είναι περισσότερο σπουδαίο να οραματιζόμαστε έναν καλύτερο κόσμο παρά να ονειροπολούμε σε σχέση με αυτόν – ή ακόμη και η ονειροπόληση η ίδια, εντάξει, νομίζω ότι έχει τη χάρη της. Νομίζω ότι είναι σπουδαιότερο, πάντως, κάποιος να οραματίζεται μία καλύτερη πραγματικότητα, παρά να ονειροβατεί σε μία θλιβερή πραγματικότητα.
ΙΜ: Οπότε λέτε να οραματίζεται κάποιος με βάση το τώρα, και έχω διαβάσει και σε πολλές συνεντεύξεις σας ότι δίνετε πάρα πολύ έμφαση στο τώρα.
ΠΠ: Ναι, ναι, και έχω την εντύπωση ότι και οι περισσότερες φιλοσοφίες και οι σπουδαιότεροι πραγματικοί δάσκαλοι εκεί μας στρέφουν, στο να καταλάβουμε τι συμβαίνει ακριβώς τώρα. Το να είμαστε συνειδητοί τη στιγμή που ζούμε, αυτό είναι το πιο σημαντικό απ’ όλα.
ΙΜ: Και φαντάζομαι αυτός είναι και ο στόχος των τραγουδιών σας;
ΠΠ: Προσπαθώ, ναι, προσπαθώ.
ΙΜ: Η διαμονή σας στο Παρίσι έχει αφήσει κάποιο μουσικό σημάδι;
ΠΠ: Στο Παρίσι έμεινα τρία χρόνια, ήταν πάρα πολύ σημαντική περίοδος στη ζωή μου γιατί κατάφερα εκεί πέρα και συγκεντρώθηκα αποκλειστικά στη μουσική και όταν επέστρεψα ξεκίνησα όλο αυτό που εξακολουθώ να κάνω μέχρι τώρα.
ΙΜ: Έχετε πει ότι μεγαλώνοντας δίνετε όλο και περισσότερη σημασία στον ήχο, και μάλιστα πρόσφατα συμμετείχατε σε ένα χοροθέατρο. Πώς ήταν αυτό για εσάς ως εμπειρία και τι νιώσατε να έβαλε σε δοκιμασία;
ΠΠ: Σίγουρα είναι δοκιμασία, γιατί είναι ένα άλλο τοπίο. Από την άλλη, είναι τόσο απελευθερωτικό που για κάποιον που κάνει για 25 χρόνια τραγούδια με τον γνωστό τρόπο, κουπλέ-ρεφρέν, είναι απίστευτο. Και καμιά φορά συνειδητοποιείς ότι υπάρχουν μουσικές και ατμόσφαιρες που περίμεναν καιρό να βγουν, οπότε έγινε με έναν αρκετά φυσικό και εύκολο τρόπο, δε δυσκολεύτηκα καθόλου, δηλαδή, σε αυτό το πρότζεκτ.
ΙΜ: Κατά τη διάρκεια της πορείας σας έχετε υπάρξει μουσικά σε διάφορα σχήματα, όπως τα Μωρά στη Φωτιά, τα Ξύλινα Σπαθιά και τώρα συνεργάζεστε με τους B-Movies. Πώς πιστεύετε ότι επιτυγχάνεται μία δημιουργική συνύπαρξη;
ΠΠ: Με κατανόηση σίγουρα, και με το να μπορεί κανείς να διαχειριστεί το κομμάτι του εγωισμού του. Είναι τεράστια ασχολία οι ομάδες. Ακριβώς όπως και σε μία φιλική σχέση, ερωτική σχέση, στη σχέση ενός ζευγαριού, ή ακόμα και στη σχέση ανάμεσα σε φίλους μιας παρέας, όλα αυτά είναι που ισχύουν.
Είναι πολύ καθοριστικά, γιατί όταν είναι μία ομάδα που ταξιδεύει χρόνια στο δρόμο και πάει σε καταστάσεις που δεν είναι τόσο συνηθισμένη, όπως είναι οι συναυλίες, θέλει ακόμη περισσότερο να καταφέρνεις να χαλιναγωγήσεις τον εγωισμό σου και τα πάθη σου και ένα σωρό πράγματα.
