Στη γραφική Καστοριά της προπολεμικής εποχής, ύστερα από το ξεφάντωμα της Τυρινής, της Μεγάλης Αποκριάς, όλα άλλαζαν όψη. Σε κάθε αυλή σπιτιού, με το ξημέρωμα της Καθαρής Δευτέρας, έβλεπες μια…ασυνήθιστη κίνηση, μια εικόνα ξεχωριστής νοικοκυροσύνης.
Γυναίκες και κορίτσια μ’ ανασκουμπωμένα τα μανίκια και με τις “μεσάλες” της δουλειάς σφιχτά δεμένες στη μέση τους, “ζόλιαζαν”, δηλαδή καθάριζαν με «αλυσιβόνερο», τ’ “άγγειά” του νοικοκυριού: τεντζερέδες, απλάδες, σαχάνια, τηγάνια και σινιά, ταβάδες, χαλκοτσούκια, γκιούμια, καφεκούτια και μαχαιροπίρουνα, όλα χωρίς εξαίρεση, έπρεπε να βράσουν μέσα στην “κασταλαή” – στο σταχτόνερο- που έβραζε στα μεγάλα χαρανιά, πάνω στις μεγάλες πυροστιές, για να εξαφανιστεί, μια κι άρχιζε η νηστεία, και το πιο πιθανό κατάλοιπο από την κρεοφαγία. Κανένα “αγγειό” δεν έπρεπε να μείνει “αζόλιαστο”. Ακόμα και τα σκαφίδια που ζύμωναν το ψωμί, τα πλαστήρια και οι κλωστές, τα φλιτζάνια και τα ποτήρια, oι κανάτες και οι αλατιέρες. Όλα, μα όλα όσα είχαν σχέση με το φαγητό.
Καθαρά κι αστραφτερά κατόπιν τα στέγνωναν στον ήλιο και στον αέρα της αυλής κι υστέρα αραδιάζονταν στο “μουτοπάκι”, στ’ αρμάρια και στις “πουλίτσες” και μοσχοβολούσεν ο τόπος όλος πάστρα και προκοπή.
fos-kastoria.blogspot.com
