Ανέστης Αγγελής: «Η λίμνη μας εξέπληξε φέτος καθώς πέρασαν πολλά χρόνια για να την δούμε και πάλι να “λάμπει”»
του Νίκου Αβουκάτου
Σημάδια αναγέννησης παρουσιάζει εδώ και λίγο καιρό η πολύπαθη λίμνη της Καστοριάς. Ικανοποιημένοι οι δημότες αλλά και οι επισκέπτες, αντικρίζοντας τα ψάρια στα διάφανα νερά της λίμνης, δεν πιστεύουν στα μάτια τους.
«Η λίμνη μας εξέπληξε φέτος καθώς πέρασαν πολλά χρόνια για να την δούμε και πάλι να “λάμπει”», δήλωσε χαρακτηριστικά στη Greenagenda.gr o δήμαρχος Καστοριάς Ανέστης Αγγελής ο οποίος απευθύνει έκκληση σε όλους να συμβάλουν στην προσπάθεια που γίνεται για την προστασία της λίμνης Ορεστιάδας.
Οι αρμοδιότητες του καταργούμενου Φορέα Διαχείρισης της λίμνης (ο οποίος δεν συστάθηκε ποτέ) έχουν περιέλθει στη Δ/νση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και πιο συγκεκριμένα οι αρμοδιότητες αυτές ασκούνται από το Τμήμα Περιβάλλοντος και Υδροκονομίας της Περιφερειακής Ενότητα Καστοριάς, γεγονός το οποίο, από τον προηγούμενο χρόνο, αποδίδει καρπούς και, πλέον, αρχίζουν να κάνουν την εμφάνισή τους τα πρώτα θετικά αποτελέσματα.
«Οι αναλύσεις που προέκυψαν από τη δειγματοληψία της Δευτέρας 04-04-2016 και οι οποίες υλοποιήθηκαν από το Γενικό Χημείο του Κράτους στα Ιωάννινα, μας έδειξαν ότι υπερκαλύφθηκαν τα όρια που τίθενται για εσωτερικά ύδατα κολύμβησης εξαιρετικής ποιότητας ενώ σε ορισμένα εκ των δειγμάτων, τα αποτελέσματα των αναλύσεων προσομοίαζαν με σχετικές τιμές δειγμάτων πόσιμου νερού», ανέφερε η Ευγενία Αμπαρτζάκη, προϊσταμένη στο τμήμα Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας Π.Ε Καστοριάς.
Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας έχει προβεί στη δρομολόγηση των απαιτούμενων ενεργειών για την εκπόνηση σχεδίου διαχείρισης για την περιοχή αυτή, εξασφαλίζοντας μάλιστα τη σχετική χρηματοδότηση από την Τεχνική Στήριξη του τρέχοντος τότε επιχειρησιακού προγράμματος.
Η λίμνη της Καστοριάς, στη χειρότερη, ίσως, κατάστασή της, πλημμυρισμένη από τοξικές ουσίες
Εξασφάλισε επίσης την απαιτούμενη χρηματοδότηση από το ΠΕΠ για την υλοποίηση έργων προστασίας του σημαντικού αυτού υγροτόπου συνολικού αρχικού προϋπολογισμού περίπου δέκα εκατομμυρίων ευρώ.
«Τα επίπεδα του οξυγόνου που είναι παράγοντας βιωσιμότητας για τους ζωντανούς οργανισμούς είναι σε πολύ καλά επίπεδα. Νιτρικά και αμμωνιακά άλατα είναι σε καλή κατάσταση. Βέβαια, και η ίδια η λίμνη είναι από μόνη της ένας ζωντανός οργανισμός και οι μετρούμενοι παράμετροι μεταβάλλονται συνεχώς. Από εδώ και πέρα θα δούμε τι γίνεται και ποιος είναι ο πραγματικά επιβαρυντικός παράγοντας, που σε κάποιες φάσεις μας δίνει χειρότερα αποτελέσματα αναλύσεων. Πρέπει να σταματήσουμε να στοχοποιούμε τομείς και δραστηριότητες (όπως π.χ. τον πρωτογενή τομέα) πριν βρούμε επακριβώς τη ρίζα του προβλήματος και όταν βρούμε τι φταίει, να συναποφασίσουμε τρόπους χειρισμού και επίλυσης του προβλήματος» ανέφερε η κα. Αμπαρτζάκη.
