Στέλιος Σαλβαδόρ: “Με τα όνειρά μας μια βαρκάδα μες στη λίμνη/Και τις ανάγκες μας άγκυρα στη στεριά/Πίσω μου σ΄άφησα έτσι νόμιζα στην πρύμνη/Μα και στην πλώρη θα σε βλέπω Καστοριά”
1984, Βέροια. Ο Στέλιος-τότε ακόμη-Παπαϊωάννου ξεκινάει να παίζει μουσική με τον έφηβο αδελφό του και το φίλο του Δημήτρη Βασιλειάδη, ή αλλιώς “Μπάννυ”. Το όνομα τους ‘Τεμπέληδες της Εύφορης Κοιλάδας’, εμπνευσμένο από την ομώνυμη ταινία του σκηνοθέτη Νίκου Παναγιωτόπουλου.
Λίγο αργότερα, οι ‘Τεμπέληδες της Εύφορης Κοιλάδας’ γίνονται ‘Μωρά στη Φωτιά’, από το τραγούδι ‘Baby’s on fire’ του Brian Eno, ενώ ο Στέλιος Παπαϊωάννου γίνεται Στέλιος Σαλβαδόρ, από τον αναρχικό Salvador Puig Antich ο οποίος υπήρξε ο τελευταίος άνθρωπος που εκτελέστηκε από το δικτατορικό καθεστώς του Φράνκο.
Τα ‘Μωρά στη Φωτιά’ βγάζουν τον πρώτο τους δίσκο το 1987, ενώ ο επίσημος σχηματισμός τους προκύπτει μετά από την απόφαση του Στέλιου Σαλβαδόρ να ακολουθήσει ένα δρόμο μακριά από τις συμβάσεις. Από το 1987 μέχρι και σήμερα δεν έχει μεσολαβήσει κανένα μουσικό διάλειμμα.
Ακόμη και μετά από αρκετές αλλαγές στα μέλη του συγκροτήματος, τα ‘Μωρά στη Φωτιά’ είναι από τα ελάχιστα συγκροτήματα που κάθε τους δουλειά είναι ακόμη πιο εμπλουτισμένη από την προηγούμενη, αλλά πάντα εξίσου ροκ. Καθόλου άσχημα για ένα συγκρότημα που αποτέλεσε έναν από τους κυριότερους μουσικούς κηδεμόνες της νεολαίας του ’80 και του ’90.
Λίγο πριν τη συναυλία των ‘Μωρών στη Φωτιά’ στην Καστοριά (περισσότερες πληροφορίεςεδώ), το The Whole Cow μίλησε με τον Στέλιο Σαλβαδόρ, ο οποίος ξεκαθάρισε τη σχέση του με τη συμβατικότητα, έκανε αναδρομή σε σημαντικές στιγμές του συγκροτήματος, και μας έκανε την τιμή να γράψει λίγα στιχάκια ειδικά για όλους εμάς στην Καστοριά.
Πώς τα Μωρά πήραν Φωτιά
Ιωάννα Μανέτα: Τι κλίμα επικρατούσε όταν ξεκινούσατε τη δεκαετία του ‘80; Σε τι πιστεύατε;
Στέλιος Σαλβαδόρ: Πρώτ’ απ’ όλα ήμασταν πολύ νέοι. Με ακούσματα από τη μουσική της εποχής, new wave, punk, ska και τα λοιπά, και ηλικία είκοσι χρονών ο μεγαλύτερος από εμάς, και δεκαεπτά χρονών ο μικρότερος, βλέπαμε πως είχαμε την ευκαιρία να αλλάξουμε την προσωπική μας ζωή και κατ΄επέκταση, πιο συνολικά, ότι θα μπορέσουμε να επηρεάσουμε έστω και λίγο προς τα μπροστά τα πράγματα.
ΙΜ: Φύγατε από τη Βέροια και πήγατε Θεσσαλονίκη. Γιατί όχι Αθήνα;
ΣΣ: Η πιο κοντινή μεγάλη πόλη στη Βέροια ήταν η Θεσσαλονίκη, οπότε για εμάς που ερχόμασταν από την επαρχία ήταν φυσιολογικά ο πιο ορατός στόχος. Πρώτα η Θεσσαλονίκη, κατόπιν η Αθήνα.
