Ο… καιρός θα παίξει σημαντικό ρόλο στην εκλογή του νέου προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, γι’ αυτό και τα επιτελεία των δύο υποψηφίων έχουν αρχίσει να «ξεσκονίζουν» τους χάρτες των προβλέψεων προκειμένου να δουν τις μετεωρολογικές συνθήκες σε όλη τη χώρα.
Μάλιστα η πλευρά του Βαγγέλη Μεϊμαράκη φαίνεται να πιέζεται περισσότερο από μια αιφνίδια κακοκαιρία, αφού μοιάζει να έχει υποστηρικτές στις μεγαλύτερες ηλικίες. Με 150.000 ψηφοφόρους σε ηλικία άνω των 65 ετών είναι λογικό οι καιρικές συνθήκες της Κυριακής να αποτελούν κρίσιμο παράγοντα.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης από την άλλη επιχειρεί να συσπειρώσει τους νεότερους από όσους προσήλθαν στον πρώτο γύρο και προσπαθεί να τους παρακινήσει με τα συνθήματα περί ανανέωσης που ο ίδιος προωθεί.
Ταυτόχρονα και οι δύο υποψήφιοι έχουν αρχίσει «πρέσινγκ» σε βουλευτές και τοπικά στελέχη προκειμένου να επηρεάσουν τους ψηφοφόρους της Ν.Δ. και να «πλασάρουν» τους υποψηφίους.
Η ίδια πίεση ασκείται τις τελευταίες ώρες και προς βουλευτές που δεν έχουν τοποθετηθεί δημοσίως, ώστε να πάρουν θέση, κυρίως βουλευτές από την καραμανλική πτέρυγα, που τα έχει δώσει όλα στη στήριξη του Μεϊμαράκη, αφού εκτιμούν ότι η επικράτηση του Μητσοτάκη θα σημάνει και την επιχείρηση αποδυνάμωσης της ισχύος του Κώστα Καραμανλή στο κόμμα.
Στην τελική ευθεία για τις κάλπες οι υποψήφιοι τα δίνουν όλα και επιχειρούν να θέσουν τα διλήμματα που θα συγκινήσουν τους ψηφοφόρους προκειμένου να τους πάρουν μαζί.
Η λίστα των ψηφοφόρων του δεύτερου γύρου είναι πια κλειστή και τα επιτελεία των υποψηφίων έχουν πρόσβαση σ’ αυτήν και μπορούν να εξαγάγουν συμπεράσματα για την ηλικιακή, οικονομική, γεωγραφική, επαγγελματική διαστρωμάτωση όσων έσπευσαν στην πρώτη εκλογή.
Τα διλήμματα
Και οι δύο υποψήφιοι δημοσίως εκτιμούν ότι η εκλογή είναι ανοιχτή και όλα θα επανακαθοριστούν, αφού δεν αποκλείεται κάποιοι να μεταβάλουν την ψήφο τους ακόμη και την τελευταία στιγμή. Πάντως τα επιτελεία των δύο υποψηφίων εκφράζουν απόλυτη βεβαιότητα νίκης του δικού τους υποψηφίου.
Τα διλήμματα που θέτουν οι δύο πλευρές επιχειρούν να συγκινήσουν τη μεγάλη μερίδα, όχι μόνο των δικών τους ψηφοφόρων, αλλά και των 130.000 πολιτών που προσήλθαν στις κάλπες για να ψηφίσουν τους Απόστολο Τζιτζικώστα και Άδωνι Γεωργιάδη:
◆ Σκληρή σύγκρουση με τον Τσίπρα ή διαλλακτική αντιπολίτευση για το καλό της χώρας;
◆ Δημόσιο ανεπτυγμένο ή εισαγωγή σ’ αυτό των κριτηρίων του ιδιωτικού τομέα;
◆ Πλήρης ανανέωση του κόμματος ή ενίσχυση του λαϊκού δεξιού στοιχείου και του καραμανλισμού;
◆ Επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού ή του κεντρώου στιλ Καραμανλή;
Αυτά είναι τα διλήμματα που επιχειρούν να παρουσιάσουν οι δύο μονομάχοι στην κούρσα για την εκλογή, με τον Μεϊμαράκη κυρίως να επιχειρεί να «φοβίσει» τους νεοδημοκράτες ότι η επικράτηση Μητσοτάκη θα σημάνει τη στροφή της Ν.Δ. προς τον νεοφιλελευθερισμό. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης συστηματικά επιχειρεί να κρατήσει αποστάσεις από την κυβέρνηση Σαμαρά και απευθύνει κατηγορίες για την πολιτική απολύσεων στο Δημόσιο και το κλείσιμο της ΕΡΤ.
