Νέα ευρήματα στην Κρεπενή που αλλάζουν το αρχαιολογικό τοπίο της Καστοριάς
Την αναγκαιότητα εύρεσης χρηματοδοτήσεων για τη συνέχιση της ανασκαφικής έρευνας στις τρεις αρχαίες νεκροπόλεις που ήρθαν στο φως στην περιοχή της Κρεπενής, επισήμανε η προϊσταμένη του τμήματος Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιολογικών Χώρων, Μνημείων και Μουσείων της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καστοριάς Δρ. Γεωργία Στρατούλη, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσίασης των αρχαιολογικών ευρημάτων από τις πρόσφατες ανασκαφές στη συγκεκριμένη περιοχή, η οποία πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 2 Απριλίου στο Μπαϊρακτάρειο Δημοτικό Ωδείο Καστοριάς.
Στην Κρεπενή, αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια ανασκαφών με επικεφαλής την Δρα Γεωργία Στρατούλη, τρεις νεκροπόλεις με πλούσια κτερίσματα. Η πρώτη ανάγεται στην πρώιμη εποχή του σιδήρου(8ος και 7ος αιώνας π.Χ) η δεύτερη στην αρχαϊκή εποχή (6ος αιώνας π.Χ) και η τρίτη, στην ελληνιστική περίοδο( 4ος αιώνας π.Χ).
Στην εκδήλωση την οποία συνδιοργάνωσαν η Εφορεία Αρχαιοτήτων και ο Δήμος Καστοριάς, η κ. Στρατούλη αναφέρθηκε εκτενώς στις ανασκαφές που έγιναν, στα όσα αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκειά τους, καθώς επίσης και στη σημασία που έχουν τα ευρήματα για την περιοχή μας.
«Έχουμε μια διαχρονία με αυτές τις νεκροπόλεις η οποία μας δίνει τα απόλυτα στοιχεία ότι τουλάχιστον πάντα η παραλίμνια περιοχή της λίμνης είχε μια διαχρονική κατοίκηση. Ήδη και από περιηγητές του 19ου αιώνα, γνωρίζαμε ότι υπήρχαν τότε ακόμα αρχαιότητες που ήταν ορατές.
Βέβαια, αυτό που είναι πολύ ενδιαφέρον ίσως είναι ότι κατοικούνταν η περιοχή από την περίοδο της 6ης χιλιετίας (φαίνεται αυτό από τον λιμναίο νεολιθικό οικισμό) και τώρα φτάνουμε με απόλυτα ευρήματα, δηλαδή τεκμηριωμένα αρχαιολογικά και μέχρι τουλάχιστον στον 4ου αιώνα στους πρώιμους ελληνιστικούς χρόνους. Βέβαια, στην ίδια περιοχή, έχουμε ευρήματα των βυζαντινών χρόνων. Είναι λοιπόν δεδομένη πλέον μια διαχρονία.
Είναι πάρα πολύ ενδιαφέροντα τα ίδια τα ευρήματα τα οποία μας παραπέμπουν στο ότι υπάρχει ένα οικιστικό σύνολο και για τις τρεις νεκροπόλεις. Πολύ κοντά τους πρέπει να υπήρχε ένα οικιστικό σύνολο για την καθεμία.Άρα, βλέπετε ότι έμμεσα τα ευρήματα διηγούνται, αφηγούνται, ή δημιουργούν, επιμηκύνουν, εμπλουτίζουν το πάζλ των δεδομένων που έχουμε τις περιοχές.
Επιστημονικά τα ευρήματα είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα. Επεκτείνουν τα δεδομένα της Κεντρικής Μακεδονίας όσον αφορά και τις τρεις περιόδους κυρίως αυτή των αρχαϊκών χρόνων για τους αρχαϊκούς χρόνους και τους πρώιμους ελληνιστικούς, της Κεντρικής Μακεδονίας, ή άλλων περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας πχ., της Κοζάνης και της Φλώρινας.
Είναι δεδομένο ότι έχουμε πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία και όσο μελετώνται θα γίνονται ακόμα πιο ενδιαφέροντα.
