Η φτώχεια των πολλών, πλούτος των ολίγων – Γράφει ο Περικλής Κοροβέσης
Μετά την κατάρρευση του υπαρκτού κομμουνισμού και την προσχώρηση της σοσιαλδημοκρατίας στη δεξιά πολιτική, μπήκε το ερώτημα αν πραγματικά υπάρχει διαφορά μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς. Και αυτό το επιχείρημα έχει βάση.
Ολοι όσοι από μας ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ ως Αριστερά για μια άλλη πολιτική, στην πράξη ψήφισαν την πολιτική που εγκαινίασε ο Γ. Παπανδρέου από το Καστελόριζο και συνέχισαν οι επόμενες κυβερνήσεις. Οι κυβερνήσεις των μνημονίων αποφάσισαν να μετατρέψουν την Ελλάδα σε αποικία για όσο χρόνο χρειαστεί. Και αυτός δεν φαίνεται να είναι σύντομος.
Αν οι συσχετισμοί δυνάμεων μεταξύ κοινωνίας και κράτους παραμείνουν στο σημερινό επίπεδο, τότε να υπολογίζουμε δεκαετίες. Αυτό μοιάζει λίγο με προφητεία. Δεν είναι. Στηρίζεται στο γεγονός πως οι πολιτικές δυνάμεις που έχουν να προτείνουν μια εναλλακτική λύση για τα συμφέροντα της κοινωνίας βρίσκονται εκτός Κοινοβουλίου, είναι διασπασμένες και δεν δείχνουν να διαθέτουν επαρκές λαϊκό έρεισμα.
Τα κόμματα δεν κρίνονται από τις διακηρύξεις τους, την προπαγάνδα τους και τις επικοινωνιακές τους ικανότητες. Μπορεί να κερδίζουν ψηφοφόρους-καταναλωτές διαφημίσεων οι οποίοι είναι προικισμένοι με το χάρισμα να καταλαβαίνουν πολύ αργά και όταν όλα έχουν συντελεστεί, αλλά δεν απογοητεύονται και αλλάζουν κόμμα.
Με άλλα λόγια ερωτεύονται τις αυταπάτες τους. Τα κόμματα κρίνονται από την πολιτική που ασκούν. Από αυτήν την άποψη ο ΣΥΡΙΖΑ έδωσε εξετάσεις στη Δεξιά και πέρασε με άριστα. Ενα αρχηγικό, δεξιό, σοσιαλδημοκρατικό κόμμα σε όλη την Ε.Ε. δεν έχει άλλη επιλογή.
Αν δούμε από μια απόσταση και με ψυχραιμία τα κόμματα του «κοινοβουλευτικού τόξου», μοιάζουν περισσότερο με αντιμαχόμενες φράξιες ενός κόμματος παρά διαφορετικά κόμματα με δική τους πολιτική. Εξού και ο θάνατος του πολιτικού λόγου, η έλλειψη επιχειρημάτων που εξαφανίζει την πολιτική σκέψη. Αυτό αποτρέπει τους πολίτες από την πολιτική και τους οδηγεί στην αποχή. Και αυτό όχι μόνο στην Ελλάδα.
Ο μηδενικός πολιτικός λόγος, χωρίς περιεχόμενο και αξία, μπορεί να οδηγήσει σε παράλογα πολιτικά φαινόμενα, που σε τελική ανάλυση ίσως ευνοήσουν την άκρα Δεξιά και τον φασισμό.
Εντούτοις, η διάκριση μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς είναι υπαρκτή, όπως έχει αποσαφηνιστεί από την Ιστορία, πέρα από τις ιδεολογικές αναφορές. Αριστερά σημαίνει κοινωνία, Δεξιά σημαίνει κέρδος για το κεφάλαιο. Να σταθούμε στο πιο βασικό γιατί υπάρχουν και εκατοντάδες άλλες αποχρώσεις, που δεν είναι καθόλου ασήμαντες.
Αλλά ας δώσουμε μερικά παραδείγματα της Αριστεράς του 21ου αιώνα που αφορούν τη Λατινική Αμερική. Στη Βραζιλία μέσα σε δέκα χρόνια η ακραία φτώχεια μειώθηκε κατά 65%. 30 εκατομμύρια άνθρωποι αποχαιρέτησαν τη μιζέρια. Στη Βενεζουέλα η φτώχεια μειώθηκε κατά 50%. Στο Εκουαδόρ κατά 32%. Στην Αργεντινή η φτώχεια στα αστικά κέντρα από 55% κατέβηκε στο 6,5%.
Εχει κανείς πολλά να προσάψει στις αριστερές και τις κεντροαριστερές κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής, αλλά τη φτώχεια την καταπολέμησαν.
Γι’ αυτό και πολεμήθηκαν λυσσασμένα. Η ακραία φτώχεια των πολλών είναι η προϋπόθεση του πλουτισμού των ολίγων. Στις ΗΠΑ, 45.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο γιατί δεν έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Και 50 εκατομμύρια ζουν σε επισιτιστική ανασφάλεια. Να σημειώσουμε πως οι ΗΠΑ παράγουν περισσότερα προϊόντα από αυτά που μπορούν να καταναλώσουν.
Ο ΟΗΕ μελέτησε πόσο θα ήταν το κόστος για να εξαλειφθεί η φτώχεια σε όλο τον πλανήτη, να αυξηθεί η παραγωγή τροφίμων, χωρίς να εξαντληθούν οι γήινοι και οι υδάτινοι πόροι, και να αποτραπεί η επερχόμενη περιβαλλοντική καταστροφή. Το κόστος θα ανερχόταν σε 1,9 τρισ. δολάρια ετησίως. Γιατί δεν κάνουν ένα τέτοιο ταμείο;
Οι στρατιωτικές δαπάνες των ΗΠΑ υπερβαίνουν κατά πολύ αυτό το ποσό. Με απλά μαθήματα Πολιτικής Οικονομίας πρέπει να καταλάβουμε πως η φτώχεια είναι δομικό στοιχείο του καπιταλισμού. Τη χρειάζεται για να μεγεθύνεται το κέρδος που δεν έχει όρια. Τα golden boys στις ΗΠΑ έχουν «μεροκάματο» 100.000 δολάρια.
Και μια διανυκτέρευση στο ιδιόκτητο νησί του Μπράνσον (ιδιοκτήτη της Virgin), που το έχει μετατρέψει σε ξενοδοχείο, στοιχίζει 80.000 δολάρια. Και αυτοί οι άνθρωποι κυβερνούν, αυτοί έχουν επιβάλει τους νόμους τους και έχουν διαμορφώσει τη θεωρία του οικονομικού φιλελευθερισμού.
Και με το φαινόμενο Τραμπ, βλέπουμε τους ίδιους τους δισεκατομμυριούχους να παίρνουν και την πολιτική εξουσία. Ετσι, δεν αποκλείεται αύριο να δούμε τον κ. Μαρινάκη πρωθυπουργό. Θα είναι στο πνεύμα των καιρών.
Αλλά αν δούμε αυτά τα φαινόμενα με τη δυναμική της Ιστορίας, καμιά εξουσία δεν είναι σταθερή, όταν στηρίζεται σε τόσο μεγάλες ανισότητες. Το πρόβλημα είναι η ισότητα, που ακόμα δεν φαίνεται να διεκδικεί και πολλά πράγματα.