Το επιχείρημα αυτό προσπαθεί να αντιστρέψει ο Μητσοτάκης κατηγορώντας τον πρώην πρόεδρο της Βουλής ότι ουδέποτε διατύπωσε άλλη άποψη ή έδειξε να διαφωνεί με την πολιτική της κυβέρνησης Σαμαρά. Μάλιστα, μιλώντας στο Mega τη Δευτέρα, είπε με νόημα ότι αυτά τα επιχειρήματα τα χρησιμοποιούν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και είναι απορίας άξιο πώς τα επαναφέρουν νεοδημοκράτες.
Το θέμα Τσίπρα
Εμμέσως ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται να «ποντάρει» σε ένα ζήτημα που αποτελεί κόκκινο πανί για πολλούς νεοδημοκράτες. Στην καταγγελία δηλαδή πολλών εντός και εκτός Ν.Δ. ότι υπάρχει παρασκηνιακή συνεργασία μεταξύ Κ. Καραμανλή και Αλ. Τσίπρα με στόχο την «προστασία» της διακυβέρνησης της χώρας από το 2004 ώς το 2009 και την εξασφάλιση από την άλλη πλευρά μιας απρόσκοπτης τετραετίας για τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία.
Η «συναλλαγή» αυτή, την οποία έχει καταγγείλει δημοσίως η Φώφη Γεννηματά, φαίνεται πως πολώνει τους νεοδημοκράτες και αποτελεί μια σκιά στην υποψηφιότητα Μεϊμαράκη, αλλά και στο κύρος των καραμανλικών. Μάλιστα πολλοί επισημαίνουν πως η είδηση ότι υπήρχε συνομιλία Καραμανλή – Τσίπρα πριν από την τελική συμφωνία του πρωθυπουργού με τους δανειστές για το τρίτο μνημόνιο είχε την επίπτωσή της στην τελική εκλογή.
Το Δημόσιο
Το ζήτημα πάντως των σχέσεων της Ν.Δ. με την κυβέρνηση απασχολεί πολύ έντονα τους ψηφοφόρους. Ο Μεϊμαράκης φαίνεται να έχει εγκαταλείψει το πολύ ήπιο στυλ προσέγγισης με την κυβέρνηση «για το καλό της χώρας» και τις τελευταίες ημέρες επιχειρεί να εμφανιστεί πιο αυστηρός με τον Τσίπρα.
Ο Μητσοτάκης από την πλευρά του συνεχίζει να επιτίθεται με σκληρότητα στην κυβέρνηση και δεσμεύεται ότι, μετά το πεντάμηνο που ζητάει για την ανασυγκρότηση της παράταξης, θα αρχίσει να ζητάει εκλογές θεωρώντας ότι η χώρα πρέπει να απαλλαγεί μια ώρα αρχύτερα από τη συγκεκριμένη κυβέρνηση.
Θέλει έτσι να δείξει ότι ο εσωκομματικός του αντίπαλος δεν έχει δυνατότητες πίεσης και ασφυκτικής αντιπολίτευσης προς την κυβέρνηση. Αντικρούει δε την κατηγορία ότι είναι νεοφιλελεύθερος επαναλαμβάνοντας ότι δεν χρειάζεται η Ν.Δ. τους ακραίους υπερσυντηρητικούς δεξιούς και είναι ο μόνος που μπορεί να κάνει άνοιγμα προς το Κέντρο, που δίνει και κυβερνητικές πλειοψηφίες.
Ο Μεϊμαράκης, όμως, φροντίζει όλο και πιο συχνά να θυμίζει τη σκληρή μνημονιακή τακτική του Μητσοτάκη, που ως υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης ήταν ο… καλύτερος φίλος της τρόικας. Ταυτόχρονα επιχειρεί να αποδείξει ότι ο αντίπαλός του είναι οπαδός του νεοφιλελευθερισμού, πολιτικό στίγμα διχαστικό για τη Ν.Δ., το οποίο την αποκόπτει από τη λαϊκή δεξιά παράδοσή της.
