Σε άρθρο του στο «Project Syndicate» ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Γιάνης Βαρουφάκης εξηγεί πώς επιβλήθηκαν τα capital controls στην Ελλάδα και κάνει λόγο για παράλληλα νομίσματα που κυκλοφορούν στην χώρα.
Ο κ. Βαρουφάκης εξηγεί πως η Ελλάδα αποτελεί ένα παράδειγμα για το πως τα capital controls διακλαδώνουν ένα νόμισμα στρεβλώνοντας τα επιχειρηματικά κίνητρα. Η διαδικασία είναι απλή υποστηρίζει ο κ. Βαρουφάκης, από την στιγμή που οι καταθέσεις σε ευρώ δεσμευτούν μέσα σε ένα εθνικό τραπεζικό σύστημα, το νόμισμα χωρίζεται ουσιαστικά στα δύο: τραπεζικά ευρώ (Bank euros ΒΕ) και το χάρτινο ή ελεύθερο ευρώ (Free euros FE). Ξαφνικά παρουσιάζεται μια άτυπη συναλλαγματική ισοτιμία μεταξύ των δύο νομισμάτων.
Αυτό έγινε στις 18 Αυγούστου του 2015, μερικές βδομάδες από το κλείσιμο των Ελληνικών Τραπεζών, ΕΚΤ και η Τράπεζα της Ελλάδος επισημοποίησαν ένα καθεστώς διπλού νομίσματος. Κυβερνητικό διάταγμα ανέφερε πως πρόωρη μετάβαση, μερική ή ολική εξόφληση δανείου σε πιστωτικό ίδρυμα απαγορεύεται, εξαιρουμένης της αποπληρωμής σε μετρητά ή εμβασμάτων από το εξωτερικό.
Οι Αρχές της Ευρωζώνης με αυτόν τον τρόπο επέτρεψαν στις ελληνικές τράπεζες να αρνηθούν στους πελάτες τους το δικαίωμα να πληρώσουν τα δάνεια σε (ΒΕ), ενισχύοντας την συναλλαγματική ισοτιμία ΒΕ – FE. Κατά συνέπεια, συνεχίζοντας να επιτρέπονται οι πληρωμές να γίνονται με ΒΕ, ενώ την ίδια στιγμή επιτρέποντας το FE να υπάρχει ως ένα αυτόνομο νόμισμα που δεν μπορούσε να τερματίσει το εμπορικό χρέος των τραπεζών, οι Αρχές της ΕΕ αναγνώριζαν πως η Ελλάδα είχε πλέον δύο ευρώ.
Οι πραγματικές επιπτώσεις του καθεστώτος του διπλού νομίσματος στην οικονομία και την κοινωνία στην Ελλάδα μπορεί να φανούν από τις ολέθριες αλληλεπιδράσεις μεταξύ των capital controls και τις μεταρρυθμίσεις που επιβλήθηκαν στην χώρα από την Ευρωζώνη.
Ο μοναδικός σκοπός επιβολής των capital controls στην Ελλάδα το περασμένο καλοκαίρι ήταν για να αναγκάσουν την κυβέρνηση να υποταχτεί στις αποτυχημένες πολιτικές της Ευρωζώνης. Όμως αυτό είχε ως συνέπεια την επισημοποίηση των δύο παραλλήλων νομισμάτων που σε συνδυασμό με την τιμωρητική φορολογία που προκάλεσε η άρνηση της Ευρώπης να αναγνωρίσει την μη βιωσημότητα του ελληνικού χρέους, το καθεστώς του διπλού νομίσματος δημιούργησε απρόβλεπτα κίνητρα για άτυπες συναλλαγές σε μία χώρα στην οποία ήταν αναγκαίο να καταπολεμηθεί οτιδήποτε άτυπο.
Η πραγματικότητα των παράλληλων νομισμάτων στην Ελλάδα είναι η πιο ζωντανή απόδειξη του κατακερματισμού της Ενιαίας Ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής.
