Πριν επτά χρόνια μου πρότειναν να γράψω ένα παραμύθι, με ελεύθερο θέμα. Με απασχολούσαν πολύ τότε κάποιες διηγήσεις των παιδιών μου και παιδιών φίλων για τσαμπουκάδες που γινόταν σε σχολεία απέναντι σε μεταναστόπουλα. Ήταν στην αρχή το πράμα ακόμα και με είχε τρομάξει.
Από Γιώργος Τούλας
Κάθισα λοιπόν και έγραψα την ιστορία του Ελιά, ενός παιδιού που ήρθε από την Αλβανία και αντιμετώπισε προβλήματα αποδοχής στην ελληνική επαρχία. (Ο Τσουρέκης που τον έλεγαν Ελία, εκδόσεις Επόμενος Σταθμός).
Για την παρουσίαση του βιβλίου δουλέψαμε πολύ τότε μαζί με τη Σοφία Σούπαρη, την εκδότρια μου και μια ομάδα παιδιών από τα προγράμματα της ΑΡΣΙΣ. Παιδιά Ρομά από την Αλβανία, πολλά από τα οποία μόλις μάθαιναν ελληνικά. Ήταν μια εμπειρία συγκλονιστική να δουλεύεις μαζί τους. Στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού που έγινε η παρουσίαση τα παιδιά έλαμπαν από περηφάνια για αυτό που κατάφεραν μέσα σε δυο μήνες που δούλευαν το κείμενο και σύνεργαστηκαν άψογα και με τους Prefabricated Quartet.
Ακολούθησαν και άλλες παρουσιάσεις, δεξιά και αριστερά, ώσπου ήρθε η ώρα της Διεθνούς Έκθεσης βιβλίου της Θεσσαλονίκης. Εκεί συνέβη ένα παρατράγουδο που το θυμήθηκα αυτές τις μέρες. Στη διάρκεια της παρουσίασης, σε μια αίθουσα με πολύ κόσμο εμφανίστηκε μια κυρία γύρω στα εξήντα, που καιροφυλακτούσε σε ένα γειτονικό σταντ, ενός εκδοτικού οίκου που πουλά εθνικοπατριωτικοθρησκευτικά βιβλία. Με διέκοψε και άρχισε να φωνάζει δυνατά πως πρέπει να ντρέπομαι για αυτό που έκανα, πως κάνω ήρωες τα παιδιά των αλλόθρησκων και θα τους βρω μπροστά μου. Όλα έγιναν πολύ ξαφνικά, δεν αντέδρασε σχεδόν κάνεις, μερικοί μάλιστα το θεώρησαν και γραφικό τύπου “Ελένη Λουκά” και γέλασαν. Η μόνη που ύψωσε τη φωνή της ανάμεσα σε 200 ανθρώπους ήταν η Ιφιγένεια Ταξοπούλου, που ανέλαβε να βάλει την κυρία στη θέση της. Το περιστατικό έληξε μετά από λίγο και η κυρία για τις επόμενες μέρες που κυκλοφορούσα στην έκθεση με κοίταζε σαν εχθρό. Ποτέ άλλοτε δεν ένιωσα τόσο μίσος σε ένα βλέμμα.
Τότε το περιστατικό έμοιαζε έκτος τόπου χρόνου. Ο φασισμός ήταν ένα γραφικό φαινόμενο. Η κυρία από άλλο ανέκδοτο. Σήμερα είναι η καθημερινότητα. Η σιωπή εκείνης της αίθουσας απέναντι στην ακραία παρέμβαση μου φαίνεται ακόμα και σήμερα εκκωφαντική. Το φασισμό τον αφήσαμε να απλωθεί. Δεν απλώθηκε μόνος του.
Σήμερα το πρωί έβλεπα έναν άνθρωπο στην τηλεόραση, δάσκαλο στο Καστελόριζο να κλαίει. Διηγήθηκε πως μαζί με τους μαθητές και τους περισσότερους κατοίκους του νησιού μάζεψαν στο παλιό σχολείο βοήθεια για τους πρόσφυγες. Γέμισαν το κτίριο ρούχα και είδη πρώτης ανάγκης. Και τη νύχτα της 1ης Μαρτίου κάποιος ή κάποιοι πήγαν και έβαλαν φωτιά το ιστορικό κτίριο, το έκαψαν ολοσχερώς για να μην δοθεί η βοήθεια στους πρόσφυγες. Για να μείνουν τα μωρά με βρεγμένα ρούχα, άρρωστα, με πυρετό στο ακριτικό νησί. Αν μπορούσε θα τα πετούσε πάλι στη θάλασσα. Δεν έκλαψα έτσι ούτε όταν έχασα τους γονείς μου έλεγε ο άνθρωπος. Η θέα του σχολείου που καιγόταν ήταν για μένα ένα σοκ. Ρούχα, παπούτσια, κουβέρτες, κάλτσες, μαντήλια, στάχτη. Μου έφερε στο νου το πρόσωπο εκείνης της γυναίκας πριν λίγα χρόνια που ούρλιαζε εναντίον των ξένων και τη σιωπή της αίθουσας. Την παγωμένη σιωπή της αίθουσας. Τη δική μας σιωπή απέναντι στη θηριωδία ορισμένων ανεγκέφαλων. Που πολύ εύκολα μπορεί να κάνουν το πλήθος όχλο αν δεν τους σταματήσουμε.
https://www.youtube.com/watch?v=WP_sbUzpW2o