Εμμέσως μοιάζει να προτείνει μια πιο κεντροαριστερή πολιτική στα ζητήματα της διαχείρισης του κράτους και στον ρόλο του Δημοσίου στην εξέλιξη της οικονομίας. Ενδεχομένως εδώ να υπάρχει μια μάχη γενεών, αφού οι παλαιότεροι δεξιοί μπορεί να νοσταλγούν την περίφημη «σοσιαλμανία» του ιδρυτή Κωνσταντίνου Καραμανλή ή την πασοκικής έμπνευσης εξάπλωση του Δημοσίου επί Κώστα Καραμανλή.
Όπως λένε από το επιτελείο του Μεϊμαράκη, ένα σοβαρό ποσοστό από τους 400.000 πολίτες που έσπευσαν να ψηφίσουν έχουν σχέση με τον δημόσιο τομέα και με τις αναφορές αυτές τους κερδίζει ο Μεϊμαράκης.
Ο Μητσοτάκης όμως προβάλλει την άτεγκτη και σοβαρή τήρηση του μνημονίου ως μεγάλη μεταρρυθμιστική ευκαιρία της χώρας και επιχειρεί να πείσει ότι ήταν από τους λίγους που έκαναν έργο με συνέπεια και ιδεολογικό στίγμα στο υπουργείο του. Εκτιμά ότι μια πολιτική εξυγίανσης και εξορθολογισμού του Δημοσίου θέλουν και οι νέοι ψηφοφόροι της Ν.Δ., αλλά και αυτοί του κεντρώου χώρου.
Οι συνεργάτες του Μητσοτάκη εκτιμούν ότι η πλειοψηφία της Ν.Δ. δεν είναι κρατικιστική και πως, αν το κόμμα πρέπει να διευρύνει την επιρροή του, αυτό δεν πρέπει να γίνει σε κοινωνικές ομάδες που έχει αλώσει ο ΣΥΡΙΖΑ και κάποτε ήταν πιστές στο ΠΑΣΟΚ, αλλά στις ομάδες των πολιτών που πιστεύουν στην ιδιωτική πρωτοβουλία και την ανάπτυξη μέσα από ιδιωτικοποιήσεις και μεταρρυθμίσεις.
Στο επιτελείο του πιστεύουν ότι οι πολίτες, ύστερα από έναν χρόνο διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, είδαν πού μπορούν να οδηγήσουν τα ψέματα, οι λαϊκισμοί, ακόμα και η επαμφοτερίζουσα στάση που κρατάει η Ν.Δ. σε κρίσιμα θέματα και εγκρίνουν μια άμεση και καθαρή θέση υπέρ της προώθησης του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας.
Η τύχη του κόμματος
Ένα ακόμη χαρακτηριστικό στο οποίο θεωρεί ότι υπερέχει ο Μητσοτάκης είναι ότι έχει ταχθεί υπέρ της πλήρους ανανέωσης και ανασυγκρότησης του κόμματος, θέμα στο οποίο δεν έχει διακριθεί έως τώρα ο Μεϊμαράκης. Απέναντι σε ένα κλειστό σώμα ψηφοφόρων που είναι εύκολο να καθοδηγηθούν από τους κομματάρχες, ο Μητσοτάκης αντιπαραβάλλει 140.000 που ώς τώρα είχαν πολύ χαλαρή σχέση με το κόμμα και δεν ετεροκαθορίζονται από τον στενό κομματικό μηχανισμό.
Με δεδομένο ότι μια κρίσιμη παράμετρο της εκλογής είναι οι ψηφοφόροι που επέλεξαν Τζιτζικώστα και Γεωργιάδη την πρώτη Κυριακή και που ανέρχονται στους 130.000, οι δύο υποψήφιοι αναμένεται να ανεβάσουν τους τόνους στη μεταξύ τους αντιπαράθεση. Η αλήθεια είναι ότι ο Μεϊμαράκης κινείται με μια σχετικότερη άνεση, αφού είναι μπροστά 11 μονάδες και κατεβαίνει ως φαβορί, ενώ την πίεση ότι μπορεί να αντέξει ως αουτσάιντερ την έχει ο Μητσοτάκης. Στο πλευρό του Μεϊμαράκη είναι ο Καραμανλής και μια σειρά δραστήρια στελέχη του, που φαίνεται να δίνουν μάχη επιβίωσης, γι’ αυτό και η κινητικότητά τους είναι έντονη.