Το πρώτο επίπεδο σχεδιασμού με σκοπό την προστασία και την εξυγίανση της λίμνης Καστοριάς, το οποίο ολοκληρώθηκε, περιλαμβάνει τα ακόλουθα έργα:
· «Εκσυχρονισμός θυροφραγμάτων ρέματος Γκιόλε» 170.000 ευρώ
· «Έργα διευθέτησης σε τμήμα του ρέματος «Γκιόλε» της λίμνης Καστοριάς μήκος 1300 μέτρων» 800.000 ευρώ
· «Εκτέλεση δημοσίων δασοτεχνικών έργων ορεινής υδρονομίας σε τμήμα της λεκάνης του υδατορέματος Ξηροποτάμου (Κ.Α. 110507) στη περιοχή του Δήμου Καστοριάς και στη περιοχή του Δήμου Αμυνταίου»
· «Εκτέλεση δημοσίων δασοτεχνικών έργων ορεινής υδρονομίας σε τμήμα της λεκάνης του υδατορέματος της Βυσσινιάς (Κ.Α. 110503) στη περιοχή του Δήμου Καστοριάς»
· Προμήθεια εξοπλισμού μέτρησης και τηλεμετάδοσης ποιοτικών και ποσοτικών παραμέτρων των υδάτων στη λίμνη Καστοριάς και τηλεμετρικό δίκτυο» 270.000 ευρώ.
Οι τηλεμετρικοί σταθμοί δίνουν ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα του νερού της λίμνης. Οι παράμετροι ποιότητας που επιλέγησαν να παρακολουθούνται τηλεμετρικά είναι η θερμοκρασία, το διαλυμένο οξυγόνο, η ηλεκτρική αγωγιμότητα, το pH, η θολερότητα, τα νιτρικά ιόντα, τα αμμωνιακά ιόντα και η χλωροφύλλη, ενώ σε ό,τι αφορά τις ποσοτικές παραμέτρους ελέγχονται η στάθμη της λίμνης και η παροχή εξόδου νερού, στο ρέμα Γκιόλε.
Η «αναζωογόνηση» της λίμνης
«Το τηλεμετρικό δίκτυο τοποθετήθηκε το Νοέμβριο του 2015, δηλαδή έχει μόνο λίγους μήνες λειτουργίας και είναι ο δίαυλος επικοινωνίας της λίμνης μαζί μας και μάλιστα με ωριαία επαναληψιμότητα», σημείωσε η κα. Αμπαρτζάκη.
Στην ευρύτερη περιοχή του «έργου» έχουν επίσης εγκατασταθεί και λειτουργούν 7 αυτόματοι τηλεμετρικοί μετεωρολογικοί σταθμοί. Οι σταθμοί αυτοί εντάχθηκαν στο νέο δίκτυο, έτσι ώστε τα δύο δίκτυα να αποτελέσουν ένα ενιαίο.
Ποσοτικά στοιχεία: Από τα μέχρι στιγμής στοιχεία προκύπτει μεγάλη ταχύτητα ανανέωσης των υδάτων της λίμνης.
Το δεύτερο επίπεδο σχεδιασμού σε συναρμογή με το σχέδιο διαχείρισης της λίμνης Καστοριάς, το οποίο το επόμενο χρονικό διάστημα θα παρουσιαστεί έχει ως εξής:
-Λειτουργική διασύνδεση των θυροφραγμάτων με τους σταθμούς μέτρησης της στάθμης της λίμνης.