Παρατηρήσεις που κάνω επί του υλικού δείχνουν ότι έχουμε και τοπικά εργαστήρια παραγωγής αντικειμένων, είτε αυτά είναι κεραμικά, τα οποία μιμούνται πρότυπα εισαγωγών είτε από την Κόρινθο, είτε από άλλες περιοχές του κόσμου. Είναι ενδιαφέρον. Παρόλα αυτά εμπλουτίζεται και αυτό το στοιχείο και για τους ελληνιστικούς χρόνους. Κάτι τρέχει στη Δυτική Μακεδονία, υπάρχει ένας δεδομένος χώρος δηλαδή πια, όπου έχουμε μια εντοπιότητα εργαστηρίων παραγωγής και βέβαια συνδημιουργίας με τους υπόλοιπους χώρους είτε είναι το βασίλειο των Μακεδόνων, είτε παλαιότερες περίοδοι των απαρχών της πόλεως κράτους. Είναι καινούργια δεδομένα όμως. Μας επιτρέπουν τα ευρήματα της Κρεπενής, ν’ αρχίσουμε να τα συζητάμε. Κάτι που το φανταζόμασταν, το υποψιαζόμασταν, το έχουμε όμως πια», υπογράμμισε η κ. Στρατούλη και κατέληξε τονίζοντας ότι θα πρέπει να βρεθεί χρηματοδότηση είτε από πλευράς Πολιτείαςείτε ακόμη και από χορηγίες για τη συνέχιση των ανασκαφών.
«Η συντήρηση, όπως και η καταγραφή αλλά και η μελέτη των ευρημάτων από τις σωστικές ανασκαφές 2014 – 2015 στην Κρεπενή, δεν έχει ολοκληρωθεί. Αναγκαία είναι επίσης και η εύρεση χρηματοδοτήσεων για την άμεση συνέχιση και ολοκλήρωση της ανασκαφικής έρευνας στις τρεις σημαντικές νεκροπόλεις της Κρεπενής, για την εμβάθυνση στην ιστορία της Καστοριάς κατά την πρώτη προχριστιανική χιλιετία.
Ελπίζουμε ότι η Πολιτεία θα αντιληφθεί έγκαιρα, μιλάω για την Περιφέρεια, μιλάω για την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού να αντιληφθεί έγκαιρα τις πολύπλευρες δυνατότητες μιας πρωτότυπης και επιτόπιας για το ευρύ κοινό ανάδειξης και αξιοποίησης των αρχαίων νεκροπόλεων με τη δημιουργία ήπιων επισκέψιμων για το κοινό δομών, τη δυνατότητα όρασης των ταφικών στοιχείων στον ίδιο χώρο αυτών των νεκροπόλεων άμεσα. Όχι μετά από δέκα και είκοσι έτη», κατέληξε.
Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού – Παιδείας – Προγραμματικής Ανάδειξης Παλιάς Πόλης – Εξυγίανσης Λίμνης Λεωνίδας Παπαδημητρίου επισημαίνοντας ότι κίνητρο για να παραμένουν οι επισκέπτες στην Καστοριά περισσότερες μέρες, είναι η δημιουργία ενός δικτύου το οποίο θα περιλαμβάνει όλους τους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής μας.
Για τον σκοπό της συγκεκριμένης διοργάνωσης μίλησε η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καστοριάς Ανδρομάχη Σκρέκα σημειώνοντας ότι «εντάσσεται σ’ έναν ευρύτερο κύκλο εκδηλώσεων που προγραμματίζει η υπηρεσία για τη φετινή χρονιά, στοχεύοντας τόσο στην επιστημονική και τεκμηριωμένη ενημέρωση του κοινού για θέματα που άπτονται του αντικειμένου της και κατά δεύτερον στην αύξηση της εξωστρέφειας γενικότερα της αρχαιολογικής υπηρεσίας».
Η κ. Σκρέκα αναφέρθηκε και μια σειρά δράσεων τις οποίες θα υλοποιήσει η Εφορεία Αρχαιοτήτων τον επόμενο μήνα και ανακοίνωσε παράλληλα ότι ολοκληρώθηκαν οι εργασίες ανακαίνισης εκ βάθρων του Βυζαντινού Μουσείου Καστοριάς, τα εγκαίνια του οποίου αναμένεται να γίνουν τέλος Μαΐουή αρχές Ιουνίου.
Ελένη Ψωμαδάκη
Εφημερίδα ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