Τί είναι η Σκλήρυνση Κατα Πλάκας;
Είναι μία αυτοάνοση πάθηση. Δηλαδή, ο το αμυντικό σύστημα του οργανισμού μπερδεύεται και αντί να επιτίθεται μόνο στους “εισβολείς” δηλαδή τα μικρόβια, προσβάλει το νευρικό σύστημα και συγκεκριμένα το περίβλημα των νεύρων, τη μυελίνη.
Η ασθένεια προσβάλλει κυρίως νεαρούς ενήλικες, και είναι πιο συχνή στις γυναίκες σε αναλογία περίπου 2:1 με τους άνδρες. Η συχνότητα της νόσου αυξάνεται οσο απομακρυνόμαστε απο τον ισημερινό, δηλαδή σε χώρες με μεγαλύτερο γεωγραφικό πλάτος.
Από τί προέρχεται; Ποια είναι τα αίτια;
Το αίτιο της ασθένειας είναι άγνωστο, ωστόσο πιστεύεται ότι μπορεί να προκληθεί ως αποτέλεσμα κάποιου συνδυασμού περιβαλλοντικών παραγόντων, όπως μολυσματικών παραγόντων και γενετικής. Οι θεωρίες επιχειρούν να συνδυάσουν τα δεδομένα σε πιθανές εξηγήσεις, αλλά καμία δεν έχει αποδειχτεί οριστική.
Ποια συμπτώματα πρέπει να μας ανησυχήσουν και να αναζητήσουμε ιατρική εκτίμηση;
Το πιο συχνό πρώτο σύμπτωμα είναι η οπτική νευρίτιδα, δηλαδή ο ασθενής έχει θόλωση όρασης απο το ένα μάτι και αισθάνεται πόνο στις κινήσεις του ματιού. Άλλα συμπτώματα είναι το μούδιασμα στα άκρα ή στον κορμό, η ζάλη με έντονη έλλειψη ισορροπίας, η αδυναμία ενός άκρου ή μίας πλευράς πχ του άριστερού χεριού και ποδιού, προβλήματα με την ομιλία και διπλωπία. Όλα τα συμπτώματα πρέπει να διαρκούν πάνω απο 24 ώρες για να θεωρηθούν ύποπτα για σκλήρυνση κατά πλάκας.
Συμπτώματα που μπορεί να προκύψουν στην πορεία της νόσου ή και στην έναρξη της αφορούν οποιοδήποτε σημείου του κεντρικού νευρικού συστήματος. Ανάλογα με την εντόπιση της βλάβης έχουμε και την ανάλογη συμπτωματολογία. Ως συνέπεια μπορούμε να έχουμε διαταραχές της ούρησης, της στύσης ή και της σεξουαλικής διάθεσης, απρόσφορο συναίσθημα, διαταραχές μνήμης, κατάθλιψη, χρόνια κόπωση, διαταραχές όρασης, δυσκαμψία στα άκρα (σπαστικότητα), παραλύσεις και τρόμο.
Η διάγνωση της πολλαπλής σκλήρυνσης είναι πιο συχνή σήμερα από ότι παλιότερα ;
Πράγματι, περισσότεροι συγκριτικά άνθρωποι διαγιγνώσκονται με πολλαπλή σκλήρυνση στην εποχή μας, αλλά αυτό δεν σημαίνει αληθινή αύξηση της συχνότητας. Η αυξημένη υποψία για τη νόσο αλλα κυρίως η ευρεία χρήση της μαγνητικής τομογραφίας είναι πιθανόν οι λόγοι που εξηγούν το φαινόμενο.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η εκτίμηση απο νευρολόγο και η αντικειμενική νευρολογική εξέταση αναδυκνείει τα ύποπτα συμπτώματα. Θεμελίωδες εργαλείο στη διάγνωση της σκλήρυνσης κατά πλάκας είναι η μαγνητική τομογραφία του νευρικού συστήματος. Η ανεύρεση ύποπτων εστιών στην μαγνητική ακολουθείται απο εξειδικευμένες εξετάσεις με πιο σημαντικές την εξέταση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού και τα οπτικά προκλητά δυναμικά.
Υπάρχει θεραπεία;
Υπάρχουν νέες αποτελεσματικές θεραπείες που όμως δεν θεραπεύουν ριζικά τη νόσο. Ο στόχος είναι ο περιορισμός και η σταθεροποιήση της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσόστερα φάρμακα δοκιμάζονται αλλά και έχουν βγει στην κυκλοφορία με αποτέλεσμα η νόσος να έχει αλλάξει μορφή. Μία μεγάλη μερίδα ασθενών έχει ωφεληθεί από τις καινούριες θεραπείες και έχουν περιορίσει τα συμπτώματα σημαντικά.
Νευρολόγος
Σωτήριος Μαρανής