-Στα μέτρα για την αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων στην κατάσταση των επιφανειακών υδατικών συστημάτων από υδρομορφολογικές αλλοιώσεις περιλαμβάνεται και ο «Προσδιορισμός της κατώτερης στάθμης λιμνών (κωδικός μέτρου ΟΜ08-02)». Θα καθοριστούν δηλαδή οι βέλτιστες εποχικές στάθμες για τη διασφάλιση της οικοσυστημικής ισορροπίας του υγροτόπου αλλά και της αειφορικής διαχείρισης του σε βάθος χρόνου μέσα από τη διατήρηση της υδροπεριόδου του με στόχο την ανάταση του.
-Επιπρόσθετα μέσα από το καθορισμό των βέλτιστων εποχικών στάθμεων θα διασφαλιστούν και οι χρήσεις της γης στην περιοχή περιμετρικά της λίμνης Καστοριάς ενώ θα υπάρχει η δυνατότητα μέσα από τη διαχείριση του υδάτινου όγκου να αποσβηστούν τα πλημμυρικά φαινόμενα ενώ ταυτόχρονα θα διασφαλιστεί η χρήση της γης ως ταμιευτήρας για τη κάλυψη των αρδευτικών αναγκών.
Η ορθολογική και σε βάθος χρόνου διαχείριση των καλαμώνων θα οδηγήσει στην:
-αναβάθμιση του υγροτοπικού οικοσυστήματος μέσω της αναβάθμισης της βιοποικιλότητας του,
-στην αντιστροφή της πορείας διαδοχής των παρόχθιων οικοσυστημάτων προς χερσαία,
-στην ενίσχυση της ποικιλότητας του τοπίου,
-στην βελτίωση της εξυπηρέτησης των αναγκών της επαγγελματικής αλλά και ερασιτεχνικής αλιείας, καθώς και των δυνατοτήτων αναψυχής στα πλαίσια του οικοτουρισμού,
-στη συνολική βελτίωση των υδραυλικών λειτουργιών της λίμνης μας, με συνεπακόλουθο και το περιορισμό του κινδύνου εκδήλωσης πλημμυρικών φαινομένων τόσο στην άμεση όσο και την ευρύτερη παραλίμνια περιοχή,
-αλλά και στην αποκατάσταση της παρόχθιας υδρόβιας βλάστησης με γνώμονα τη διατήρηση της ετερογένειας των ενδιαιτημάτων της, καθόσον τα είδη της αυτοφυούς χλωρίδας και της άγριας πανίδας προστατεύονται και διατηρούνται μαζί με τη βιοκοινότητα και το βιότοπο ή οικότοπο τους ως βιογενετικά αποθέματα και ως ουσιαστικά στοιχεία των οικοσυστημάτων.
«Κρίνεται σκόπιμο από πλευράς μας στα πλαίσια της ολοκλήρωσης του σχεδιασμού παρακολούθησης της λίμνης και της λεκάνης απορροής της να λάβει χώρα πύκνωση του δικτύου των μετεωρολογικών σταθμών καθώς και τοποθέτηση τηλεμετρικών σταθμών (ποσότητας – ποιότητας) στις κοίτες των κυριότερων υδατορεμάτων που τροφοδοτούν τη λίμνη και ενός τηλεμετρικού σταθμού σε θέση λίγο πριν τη σμίξη του υδατορέματος του Γκιόλε με τον Αλιάκμονα. Κατά αυτό τον τρόπο θα έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα αναφορικά με την άσκηση πιέσεων από τις δραστηριότητες που αναπτύσσονται στη λεκάνη απορροής της λίμνης, στις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα μέσα στη λίμνη, στην εξερχόμενη από τα θυροφράγματα ποιότητα ύδατος και στο πως τελικά αυτή φτάνει στη συμβολή της με τον Αλιάκμονα. Παράλληλα, με τον τρόπο αυτό θα μπορεί να υπολογιστεί πόσο νερό “αποθηκεύεται” στα βουνά σε μορφή χιονιού. Έτσι η λεκάνη απορροής μπορεί να “λυθεί” με ακρίβεια ως προς την υδρολογία της», υπογράμμισε η κα. Αμπαρτζάκη.