ΙΜ: Με ποιο τρόπο πιστεύετε ότι η επαρχία μπορεί να διαμορφώσει το μουσικό τοπίο της χώρας, με τον οποίο δε θα μπορούσε ενδεχομένως ένα αστικό κέντρο;
ΠΠ: Το σίγουρο είναι ότι εγώ προέρχομαι, αν αναφέρει κανείς και τα Μωρά στη Φωτιά, από ένα απολύτως επαρχιακό τοπίο. Είναι πολύ απλά τα πράγματα: Δεν είναι ούτε το τοπίο που καθορίζει τίποτα, ούτε το φυσικό περιβάλλον.
Όταν υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να εκφραστούν, βρίσκουν τρόπο να το κάνουν είτε στην επαρχία είτε στη Νέα Υόρκη είτε στο Λος Άντζελες. Δεν έχει να κάνει τόσο με τον τόπο. Και, γι’ αυτό, κάθε τόσο, βλέπουμε ομάδες να ξεπηδούν από το πουθενά, και βλέπουμε καλλιτέχνες όπου η εκκίνηση τους μπορεί να είναι στη Λάρισα και τελικά να παίζουν σε όλη την Ευρώπη.
Δεν νομίζω ότι έχει να κάνει τόσο πολύ με το τοπίο. Έχει να κάνει με την εσωτερική φλόγα των ανθρώπων. Αν ήταν διαφορετικά τα πράγματα, θα βγαίναν σπουδαίοι καλλιτέχνες μόνο από τα αστικά κέντρα. Εξαρτάται από το τι άνθρωπος είναι ο καθένας, με το τι έχει μέσα του, και πόση όρεξη έχει να το εκφράσει.
ΙΜ: Όντως, δεν βγαίνουν καλλιτέχνες μόνο από αστικά κέντρα αλλά ακόμη και όταν θέλει κάποιος να κάνει κάτι σε έναν επαρχιακό τόπο πηγαίνει συνήθως σε κάποιο αστικό κέντρο για να το κάνει αν έχει την ευκαιρία. Οπότε, δεν πιστεύετε ότι μία επαρχιακή πόλη μπορεί να κάνει κάτι ώστε να στηρίξει αυτούς τους καλλιτέχνες να κάνουν αυτό που θέλουν στον τόπο τους;
ΠΠ: Αν κάποιος αισθάνεται ότι μπορεί να λειτουργήσει στον τόπο του, λειτουργεί. Και, όπως και να το κάνουμε, αλίμονό μας άμα ζητάγαμε κάθε φορά από τις τοπικές αρχές να καλύψουν τις καλλιτεχνικές μας ανησυχίες – δε θα είχαμε κάνει ποτέ τίποτα. Όχι σε αυτήν, αλλά σε καμιά χώρα.
Είναι προσωπικός αγώνας του καθενός, προσωπική ανάγκη του καθενός, το αν θα μείνει στην επαρχία, το πόσο μπορεί να μείνει στην επαρχία· και, στο κάτω κάτω, δεν είναι άσπρο και μαύρο, ή ζω στην επαρχία ή πάω στην πρωτεύουσα.
Εγώ έχω ζήσει όλα τα στάδια. Δε νομίζω το ότι είμαι τώρα στην Αθήνα με κάνει πιο δημιουργικό, ή με προστατεύει καλλιτεχνικά. Ένα τραγούδι μπορεί να γραφεί με μία κιθάρα ακόμη και μέσα σε ένα χωράφι, σε διαβεβαιώ.
ΙΜ: Πώς μπορεί να δημιουργήσει κανείς τον δικό του εύφορο κήπο;
ΠΠ: Να καταφέρνουμε να διαφυλάττουμε την εσωτερική μας φλόγα, και να μπορούμε να οδηγούμε την ψυχή μας, όσο περισσότερο γίνεται, στα τοπία που της αρέσουν, και να μην την πιέζουμε στην λάθος κατεύθυνση. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει κάποια άλλη συνταγή.
* Μπορείς να βρεις τον Παύλο Παυλίδη στις 12/5 στο Έκκο στις Σέρρες, στις 13/5 στο Οδός Ονείρων στη Φλώρινα και στις 14/5 στο Prague Draft στην Καστοριά, ενώ παρέα με τους Β-Movies θα εμφανιστούν στις 14/6 στο Fix factory of sound (open air) στη Θεσσαλονίκη, στις 16/6 στην Πλατεία Νερού στην Αθήνα, στις 3/7 στο Stereoleto festival στο St. Petersburg στη Ρωσία και στις 29/7 στο Fengaros festival 2016 στον Κάτω Δρυ στην Κύπρο.