ΙΜ: Στο δισκογραφικό σας ξεκίνημα, το 1988, αναφέρεστε πολύ μέσα από τους στίχους σας στο “σώμα” και στο εξωτερικό περιβάλλον ενώ από το 1999 και ύστερα ο ήχος και ο στίχος σας γίνεται πιο ανατολικός, και οι αναφορές στην “καρδιά” και στο εσωτερικό περιβάλλον γίνονται όλο και συχνότερες. Υπάρχει κάποια ιστορία πίσω από αυτήν τη μετάβαση;
ΣΣ: Τώρα που μου το λες το σκέφτομαι. Δεν είχα σκεφτεί ότι ίσως υπάρχει μια τέτοια διαφορά στη στιχουργική και τη θεματολογία των τραγουδιών. Βέβαια, δεν υπάρχει κάποια ιστορία πίσω από αυτό. Ο πρώτος δίσκος ήταν πιο νεανικός, πιο ορμητικός, πιο εξωστρεφής, έψαχνα να βρω τη “φωνή μου”, αλλά ως πρωτοεμφανιζόμενος. Μετά σιγά σιγά πλησίασα πιο πολύ σ’ αυτά που ήθελα να κάνω.
Η ποίηση είναι ροκ, το ροκ είναι ποίηση
ΙΜ: Τι σας κέρδισε στον Καρυωτάκη, τον Σεφέρη και τον Ελύτη και επιλέξατε τα συγκεκριμένα ποιήματά τους για να μελοποιήσετε στο άλμπουμ σας ‘Θεατρίνοι’;
ΣΣ: Είναι και οι τρεις μεγάλοι ποιητές. Διαβάζω πάρα πολύ ποίηση και τα συγκεκριμένα ποιήματα με συγκίνησαν ιδιαίτερα. Πιο συγκεκριμένα, στο τραγούδι ‘Ο Χαμαιλέων’ η μουσική προϋπήρχε σε δικό μου ολοκληρωμένο τραγούδι, με δικούς μου στίχους, αλλά όταν πρωτοείδα το ποίημα του Ελύτη μου φάνηκε πως ταιριάζει απόλυτα με τη μουσική μου κι έτσι αντικατέστησα τους στίχους μου με το ποίημα.
Παρόμοια, το ‘Εμβατήριο Πένθιμο και Κατακόρυφο’ θεωρείται το καλύτερο ποίημα του Καρυωτάκη και είναι όντως ένα πάρα πολύ συμπυκνωμένο σε αισθητική και νόημα ποίημα, που αυτόματα μου “αποκαλύφθηκε στο μυαλό” η μουσική διαβάζοντάς το, ήδη από την πρώτη φορά. Αγαπημένο και πανέμορφο επίσης το ‘Θεατρίνοι, Μ. Α.’ του Σεφέρη.
Πώς το ελληνόφωνο ροκ μπορεί να αναζωπυρωθεί
ΙΜ: Τη δεκαετία του ’80 το ελληνόφωνο ροκ έβαλε κάποια πολύ γερά θεμέλια τα οποία όμως δεν αξιοποιήθηκαν ανάλογα από τη δεκαετία του ’90 και έπειτα. Η εμπειρία σας ποια είναι όσον αφορά τους λόγους που έγινε αυτό; Τι μπορούμε να κάνουμε τώρα για να το τιμήσουμε αυτό το είδος στη χώρα μας;
ΣΣ: Το underground rock δε στηρίζεται από εταιρείες, δεν ξεκινάει από ψηλά, γι’ αυτό, ενώ προσφέρει πολλά, δεν εισπράττει αυτό που του αξίζει.
Πιο συγκεκριμένα, και για να μιλήσω για μένα προσωπικά, όσοι ασχοληθήκαμε με αυτό το είδος μουσικής γνωρίζαμε ότι απευθυνόμαστε σε ένα πιο συγκεκριμένο κοινό. Είχαμε βέβαια τη λαχτάρα να κάνουμε πιο ευρέως γνωστό αυτό το είδος, χωρίς να βάλουμε νερό στο κρασί μας.