Ο Μητσοτάκης μοιάζει να έχει πολύ μικρότερο μηχανισμό να τον στηρίζει. Το ζήτημα όμως είναι ότι, επειδή ακριβώς η στρατηγική του χαράσσεται από έναν στενό κύκλο, μοιάζει πιο συγκεκριμένη και σαφής.
Μάχη φατριών
Ο Μητσοτάκης κατόρθωσε να δώσει ιδεολογικά και πολιτικά χαρακτηριστικά στην υποψηφιότητά του. Πρότεινε αναθεώρηση του Συντάγματος και μάλιστα με τη δέσμευση ότι η Ν.Δ. θα συναινέσει με τις αλλαγές του ΣΥΡΙΖΑ, αρκεί να υπάρχει αμοιβαιότητα από αυτόν και να στηρίξει τις δικές της προτάσεις. Πρότεινε ακόμη τη σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής για τη διερεύνηση όσων χειρίστηκαν την οικονομία από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο του 2015 δίνοντας στίγμα της σκληρής αντιπολίτευσης που εισηγείται. Έχει ωστόσο μπροστά του μεγάλες δυσκολίες για να βγει νικητής, παρότι ο ίδιος δηλώνει βέβαιος επ’ αυτού.
Ο μεγαλύτερος αντίπαλος είναι ο καραμανλισμός και η απήχησή του στη βάση της Ν.Δ. και το ότι είναι γόνος της οικογένειας Μητσοτάκη, που πάντα εθεωρείτο ότι προερχόταν από το Κέντρο και βέβαια ότι έχει πολιτικές πλάτες. «Είναι τιμή μου που με στηρίζει ο Κώστας Καραμανλής, δεν ξέρω αν ο κ. Σαμαράς θα στηρίξει τον Κυριάκο Μητσοτάκη», είπε προχθές ειρωνικά ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης θέλοντας να δείξει την εσωκομματική απομόνωση του αντιπάλου του.
Η επίδοσή του την πρώτη Κυριακή, λένε οι συνεργάτες του Μητσοτάκη, δίνει απάντηση και επισημαίνουν ότι ο υποψήφιός τους δεν παραλείπει να τονίσει πως ο ίδιος δεν ετεροκαθορίζεται από συγγένειες, είχε πολιτικές διαφορές και με τον πατέρα του και έχει δουλέψει ως «εργάτης» στη Ν.Δ. από 16 χρόνων χωρίς να αλλάξει κόμμα ή να αμφισβητήσει ποτέ την ηγεσία του.
Και όσο η εκστρατεία κορυφώνεται, οι δύο μονομάχοι επικεντρώνουν την τακτική τους στο λεκανοπέδιο της Αττικής και στην Κεντρική Μακεδονία, όπου ψήφισαν περισσότεροι από τους μισούς νεοδημοκράτες στον πρώτο γύρο. Μεϊμαράκης και Μητσοτάκης βρέθηκαν τις προηγούμενες μέρες στη Θεσσαλονίκη και τις γύρω περιοχές στοχεύοντας στους ψηφοφόρους του Τζιτζικώστα, ο οποίος μέχρι και χθες δεν είχε πάρει θέση στην αντιπαράθεση.
Τις τελευταίες μέρες Μεϊμαράκης και Μητσοτάκης θα επικεντρώσουν την προσοχή τους στην Αττική. Ο Μεϊμαράκης θεωρεί ότι δεν χάνει την πρωτιά με τίποτα, αφού οι συνεργάτες του εκτιμούν πως από την ανάλυση των αποτελεσμάτων του πρώτου γύρου δεν διαφαίνεται τέτοια απειλή ανατροπής. Ο Μητσοτάκης από την άλλη δείχνει να έχει μεγαλύτερη συσπείρωση στους ψηφοφόρους του πρώτου γύρου και δηλώνει σίγουρος για τη νίκη του, αφού εκτιμά ότι η υποψηφιότητά του έχει κινηματικό χαρακτήρα.
Κοντός ψαλμός, η Κυριακή ζυγώνει…
Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ, τεύχος 1898 στις 06-01-2016