Υπάρχει πολύ αγάπη, πολύ μεράκι, πολύς αγώνας και ίσως είμαστε λίγο πιο εύθραυστοι από εκπροσώπους άλλων ειδών μουσικής στη χώρα μας και μόνο από το είδος μουσικής που έχουμε επιλέξει. Το καλό με τη μουσική είναι πως είναι από τα πράγματα που τα κάνεις επειδή τα αγαπάς, κανείς δε μπορεί να παρέμβει και να σου πει “άκου αυτό” ή “άκου εκείνο”, και μ’ αυτό θα περάσεις καλά.
Όπως όλα τα πράγματα, θέλει κι αυτό τη στήριξή του και κακά τα ψέματα άλλα μουσικά είδη στηρίζονται στην Ελλάδα, αυτό το γνωρίζει ο καθένας που ξεκινά ν’ ασχοληθεί με αυτό το είδος μουσικής. Μιλώντας για το δικό μου συγκεκριμένα συγκρότημα, που θεωρώ ότι κατάφερε να σπάσει αυτήν την απόσταση της ροκ μουσικής με το κοινό στην Ελλάδα, δεν στηρίχτηκε από κανέναν όσο θα έπρεπε με αποτέλεσμα να μην είναι σε αρκετούς ακόμα γνωστό, κάτι που δε συμβαίνει με άλλα συγκροτήματα που δε διένυσαν τόσο μεγάλη διαδρομή όσο εμείς.
Δεν θέλω να εκφράσω κανενός είδους παράπονο, η επικοινωνία μας με το κοινό μας είναι θαυμάσια και έχουμε μεγάλη αγάπη απ’ το κοινό μας, απλά πιστεύω ότι πολλοί περισσότεροι άνθρωποι θα ήθελαν να μας ακούσουν αλλά δεν τους δίνεται η ευκαιρία.
Ο δρόμος που δεν περνάει από τη συμβατικότητα
ΙΜ: Έχετε πει ότι η επιλογή σας να δημιουργήσετε ένα συγκρότημα προέκυψε ως αποτέλεσμα της απόφασής σας να δημιουργήσετε μία ζωή μακριά από συμβάσεις και την κανονικότητα. Γιατί αποφασίσατε να απομακρυνθείτε από αυτήν;
ΣΣ: Η προσπάθειά μου να ξεκινήσω το συγκρότημα σήμαινε ότι θα έπρεπε να κόψω κάποιες γέφυρες με αυτό που θεωρούσαμε κανονική ζωή. Ήταν μια μορφή νεανικής επανάστασης, όχι ακριβώς παρέκκλισης, δε θεωρούσα ότι παρέκκλινα από την κανονικότητα, αλλά από τη φυσιολογική πορεία ενός παιδιού όπως θεωρούνταν τότε (π.χ. πανεπιστήμιο, σπουδές κλπ).Πάντα, αλλά και σήμερα, είμαι κοντά σ’ αυτό που θέλω να κάνω.
ΙΜ: Πώς αντιμετωπίζετε τις πιο συστημικές πλευρές της μουσικής, όπως είναι η δισκογραφία και το καλλιτεχνικό management;
ΣΣ: Πολύ απλά, δε συναντηθήκαμε ποτέ!
Η Καστοριά στη Φωτιά
ΙΜ: Φαντάζομαι ότι εκφράζεστε καλύτερα μέσα από τη μουσική, γι’αυτό θα θέλαμε να σας ζητήσουμε να μας φτιάξετε κάποιους στίχους με βάση τις λέξεις “Καστοριά” και “λίμνη”.
ΣΣ: Με τα όνειρά μας μια βαρκάδα μες στη λίμνη/Και τις ανάγκες μας άγκυρα στη στεριά/Πίσω μου σ΄άφησα έτσι νόμιζα στην πρύμνη/Μα και στην πλώρη θα σε βλέπω Καστοριά
Μπορείς να βρεις τα ‘Μωρά στη Φωτιά’ στο Facebook,την Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου στο S’n S στον Άγιο Νικόλαο στη Χαλκιδική, το Σάββατο 13 Φεβρουαρίου στο Prague Draft στηνΚαστοριά και την Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου στο club του Μύλου στη Θεσσαλονίκη.
